Urlop wypoczynkowy to nie tylko prawo każdego pracownika, to także szansa na realną regenerację sił i powrót do pracy z nową energią. W przypadku nauczycieli sprawa jednak nieco się komplikuje. Choć mają oni więcej wolnego niż pracownicy etatowi, to ich kalendarz jest ściśle podporządkowany rytmowi roku szkolnego oraz przepisom Karty Nauczyciela. Czy nauczyciel może wziąć urlop w trakcie roku szkolnego? Czy dni wolne w ferie liczą się jako urlop wypoczynkowy? W tym artykule wyjaśniamy, ile urlopu ma nauczyciel i jak wygląda kwestia jego wykorzystania w praktyce.
To Cię zainteresuje: Nowa ścieżka awansu zawodowego nauczyciela: jak wyglądają awanse nauczycieli na nowych zasadach?
Ile urlopu ma nauczyciel? Sprawdź:
- Kim jest nauczyciel?
- Ile urlopu ma nauczyciel?
- Stwórz profesjonalne CV nauczyciela!
- Czy nauczyciel może wziąć urlop w trakcie roku szkolnego?
- Na czym polega urlop uzupełniający nauczyciela?
- Ekwiwalent za urlop nauczyciela
- Czym jest roczny urlop dla nauczycieli i na jakich zasadach wypłaca się wynagrodzenie?
- Urlop dla nauczyciela – odpowiadamy na pytania:

Kim jest nauczyciel?
Zanim przejdziemy do zasad udzielania urlopów, warto najpierw odpowiedzieć sobie na kluczowe pytanie: kto według prawa jest nauczycielem? Choć potocznie używamy tego określenia w odniesieniu do każdej osoby uczącej dzieci lub młodzież, prawo oświatowe (a konkretnie Karta Nauczyciela) definiuje ten zawód w sposób znacznie bardziej precyzyjny.

Z przepisów wynika, że nauczycielem w rozumieniu ustawy jest nie tylko osoba prowadząca lekcje w szkole, ale także wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni m.in. w:
- publicznych przedszkolach;
- publicznych szkołach podstawowych i ponadpodstawowych;
- publicznych szkołach artystycznych;
- zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich;
- kolegiach pracowników służb społecznych;
- ośrodkach doskonalenia zawodowego i zakładach kształcenia nauczycieli;
- rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych.
To właśnie tym osobom przysługuje urlop zgodnie z Kartą Nauczyciela, a nie na podstawie ogólnych zasad Kodeksu pracy. Co ważne, osoby zatrudnione w placówkach niepublicznych – choć również wykonują pracę pedagogiczną – nie są objęte tymi przepisami. W ich przypadku warunki urlopowe regulowane są jak w większości branż: przez Kodeks pracy i wewnętrzne ustalenia z pracodawcą.
Dlatego jeśli zastanawiasz się, ile dni urlopu ma nauczyciel – najpierw upewnij się, czy podlegasz Karcie Nauczyciela. To właśnie od tego zależy, czy możesz korzystać z wydłużonego urlopu, czy obowiązują Cię standardowe zasady.
Ile urlopu ma nauczyciel?
Choć mogłoby się wydawać, że nauczyciel, jak każdy pracownik, ma z góry określoną liczbę dni urlopowych, rzeczywistość okazuje się bardziej skomplikowana. W przypadku pedagogów wymiar urlopu wypoczynkowego zależy od kilku czynników, z których najważniejsze to: rodzaj placówki, w której pracują oraz obowiązujący kalendarz pracy szkoły.
Najkorzystniejsze warunki mają nauczyciele zatrudnieni w placówkach, w których przewidziano ferie szkole, czyli m.in. szkołach podstawowych, liceach czy technikach. Inaczej wygląda to w placówkach, w których nie przewiduje się ferii, takich jak przedszkola, młodzieżowe ośrodki wychowawcze czy szkoły specjalne w trybie ciągłym. Nie można też zapominać o nauczycielach zatrudnionych poza sektorem publicznym – w niepublicznych szkołach i przedszkolach. Oni nie korzystają z przywilejów Karty Nauczyciela.
Zobacz też: Rodzaje urlopów – kiedy i jakie urlopy przysługują pracownikowi?
Karta nauczyciela – urlop wypoczynkowy
Zasady udzielania urlopu wypoczynkowego nauczycielom w szkołach publicznych są jasno określone w art. 64 Karty Nauczyciela. W przypadku placówek działających w systemie semestralnym, czyli tych, gdzie kalendarz szkolny uwzględnia wakacje, ferie zimowe oraz inne przerwy – urlop nauczyciela pokrywa się z okresami ferii szkolnych. To oznacza, że nauczyciele nie wybierają urlopu “na życzenie”, jak w wielu innych zawodach – ich dni wolne są zsynchronizowane z rytmem roku szkolnego.
Ile dni urlopu ma nauczyciel feryjny?
Łącznie wymiar urlopu nie może przekroczyć 8 tygodni w roku, z czego co najmniej 4 tygodnie muszą przypadać w jednym, nieprzerwanym okresie to gwarantowane prawo każdego nauczyciela. Ale uwaga: ten teoretyczne długi weekend nie oznacza zupełnej laby. Zgodnie z przepisami, w czasie ferii nauczyciel może zostać zobowiązany do wykonywania konkretnych obowiązków służbowych, takich jak:
- przeprowadzanie egzaminów (np. poprawkowych czy klasyfikacyjnych);
- przygotowanie dokumentacji związanej z zakończeniem lub rozpoczęciem roku szkolnego;
- opracowywanie szkolnych zestawów programów nauczania;
- udział w szkoleniach i formach doskonalenia zawodowego.

