Wyobraź sobie, że Twoja krew może uratować czyjeś życie. Niesamowite, prawda? Każde oddanie krwi to szansa na nowy początek dla kogoś, kto walczy o swoje zdrowie. 1,7 miliona zabiegów rocznie w Polsce potrzebuje Twojej krwi – to liczby, które mówią same za siebie. Zostań Honorowym Dawcą Krwi i poczuj, jak wielką moc ma jeden mały gest!
Honorowy Dawca Krwi – dowiedz się:
Dlaczego warto zostać Honorowym Dawcą Krwi?
Wiesz, że bez krwi nie byłoby skomplikowanych operacji? A jedna donacja może uratować aż trzy życia? Niestety mimo postępu w medycynie nie istnieje żaden syntetyczny jej zamiennik, a jedynym źródłem tego cennego daru są zdrowi dawcy. Wyobraź sobie, że ktoś bardzo Cię potrzebuje i nie ma innej opcji, tylko Twoja krew może mu pomóc. Brzmi poważnie? To dlatego, że jest! Oddając krew, ratujesz życie!
Kto może oddać krew i jak się do tego przygotować?
Każda osoba, która:
- jest pełnoletnia i nie przekroczyła 65. roku życia;
- czuje się zdrowo i odpowiada niezbędnym wymaganiom zdrowotnym;
- waży nie mniej niż 50 kg;
- pragnie pomóc drugiemu człowiekowi;
może bez żadnych przeciwwskazań oddać krew. Aby się do tego odpowiednio przygotować, należy:
- zjeść lekki, niskotłuszczowy posiłek;
- wypić ok. 1 litra wody;
- zabrać dokument ze zdjęciem i numerem PESEL, pozwalającym na stwierdzenie tożsamości.
Co ważne, zgodnie z art. 16 pkt 1 Ustawy o publicznej służbie krwi, kandydat na dawcę krwi zobowiązany jest do znajomości jeżyka polskiego w stopniu umożliwiającym wypełnienie kwestionariusza dawcy krwi, przeprowadzenie badania kwalifikacyjnego i wywiadu medycznego bez udziału osób trzecich.
Honorowy Dawca Krwi – przeciwskazania
Z możliwości oddania krwi czasowo dyskwalifikują Cię:
- usunięcie zęba i leczenie kanałowe (7 dni);
- wszczepienie implantu lub inny zabieg przeprowadzony przez dentystę/ chirurga szczękowego (4 miesiące);
- leczenie ubytku, usunięcie kamienia oraz wizyta u higienistki stomatologicznej (24 godziny);
- grypa, przeziębienie, infekcje grypopodobne, gorączka powyżej 38 stopni C, angina, zapalenie oskrzeli, zażywanie antybiotyku (2 tygodnie od zakończenia leczenia);
- pobyt w krajach, w których istnieje możliwość zakażenia wirusem Zachodniego Nilu, wirusem Zika, wirusem Denga, wirusem Chikungunya (28 dni, jeśli nie wystąpiły objawy infekcji po powrocie);
- wykonanie tatuażu, kolczykowania, makijażu permanentnego (4 miesiące);
- zabieg operacyjny, badanie endoskopowe, gastroskopia, endoskopia, artroskopia, kolonoskopia (4 miesiące);
- zabieg bariatryczny, czyli zmniejszenie żołądka (2 lata);
- okres ciąży i 6 miesięcy po porodzie lub poronieniu;
- pobyt w zakładzie karnym, domu poprawczym areszcie (4 miesiące od zakończenia pobytu);
- okres odczulania w alergii (krew możesz oddawać wyłącznie w trakcie przyjmowania dawek podtrzymujących – 14 dni po o 14 dni przed kolejną dawką);
- przetoczenie krwi i jej składników (6 miesięcy);
- bliski kontakt z chorym na WZW typu B i C (4 miesiące);
- pobyt w krajach, w których istnieje ryzyko zarażenia malarią (6 miesięcy od powrotu);
- różne leki i schorzenia;
- rzeżączka (4 miesiące od zakończenia leczenia);
- mononukleoza zakaźna (6 miesięcy od zakażenia);
- Ryzykowane zachowania, takie jak kontakty seksualne z nowym partnerem (4 miesiące);
- zbyt niski ciężar ciała lub znaczna dysproporcja między wzrostem a ciężarem ciała;
- szczepienia (w zależności od rodzaju szczepienia od 2 dni do 4 tygodni).
