W Polsce regularnie, co 2-3 lata, obywatele biorą udział w wyborach na różnych szczeblach. Wybieramy zarówno przedstawicieli do parlamentu (Sejmu i Senatu), prezydenta, europosłów, jak i samorządowców. Kluczową rolę w procesie wyborczym odgrywają komisje wyborcze, działające w każdym obwodzie. Jak się do nich zgłosić? Na czym polega praca w komisji wyborczej? Ile wynosi wynagrodzenie? W poniższym artykule znajdziesz szczegółowe informacje na ten temat!
Zobacz też: Jak się przedstawić, aby wypaść profesjonalnie?
Praca w komisji wyborczej – wyjaśniamy:
Jak wygląda praca w komisji wyborczej?
Cały przebieg wyborów wraz z zapisem zadań komisji wyborczej znajduje się w Kodeksie wyborczym.
Zgodnie z art. 185 Kodeksu wyborczego do głównych obowiązków członków obwodowych komisji wyborczych należy:
- Przeprowadzenie głosowania w danym obwodzie.
- Nadzór nad przestrzeganiem prawa wyborczego w miejscu i czasie głosowania w dniu wyborów.
- Ustalenie wyników głosowania w obwodzie i ogłoszenie ich publicznie.
- Przekazanie wyników głosowania do odpowiedniej komisji wyborczej.
Oczywiście zakres zadań służący realizacji powyższych celów jest znacznie bardziej rozbudowany!
Obowiązki członków obwodowych komisji wyborczych przed dniem wyborów:
- Uczestnictwo w pierwszym spotkaniu komisji (powołanie komisji).
- Udział w szkoleniu dla członków obwodowych komisji wyborczych.
- Stemplowanie kart do głosowania używanych w głosowaniu korespondencyjnym oraz przygotowanie pakietów wyborczych.
- Odbiór kart do głosowania, formularzy protokołu głosowania, pieczęci, spisu wyborców, listy wyborców głosujących przez pełnomocnika, osłon na spis wyborców oraz innych materiałów (np. biurowych). Sprawdzenie otrzymanych materiałów i liczenie kart do głosowania.
Obowiązki członków obwodowych komisji wyborczych w dniu wyborów przed otwarciem lokalu wyborczego:
- Weryfikacja otrzymanych dokumentów i materiałów.
- Ponowne przeliczanie kart do głosowania.
- Oznakowanie kart do głosowania pieczęciami.
- Kontrola lokalu wyborczego i przygotowanie go do rozpoczęcia głosowania.
- Sprawdzenie, zamknięcie oraz zapieczętowanie urny wyborczej.
Obowiązki członków obwodowych komisji wyborczych w dniu wyborów w trakcie głosowania:
- Otwarcie lokalu wyborczego.
- Umieszczenie informacji o skreśleniach/unieważnieniach kandydatów lub list kandydatów w lokalu wyborczym.
- Wydawanie kart do głosowania, które obejmuje sprawdzanie tożsamości wyborcy, odnajdywanie wyborcy w spisie, dopisywanie nowych wyborców do spisu, odbieranie podpisów od wyborców potwierdzających otrzymanie karty oraz ochrona danych osobowych zawartych w spisie.
- Udzielanie wyjaśnień dotyczących sposobu głosowania na prośbę wyborcy oraz przekazywanie ustnej treści obwieszczeń dotyczących komitetów wyborczych i zarejestrowanych list kandydatów na prośbę wyborcy niepełnosprawnego.
- Wydawanie nakładek na karty do głosowania.
- Wydawanie zaświadczeń potwierdzających udział w głosowaniu na żądanie wyborcy.
- Nadzór nad przebiegiem głosowania w lokalu.
- Regularne sprawdzanie liczby podpisów w spisie wyborców i informowanie o konieczności uruchomienia dodatkowych kart do głosowania w razie potrzeby.
- Monitorowanie zapełnienia urny wyborczej i w razie potrzeby użycie drugiej urny lub jej zamówienie.
- Przekazywanie Państwowej Komisji Wyborczej danych o frekwencji w stałych obwodach głosowania oraz podanie tych danych do publicznej wiadomości o godzinie 12:00 i 17:00.
- Realizowanie czynności związanych z głosowaniem korespondencyjnym.
Obowiązki członków obwodowych komisji wyborczych w dniu wyborów po zakończeniu głosowania:
- Zamknięcie lokalu wyborczego po zakończeniu głosowania.
- Zapieczętowanie otworu w urnie wyborczej.
- Ustalenie wyników głosowania i sporządzenie protokołu z przebiegu głosowania.
- Ogłoszenie wyników głosowania w obwodzie i podanie ich do publicznej wiadomości.
- Pozostanie w gotowości do momentu, gdy Okręgowa Komisja Wyborcza przyjmie protokół.
Praca w komisji wyborczej ile godzin?