Łączny czas wykonywania tych zadań nie może jednak przekroczyć 7 dni roboczych w czasie całego urlopu.
Na pełny urlop nauczyciela w placówce feryjnej może liczyć osoba, która pracuje w danej szkole przez cały rok szkolny. Jeśli natomiast zatrudnienie trwało krócej niż 10 miesięcy, przysługuje mu urlop proporcjonalny do okresu faktycznego świadczenia pracy.
Warto dodać, że prawo do pierwszego urlopu nauczyciel nabywa w dniu poprzedzającym rozpoczęcie pierwszych ferii przypadających w okresie zatrudnienia. Kolejne urlopy przysługują już z początkiem każdego roku kalendarzowego, co jest istotne przy planowaniu dłuższego wypoczynku i rozliczaniu ewentualnych zmian umowy.
Ile nauczyciel ma urlopu w placówce nieferyjnej?
Nie wszystkie szkoły i placówki edukacyjne pracują w rytmie tradycyjnego roku szkolnego z feriami i wakacjami. W tzw. placówkach nieferyjnych, takich jak niektóre przedszkola, szkoły specjalne czy młodzieżowe ośrodki wychowawcze, nie ma przerw w nauczaniu związanych z feriami, a nauka odbywa się przez cały rok. W takich miejscach nauczyciel nie korzysta z urlopu “z automatu” w czasie wakacji, lecz przysługuje mu 35 dni roboczych urlopu wypoczynkowego rocznie.
Ten urlop planowany jest zgodnie z harmonogramem ustalanym przez dyrektora placówki, z uwzględnieniem potrzeb organizacyjnych oraz ciągłości pracy szkoły. Nauczyciel nie może więc samodzielnie decydować o terminie swojego wypoczynku – musi on być wcześniej ustalony i wpisany do planu urlopów. Warto również pamiętać, że w przypadku zatrudnienia krótszego niż pełny rok kalendarzowy, nauczyciel nabywa prawo do urlopu proporcjonalnie do czasu przepracowanego w danej placówce.
Zobacz też:
CV nauczyciela wychowania fizycznego
CV nauczyciela matematyki wzór
CV nauczyciela języka polskiego
CV nauczyciela edukacji wczesnoszkolnej
CV pomoc nauczyciela w przedszkolu