Co na stałe dyskwalifikuje Cię z możliwości oddania krwi?
- Choroby zakaźne
- żółtaczka zakaźna (WZW B, WZW C), a także przebycie w przeszłości żółtaczki o niejasnej przyczynie, HTLV;
- malaria, babeszjoza, leiszmanioza, gorączka Chagasa (Trypanosoma cruzi), ozena, promienica, tularemia, Kala Azar (leiszmanioza trzewna), przewlekła postać gorączki Q, kiła;
- gąbczaste zwyrodnienie mózgu – TSE (np. Choroba Creutzfelda-Jakoba).
- Choroby doraźne
- układów: krążenia, nerwowego, pokarmowego, oddechowego, moczowo-płciowego i nerek, immunologicznego, endokrynnego;
- krwi i układu krwiotwórczego, skóry, układowe (np. kolagenoza);
- nowotwory złośliwe.
- Choroby alkoholowe oraz uzależnienia od leków.
- Nosicielstwo wirusa HIV oraz AIDS.
- Przeszczepy rogówki, opony twardej, leczenie preparatami uzyskanymi z ludzkich przysadek (hormonem wzrostu), leczenie bezpłodności w latach 1965-1985 zastrzykami hormonów.
- Przebywanie w okresie od 01.01.1980 r. do 31.12.1996 r. przez 6 miesięcy lub dłużej w Wielkiej Brytanii, Francji, Irlandii; transfuzje krwi lub jej składników wykonane na terenie Wielkiej Brytanii, Francji, Irlandii po 01.01.1980 roku.
- Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane przyjmowaniem substancji psychotropowych.
- Stosowanie domięśniowo lub dożylnie leków, które nie zostały przepisane przez lekarza.
Jak wygląda procedura oddania krwi?
Jednorazowe oddanie krwi nazywamy donacją, która wynosi 450 ml krwi, a sam zabieg trwa od 8 do 10 minut, choć do całej procedury należy doliczyć także czas niezbędny na wypełnienie ankiety, rejestrację, badania i wywiad lekarski.
Musisz też wiedzieć, że krew możesz oddawać nie częściej niż co 8 tygodni. W przypadku mężczyzn jest to maksymalnie 6 razy w roku, natomiast w przypadku kobiet maksymalnie 4 razy w roku.
Istnieje też możliwość oddania krwi pełnej, która zawiera wszystkie składniki (procedura taka trwa minimum godzinę) lub osobno poszczególnych składników, czyli osocza, płytek krwi, krwinek czerwonych i krwinek białych (długość takiej procedury to nawet 2 godziny).
Jak postępować po oddaniu krwi?
Po oddaniu krwi nie zdejmuj opatrunku z miejsca wkłucia przez co najmniej 2 godziny. W tym dniu zrelaksuj się i unikaj nadmiernego wysiłku fizycznego, a także wizyt w saunie, solarium oraz na siłowni. Wystrzegaj się podnoszenia ciężkich przedmiotów tą ręką, z której pobierano krew. Zjedz pożywny, ciepły posiłek, a także wypij 2-2,5 litra płynów, na przykład wody lub soku z marchwi, pomidorów albo buraków, które dostarczają organizmowi witamin i minerałów. Jeśli pracujesz jako pilot, maszynista, kierowca autobusu, operator dźwigu, nurek lub na wysokościach, wróć do pracy dopiero po upływie 12 godzin od oddania krwi.
Jak zostać Honorowym Dawcą Krwi?
Honorowy Dawca Krwi – jak zostać? Zacznijmy od tego, że w Polsce samo oddawanie krwi jest honorowe, co oznacza, że nie otrzymasz za to wynagrodzenia pieniężnego, choć możesz liczyć na pewne przywileje, takie jak dzień wolny od pracy czy posiłek regeneracyjny. Poza tym regularne oddawanie krwi może przyczynić się do zmniejszenia ryzyka chorób sercowo-naczyniowych u dawcy, ponieważ pomaga w utrzymaniu odpowiedniego poziomu żelaza w organizmie.