Lokale wyborcze w dniu wyborów działają w godzinach od 7 do 21, jednak należy pamiętać, że członkowie komisji zbierają się w lokalu zwykle 1 lub nawet 2 godziny wcześniej, po zamknięciu głosowania komisja przystępuje do liczenia głosów i sporządzania specjalnych protokołów wyborczych, co trwa przynajmniej do godz. 20.00, a nawet do 24.00 lub dłużej.
Poszczególni członkowie komisji mogą liczyć na kilkugodzinne “urlopy” w godzinach głosowania pod warunkiem, że przynajmniej połowa składu komisji wraz z przewodniczącym lub zastępcą przewodniczącego pozostaje na miejscu. W trakcie wieczornego liczenia głosów muszą być obecni wszyscy członkowie komisji.
Ile trwa praca w komisji wyborczej? Zwykle praca w komisji trwa ok. 10 godzin.
To może Cię zainteresować: Lista zawodów w Polsce, czyli szukanie pracy idealnej dla nas
Ile trwa szkolenie do komisji wyborczej?
Członkowie komisji wyborczych zobowiązani są do udziału w szkoleniu, które obejmuje procedury głosowania, korzystanie z urządzeń elektronicznych, wypełnianie protokołów czy przepisy wyborcze. To niezwykle ważne, by każdy członek komisji wiedział, jak bezbłędnie i zgodnie z prawem przeprowadzić głosowanie.
Zazwyczaj takie szkolenie trwa kilka godzin, jednak zdarzają się także szkolenia jednodniowe w zależności od rodzaju wybór, doświadczenia członków komisji, zakresu materiału, a nawet organizatora szkolenia.
Jeśli chcesz dokładnie wiedzieć, ile trwa szkolenie do komisji wyborczej i w jakich terminach się odbywa, skontaktuj się z miejscową komisją wyborczą, urzędem gminy/ miasta, w którym mieszkasz lub zajrzyj na strony internetowe tych instytucji.
Komisja wyborcza zarobki
Ile wynosi wynagrodzenie za pracę w komisji wyborczej? Członkom komisji przysługuje zryczałtowania dieta wypłacana przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, która według uchwały PKW z dnia 2 sierpnia 2023 r. w sprawie wynagrodzeń dla członków komisji wyborczych w wyborach samorządowych wynosi:
- 900 zł dla przewodniczącego OKW;
- 800 zł dla zastępcy przewodniczącego OKW;
- 700 zł dla członka OKW.
Warto wiedzieć, że w drugiej turze wynagrodzenie to jest znacznie niższe, ponieważ wynosi jedynie połowę powyższych kwot.
Czy praca w komisji wyborczej jest opodatkowana?
W myśl ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, diety wypłacane członkom komisji wyborczych są zwolnione z opodatkowania do wysokości 3000 złotych miesięcznie, a więc pieniądze, które otrzymują członkowie komisji, są wolne od opłat na rzecz państwa. Taka interpretacja przepisów została potwierdzona przez organy podatkowe, które uznały, że pełnienie funkcji w komisji wyborczej stanowi wykonywanie obowiązków społecznych.
Jak wygląda zgłoszenie do komisji wyborczej?
Jeśli chcesz zostać członkiem komisji wyborczej, musisz zgłosić swoją kandydaturę. W pierwszej kolejności najlepiej zgłosić się do wybranego komitetu wyborczego któregoś z kandydatów, a dokładniej do pełnomocnika wyborczego, ponieważ to właśnie komitety wyborcze posiadają pierwszeństwo do zgłaszania kandydatów do komisji wyborczych. Nie wiesz, gdzie ich szukać? Zajrzyj na stronę internetową Państwowej Komisji Wyborczej, gdzie znajdziesz wykaz pełnomocników wyborczych wszystkich kandydatów.
Pamiętaj,
to ważne!
Termin zgłaszania kandydatów na członków komisji wyborczych przez pełnomocników komitetów wyborczych upływa 30 dni przed dniem wyborów.
Innym sposobem jest skierowanie takiej prośby w urzędzie gminy do urzędnika wyborczego, jednak kandydaci zgłoszeni w tym miejscu trafiają zwykle na listę rezerwowych.
Co ważne, samo zgłoszenie nie daje Ci gwarancji powołania do pracy w komisji wyborczej. Może zdarzyć się tak, że liczba chętnych przekroczy listę dostępnych miejsc w komisji. W takich sytuacjach przeprowadza się publiczne losowanie członków komisji wyborczych, które wyłania ich skład.
Praca komisja wyborcza – kto może być kandydatem na członka OKW?
Kandydatem do składu komisji wyborczej może być osoba posiadająca prawo wybierania, czyli:
- obywatel polski;
- osoba, która najpóźniej w dniu zgłoszenia kończy 18 lat;
- osoba, która nie jest pozbawiona praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu;
- osoba, która nie jest pozbawiona praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu;
- osoba, która nie jest ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądu.
Praca w komisjach wyborczych – kto nie może być kandydatem do składu komisji?