Ile urlopu ma nauczyciel zatrudniony na stanowisku kierowniczym?
Pełnienie funkcji kierowniczej w szkole wiąże się z dodatkowymi obowiązkami, ale też zmienionymi zasadami dotyczącymi urlopu wypoczynkowego. Nauczyciele, którzy zostali powołani na stanowiska takie jak dyrektor, wicedyrektor czy inny członek kadry kierowniczej nie korzystają z ferii szkolnych jak pozostali pedagodzy. Zamiast tego przysługuje im 35 dni roboczych urlopu rocznie, a jego wykorzystanie odbywa się zgodnie z planem urlopów obowiązujących w danej placówce.
Dyrektorzy i ich zastępcy często muszą być dostępni nawet w okresie ferii i wakacji, co wymaga precyzyjnego planowania przerw w pracy. Ich urlop przypomina więc bardziej urlop typowego pracownika administracyjnego niż nauczyciela z klasycznego systemu szkolnego.
Prawo do tego urlopu mają również nauczyciele pełniący obowiązki kierownicze w zastępstwie, pod warunkiem że pełnili je przez co najmniej 10 miesięcy w danym roku szkolnym.
Urlop nauczyciela pracującego w dwóch szkołach
Zdarza się, że nauczyciel zatrudniony jest w ramach jednego stosunku pracy jednocześnie w dwóch różnych placówkach – jednej z feriami szkolnymi i drugiej bez nich. Taka sytuacja nieco komplikuje kwestie urlopowe. Jak wówczas określić, według jakich zasad powinien być udzielany urlop wypoczynkowy?
W takich przypadkach decydujące znaczenie ma liczba godzin dydaktycznych realizowanych w każdej ze szkół. Jeśli nauczyciel prowadzi więcej zajęć w szkole feryjnej, przysługuje mu urlop wypoczynkowy zgodnie z Kartą Nauczyciela, a więc w okresach ferii i wakacji, bez potrzeby składania wniosków urlopowych. Jeśli natomiast większy wymiar godzin przypada na placówkę nieferyjną, wówczas obowiązuje go system urlopowy przewidujący 35 dni roboczych rocznie.
Co w przypadku, gdy liczba godzin w obu typach szkół jest identyczna? Nauczyciel otrzymuje przywileje typowe dla placówki feryjnej, a więc ma prawo do urlopu wypoczynkowego zgodnego z kalendarzem szkolnym i zasadami Karty Nauczyciela.
Stwórz profesjonalne CV nauczyciela!
Stwórz CV!

Wygeneruj CV!

Skonfiguruj CV!

Czy nauczyciel może wziąć urlop w trakcie roku szkolnego?
W odróżnieniu od większości pracowników zatrudnionych na podstawie Kodeksu pracy, nauczyciele nie mają pełnej swobody w wyborze terminu urlopu wypoczynkowego. W przypadku nauczycieli zatrudnionych w placówkach feryjnych – urlop przypada wyłącznie na okresy wolne od zajęć dydaktycznych. Oznacza to, że nie mogą oni samodzielnie wnioskować o urlop w trakcie roku szkolnego np. w październiku czy marcu, gdy trwają normalne lekcje.
Inaczej wygląda to w przypadku nauczycieli zatrudnionych w placówkach nieferyjnych lub nauczycieli pełniących funkcje kierownicze. Oni mogą planować urlop także w trakcie roku szkolnego, o ile termin ten zostanie zatwierdzony przez dyrektora i ujęty w planie urlopów. Podobne zasady obowiązują też nauczycieli, którzy mają umowę o pracę w szkołach niepublicznych – tutaj zastosowanie mają przepisy Kodeksu pracy, co daje więcej elastyczności, ale też mniej przywilejów.
Urlop na żądanie – nauczyciel
Czy nauczyciel może wziąć urlop na żądanie? To zależy, w jakim typie szkoły pracuje oraz jakie ma stanowisko. Urlop na żądanie, czyli prawo do czterech dni wolnych od pracy w roku kalendarzowym, których nie trzeba wcześniej planować ani uzgadniać, nie przysługuje wszystkim nauczycielom.
Z takiej formy wolnego nie mogą skorzystać nauczyciele zatrudnieni w szkołach feryjnych. Ponieważ ich urlop jest z góry określony, ustawa nie przewiduje dla nich możliwości nagłego, nieplanowanego wolnego w trakcie roku szkolnego.