Być może zaskoczy Cię fakt, że aby zostać Honorowym Dawcą Krwi, musisz oddać krew tylko raz. Wystarczy, że zarejestrujesz się w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi (Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa, oddziale terenowym lub na akcji wyjazdowej) i oddasz krew pełną albo jej składniki.
Co ważne, ani jednorazowe, ani wielokrotne oddanie krwi nie sprawia, że będziesz musiał powtarzać zabieg już do końca życia. Twój organizm nie wyprodukuje więcej krwi, niż tego potrzebuje.
Nowe przywileje dla krwiodawców w czasie pandemii
W czasie pandemii COVID-19, aby zachęcić ludzi do oddawania krwi, wprowadzono kilka nowych przywilejów dla Honorowych Dawców Krwi:
- Dodatkowy dzień wolny – dawcy krwi otrzymywali dwa dni wolne od pracy – w dniu oddania krwi i w dniu następnym. To był dodatkowy dzień w porównaniu do standardowych przepisów.
- Zniżka na przejazdy – osoby, które oddały krew co najmniej trzy razy, mogły korzystać z 33 proc. zniżki na przejazdy środkami publicznego transportu zbiorowego.
Niestety Honorowy Dawca Krwi ulgi PKP już nie otrzyma – zniżka na przejazdy była czasowa i już nie obowiązuje. I choć w grudniu ubiegłego roku złożono w Sejmie wniosek o poszerzenie praw osób regularnie oddających krew, proponując m.in. 33 proc. ulgę dla Honorowych Dawców Krwi oraz bezpłatne przejazdy komunikacją publiczną dla tych z najdłuższym stażem – oostatecznie z nich zrezygnowano ze względu na obciążenie budżetu państwa.
Choć na szczeblu krajowym nie wprowadzono ogólnoobowiązujących ulg dla Honorowych Dawców Krwi w komunikacji miejskiej, niektóre samorządy, jak np. Warszawa, Poznań czy Kraków podjęły decyzję o udzielaniu takich przywilejów. Mieszkańcy tych miast, którzy oddali określoną ilość krwi, mogą korzystać z bezpłatnych przejazdów autobusami i tramwajami. Aby skorzystać z tej możliwości, muszą okazać odpowiednie dokumenty potwierdzające ich status Honorowego Dawcy Krwi.
Honorowy Dawca Krwi – przywileje, które pozostały
Jakie przywileje ma Honorowy Dawca Krwi?
- Tytuł “Honorowy Dawca Krwi” oraz legitymacja “Honorowego Dawcy Krwi”;
- Dwudniowe zwolnienie z pracy lub szkoły z zachowaniem pełnego wynagrodzenia. Jeśli zostaniesz zdyskwalifikowany, Twoja nieobecność na czas okresowego badania lekarskiego zostanie usprawiedliwiona.
- Posiłek regeneracyjny po oddaniu krwi o wartości kalorycznej 4 500 kalorii (9 czekolad).
- Ulga podatkowa z tytułu darowizn przekazanych na cele krwiodawstwa.
- Zwrot kosztów dojazdu do punktu poboru (w przypadku dojazdu autobusem, tramwajem lub pociągiem).
- Bezpłatna karta identyfikacyjna grupy krwi (KrewKarta) po dwóch donacjach.
- Darmowe wyniki badań laboratoryjnych (grupa krwi, morfologia, badania wirusologiczne).
Zasłużony Honorowy Dawca Krwi – przywieleje, jak nim zostać?
Zostać Zasłużonym Honorowym Dawcą Krwi to zaszczyt, który świadczy o wielkim sercu i zaangażowaniu w pomoc innym. Tytuł ten jest przyznawany osobom, które oddały określoną ilość krwi lub jej składników:
- 5 litrów krwi w przypadku kobiet;
- 6 litrów krwi w przypadku mężczyzn;
- odpowiadającą tej objętości ilość innych składników krwi.
Oprócz tytułu Honorowego Dawcy Krwi, istnieje również wyróżnienie “Zasłużony dla Zdrowia Narodu”, które przyznawane jest osobom szczególnie zaangażowanym w krwiodawstwo, czyli takim, które oddały co najmniej 20 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników.