Poza listą osób, które mogą zostać członkami komisji, wymienia się także tych, którzy nie mogą nadzorować przebiegu głosowania, a są to:
- kandydat w wyborach;
- komisarz wyborczy;
- pełnomocnik wyborczy komitetu wyborczego;
- pełnomocnik finansowy komitetu wyborczego;
- urzędnik wyborczy;
- mąż zaufania;
- obserwator społeczny;
- osoba, w stosunku do której kandydat jest:
- małżonkiem,
- wstępnym,
- zstępnym, rodzeństwem, małżonkiem zstępnego, wstępnego lub przysposobionego,
- osobą pozostającą w stosunku przysposobienia,
- pełnomocnik, o którym mowa w art. 55. Kodeksu wyborczego w komisji właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania w jej imieniu.
Praca w komisji wyborczej a zwolnienie z pracy
Na podstawie art. 154 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks Wyborczy:
§ 4. Członkowi obwodowej lub terytorialnej komisji wyborczej w związku z wykonywaniem zadań przysługuje:
1) zwolnienie od pracy na dzień głosowania oraz liczenia głosów, a także na dzień następujący po dniu, w którym zakończono liczenie głosów, z zachowaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy,
2) do 5 dni zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz uprawnień ze stosunku pracy, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia.
Zgodnie z powyższym w związku z pracą w komisji wyborczej pracownikom przysługuje różny wymiar zwolnienia od pracy.
Wybory odbywają się w niedzielę, co dla wielu jest dniem wolnym od pracy, jednak nie dla każdego. Jeśli jesteś członkiem komisji i Twój rozkład czasu pracy przewiduje pracę w dniu wyborów – przysługuje Ci tego dnia wolne.
Drugim dniem wolnym w przypadku wyborów jest poniedziałek i jeśli liczenie głosów zostanie zakończone w kalendarzową niedzielę – na tym wyczerpiesz możliwość zwolnienia od pracy. Jeśli zaś formalne liczenie głosów zakończy się w poniedziałek (nawet 5 minut po północy), to wtorek także będzie dniem wolnym od pracy.
Wynika z tego, że pracownicy będący członkami obwodowych komisji wyborczych mogą uzyskać 1, 2 lub 3 dni wolne od pracy poza wskazanymi powyżej 5 dodatkowymi dniami. Oczywiście nie musisz wykorzystać ich wszystkich, jednak za niewykorzystane dni nie otrzymasz żadnego ekwiwalentu pieniężnego.
Zobacz inne urlopy pracownicze:
Urlop siła wyższa – kiedy przysługuje urlop z powodu siły wyższej?
Urlop bezpłatny – urlop bezpłatny a ubezpieczenie [Ile można wziąć urlopu bezpłatnego?]
Urlop na poszukiwanie pracy – ile dni na poszukiwanie pracy?
Urlop na żądanie – ile urlopu przysługuje? Poznaj podstawowe zasady
Należy przy tym pamiętać, że za każdy taki dzień wolny przysługuje Ci wynagrodzenie od pracodawcy. Wynagrodzenie nie przysługuje jednak za dodatkowe 5 dni zwolnienia od pracy dla członków komisji – za ten czas będziesz miał jedynie prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz innych uprawnień ze stosunku pracy.
Praca w obwodowej komisji wyborczej – pamiętaj o zaświadczeniu!
Członkowie obwodowej lub terytorialnej komisji wyborczej muszą poinformować pracodawcę o planowanej nieobecności w pracy co najmniej 3 dni wcześniej, podając przyczynę i czas nieobecności na piśmie. Następnie, najpóźniej dzień po zakończeniu okresu nieobecności, muszą dostarczyć zaświadczenie usprawiedliwiające, które zawiera imię i nazwisko, podstawę prawną, przyczynę oraz czas nieobecności, opatrzone pieczęcią i podpisane przez przewodniczącego komisji (lub zastępcę w przypadku przewodniczącego). Na tej podstawie pracodawca usprawiedliwi nieobecność.
Zajrzyj też do naszych pozostałych artykułów:
Wzory CV
Szablony CV
Przykładowe CV
Podatek do 26 roku życia: Co warto wiedzieć o ulgach, zwolnieniach i obowiązkach podatkowych młodych dorosłych
Jak powinno wyglądać ergonomiczne stanowisko pracy? Organizacja miejsca pracy
Sposoby na rozwój osobisty i zawodowy
Jak wygląda rekrutacja na studia? Zasady i terminy
Szkolenia i kursy online – czy warto w nie inwestować?
Elastyczny czas pracy – jakie ma zalety? Czy w każdej pracy się sprawdzi?
Ile zarabia górnik? Jak wygląda praca górnika?
Ciekawe kierunki studiów dla niezdecydowanych – najciekawsze kierunki, jakie możesz studiować w Polsce
Dyplomacja studia – wejdź w świat międzynarodowych relacji
Pakiety medyczne dla pracowników – popularny benefit pozapłacowy
Jakie konsekwencje ma kłamanie w CV?
Florysta co to za zawód? Ile zarabia florysta?