Inaczej wygląda to w przypadku:
- nauczycieli pracujących w placówkach nieferyjnych, np. w przedszkolach lub szkołach specjalnych, gdzie obowiązuje 35 dni urlopu roboczego;
- dyrektorów, wicedyrektorów i innych osób pełniących funkcje kierownicze w szkołach feryjnych, którzy również korzystają z urlopu w systemie roboczym;
- osób zatrudnionych na podstawie Kodeksu pracy, np. w szkołach niepublicznych.
W tych przypadkach urlop na żądanie dla nauczyciela jest możliwy i udzielany na takich samych zasadach, jak w innych sektorach.
Na czym polega urlop uzupełniający nauczyciela?
Choć urlop wypoczynkowy nauczyciela pokrywa się z wakacjami i feriami zimowymi, zdarzają się sytuacje, w których pedagog nie może z niego skorzystać w pełnym wymiarze. W takich przypadkach prawo przewiduje rozwiązanie, jakim jest urlop uzupełniający nauczyciela, który może wykorzystać w innym terminie – już w trakcie roku szkolnego.
Urlop uzupełniający nauczyciela przysługuje wyłącznie wtedy, gdy urlop wypoczynkowy nie został wykorzystany z przyczyn niezależnych, takich jak:
- niezdolność do pracy spowodowana chorobą lub izolacją w związku z chorobą zakaźną;
- przebywanie na urlopie macierzyńskim, ojcowskim, rodzicielskim lub na warunkach urlopu macierzyńskiego;
- korzystanie z urlopu dla poratowania zdrowia;
- udział w ćwiczeniach wojskowych lub krótkotrwałym przeszkoleniu wojskowym.
W takich okolicznościach nauczyciel zachowuje prawo do wypoczynku, a niewykorzystany urlop może zostać przeniesiony na inny okres w formie urlopu uzupełniającego. Jego maksymalna długość wynosi do 8 tygodni.
Ekwiwalent za urlop nauczyciela
Choć urlop wypoczynkowy nauczyciela powinien być co do zasady w pełni wykorzystany w czasie ferii lub w ramach ustalonego planu urlopów, zdarzają się sytuacje, w których jego wykorzystanie staje się niemożliwe. W takich przypadkach nauczycielowi może przysługiwać ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop, czyli finansowa rekompensata wypłacana za dni wolne, z których nie udało się skorzystać.
Ekwiwalent ten nie jest jednak przyznawany automatycznie ani na życzenie pracownika. Przysługuje tylko w ściśle określonych sytuacjach, takich jak:
- rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy – np. w przypadku zakończenia umowy lub przejścia na emeryturę;
- powołanie do zasadniczej służby wojskowej lub do jej zastępczego odbywania;
- odbywanie okresowej służby wojskowej bądź długotrwałego przeszkolenia wojskowego.
W pozostałych przypadkach nawet jeśli urlop nie został wykorzystany, nie przewiduje się wypłaty ekwiwalentu – obowiązuje bowiem zasada, że urlop ma służyć regeneracji, a nie być formą dodatkowego wynagrodzenia.