Zasłużony dla Zdrowia Narodu – przywileje jakie posiada? Takim osobom mogą być nadawane ordery i odznaczenia, a także odznaka “Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu”.
Zasłużony Honorowy Dawca Krwi – przywileje:
- Tańsze leki – Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi mogą kupować niektóre leki ze zniżką, a niektóre nawet otrzymać bezpłatnie. Zniżki obowiązują na leki przepisane przez lekarza lub felczera z odpowiednimi uprawnieniami.
- Pierwszeństwo w opiece zdrowotnej – Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi mają prawo do korzystania z usług medycznych i farmaceutycznych poza kolejnością, zarówno w placówkach zdrowia, jak i aptekach.
- Szybszy dostęp do sanatorium – posiadacze tytułu Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi mogą liczyć na szybsze skierowanie do sanatorium.
- Zniżki w komunikacji miejskiej – w wielu miastach Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi mogą korzystać z ulg na bilety komunikacji miejskiej.
- Ulgi w różnych miejscach – program “Dawcom w Darze” oferuje zniżki i ulgi w schroniskach, hotelach, sklepach oraz punktach usługowych.
W zależności od ilości oddanej krwi Zasłużony Honorowy Dawca Krwi otrzymuje różne stopnie odznaczeń.
Zasłużony Honorowy Dawca Krwi 3 stopnia
Tytuł “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi 3 stopnia” i brązowa odznaka honorowa przysługuje:
- kobiecie, która w dowolnym czasie oddała co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników;
- mężczyźnie, który w dowolnym czasie oddał co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników.
Zasłużony Honorowy Dawca Krwi 2 stopnia
Tytuł “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi 2 stopnia” i srebrna odznaka honorowa przysługuje:
- kobiecie, która w dowolnym czasie oddała co najmniej 10 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników;
- mężczyźnie, który w dowolnym czasie oddał co najmniej 12 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników.
Zasłużony Honorowy Dawca Krwi 1 stopnia
Tytuł “Zasłużony Honorowy Dawca Krwi 1 stopnia” i złota odznaka honorowa przysługuje:
- kobiecie, która w dowolnym czasie oddała co najmniej 15 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników;
- mężczyźnie, który w dowolnym czasie oddał co najmniej 18 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość jej składników.
Za nadawanie odznaki i legitymacji “Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi” odpowiedzialny jest Polski Czerwony Krzyż. Decyzja o przyznaniu tego wyróżnienia zapada na podstawie informacji przekazanych przez regionalne centra krwiodawstwa, które potwierdzają ilość oddanej krwi. Po wydaniu odznaki i legitymacji Polski Czerwony Krzyż informuje odpowiednie centrum krwiodawstwa o podjętej decyzji.
Bycie honorowym dawcą krwi to nie tylko przywileje, ale przede wszystkim szlachetny czyn. To Twój wkład w zdrowie i życie innych osób. Pamiętaj, że każdy z nas może zostać bohaterem, wystarczy oddać trochę krwi. Dołącz do grona honorowych dawców i przekonaj się, jak wiele możesz zmienić!
Zobacz też nasze pozostałe artykuły:
Wzory CV
Szablony CV
Przykładowe CV
Zarządzanie czasem – jak ważna jest dobra organizacja pracy?
Ile zarabia sprzątaczka i jak wygląda praca sprzątaczki? (+ plusy i minusy tego zawodu)
Metoda SMART – cele zawodowe: jak je wyznaczać?
Dlaczego warto zdobyć tytuł MBA? Studia MBA: korzyści dla Twojej kariery i rozwoju zawodowego
Korpomowa, czyli jak wygląda język korporacyjny?
Podstawy zawodu sommeliera – kim jest i czym zajmuje się sommelier?
Jak napisać profesjonalne CV do urzędu? Praktyczne wskazówki
Jak wygląda praca kelnera? Ile zarabia kelner? Wszystko, co musisz wiedzieć o tym zawodzie
Studia doktoranckie: Co warto wiedzieć przed podjęciem decyzji o doktoracie?
CSR co to? Na czym polega społeczna odpowiedzialność biznesu?
Praca po 50-tce i 60-tce: Najlepsze branże i zawody dla dojrzałych profesjonalistów
Studia podyplomowe. Ile trwają, cena?