Jak obliczyć ekwiwalent za urlop nauczyciela?
Wysokość ekwiwalentu ustala się na podstawie średniego wynagrodzenia nauczyciela, obliczanego zgodnie z przepisami o zasadach wynagradzania w oświacie. To rozwiązanie ma zapewnić sprawiedliwą rekompensatę, proporcjonalną do zarobków i niewykorzystanego czasu wolnego.
Czym jest roczny urlop dla nauczycieli i na jakich zasadach wypłaca się wynagrodzenie?
Roczny urlop nauczycielski, znany też jako urlop dla poratowania zdrowia, to szczególne uprawnienie wynikające z Karty Nauczyciela. Jest to maksymalnie 12-miesięczna przerwa w pracy, którą nauczyciel może otrzymać, jeśli wymaga leczenia lub regeneracji zdrowia, a dalsze pełnienie obowiązków mogłoby pogorszyć jego stan.
W czasie rocznego urlopu wypoczynkowego nauczyciel zachowuje prawo do pełnego wynagrodzenia, takiego, jakie otrzymałby, gdyby normalnie wykonywał obowiązki służbowe. Oznacza to, że poza pensją zasadniczą, uwzględniane są również różne dodatki – m.in. za wysługę lat, motywacyjny, funkcyjny, za warunki pracy, a także wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe, zastępstwa, pracę w święto czy dni wolne. Nie wlicza się natomiast m.in. wynagrodzenia za gotowość do pracy, za przestój niezawiniony przez pracownika, a także za czas niezdolności do pracy czy wcześniejsze urlopy.
Urlop dla nauczyciela – odpowiadamy na pytania:
Czy nauczyciel ma urlop?
Tak, nauczyciel ma prawo do urlopu wypoczynkowego, którego zasady określa Karta Nauczyciela lub Kodeks pracy – w zależności od rodzaju placówki.
Ile dni urlopu ma nauczyciel w szkole?
W szkołach z feriami nauczyciel ma urlop w czasie przerw szkolnych (wakacje i ferie) – łącznie ok. 70 dni. W placówkach bez ferii przysługuje 35 dni roboczych urlopu rocznie.
Jak obliczyć urlop wypoczynkowy nauczyciela?
W szkołach feryjnych urlop pokrywa się z kalendarzem szkolnym i nie wymaga obliczeń. W placówkach nieferyjnych oraz przy zatrudnieniu krótszym niż rok – urlop liczy się proporcjonalnie do czasu pracy.
Czy nauczyciel przedszkola może wziąć urlop w trakcie roku szkolnego?
Tak, jeśli pracuje w przedszkolu nieferyjnym – jego urlop planowany jest indywidualnie w ciągu roku.
Czy nauczyciel ma urlop na żądanie?
Tylko nauczyciele nieferyjni oraz kierownictwo szkół feryjnych. Nauczycielom pracującym w szkołach z feriami – nie przysługuje urlop na żądanie.
Czy nauczyciele pracują w wakacje?
Z reguły nie, ponieważ korzystają z urlopu. Wyjątkiem są sytuacje, gdy dyrektor zleci obowiązki (np. rady pedagogiczne, egzaminy) – maksymalnie na 7 dni.
Po więcej przydatnych treści zajrzyj tutaj:
Wzory CV
Szablony CV
Przykładowe CV
Jak zachować ciągłość pracy przy zmianie pracy?
Praca tymczasowa: jakie prawa ma pracownik tymczasowy?
Jak napisać podziękowanie za współpracę? Krótkie podziękowanie dla szefa i współpracowników
Na czym polega metoda STAR w rekrutacji?
Know how co to znaczy? Jak można je chronić?
Praca zmianowa: co warto o niej wiedzieć? Jak w praktyce wygląda system pracy zmianowej?
Ile zarabia anestezjolog? Kto to? Na czym polega jego praca?
Praca w weekendy: jakie wynagrodzenie za pracę w sobotę i niedzielę?
Jakie są umowy cywilnoprawne? Rodzaje i charakterystyka
Scrum co to? Na czym polega metodyka Scrum i jakie ma założenia?
Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop?
Jak rozliczyć używanie samochodu prywatnego do celów służbowych?