Od października 2024 roku polskie rodziny zyskały nowe wsparcie finansowe w ramach rządowego programu “Aktywny Rodzic”. Jednym z kluczowych elementów tego programu jest świadczenie “Aktywnie w domu”, które już od kilku miesięcy realnie wspiera rodziców decydujących się na opiekę nad dzieckiem w domowym zaciszu. W tym artykule wyjaśniamy, kto może skorzystać ze świadczenia, jak wygląda procedura jego przyznawania oraz na co warto zwrócić uwagę, składając wniosek. Jesteś rodzicem i zastanawiasz się, czy to rozwiązanie jest dla Ciebie? Czytaj dalej!
To może Cię zainteresować: Zaświadczenie o dochodach oraz zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach – wzór
Aktywnie w domu – dowiedz się:
Nowe wsparcie dla rodzin – świadczenie Aktywnie w domu
Świadczenie “Aktywnie w domu” to element szerszego programu wsparcia, który powstał na mocy Ustawy o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowaniu dziecka – “Aktywny Rodzic”. Akt prawny, który wszedł w życie 1 października 2024 roku, wprowadził nowe mechanizmy pomocy dla rodzin, mające na celu ułatwienie godzenia obowiązków rodzicielskich z aktywnością zawodową.
Ustawa szczegółowo reguluje warunki przyznawania i wypłacania tzw. świadczeń “Aktywny Rodzic”, wśród których znalazły się trzy formy wsparcia:
- Aktywny rodzic w pracy;
- Aktywnie w żłobku;
- Aktywnie w domu.
Każde z tych świadczeń zostało zaprojektowane z myślą o różnych potrzebach rodzin, w zależności od wybranego modelu opieki nad dzieckiem. Warto przy tym pamiętać, że na jedno dziecko w danym miesiącu przysługuje tylko jedno z tych świadczeń.
Program “Aktywny Rodzic” ma za zadanie nie tylko wspierać wychowywanie najmłodszych, ale także zachęcać rodziców do utrzymywania lub podjęcia aktywności zawodowej, oferując elastyczne formy pomocy dostosowane do indywidualnej sytuacji rodzinnej.
Zobacz też:
Na czym polega program Aktywnie w domu?
Aktywnie w domu to nowa forma wsparcia finansowego dla rodziców wychowujących małe dzieci. Zastąpiło ono dotychczas funkcjonujący Rodzinny Kapitał Opiekuńczy (RKO), jednak w odróżnieniu od swojego poprzednika, oferuje znacznie szerszy zakres wsparcia. Kluczową zmianą jest objęcie świadczeniem również rodziców pierwszego dziecka. Wcześniejsze rozwiązanie było skierowane wyłącznie do rodziców wychowujących co najmniej dwoje dzieci, co wykluczało dużą grupę potencjalnych beneficjentów.
Aktywnie w domu to odpowiedź na potrzeby tych rodziców, którzy decydują się na sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem w warunkach domowych, bez korzystania z instytucjonalnych form opieki, takich jak żłobki czy kluby dziecięce. Co ważne, świadczenie to nie uzależnia prawa do wsparcia od aktywności zawodowej rodziców – nie ma obowiązku posiadania zatrudnienia ani podejmowania pracy przez jednego z opiekunów. Dzięki temu program jest dostępny także dla tych rodzin, które świadomie wybierają model wychowania dziecka w domu, rezygnując tymczasowo z kariery zawodowej.
W praktyce świadczenie “Aktywnie w domu” wprowadza bardziej elastyczne i sprawiedliwe zasady wsparcia dla rodziców, dając im większą swobodę w wyborze formy opieki nad dzieckiem. To istotny krok w kierunku wyrównywania szans i dostosowania systemu pomocy społecznej do różnorodnych potrzeb współczesnych rodzin.
Dla kogo świadczenie Aktywnie w domu i w jakiej kwocie?
Świadczenie Aktywnie w domu zostało stworzone z myślą o rodzicach oraz opiekunach, którzy samodzielnie sprawują opiekę nad małym dzieckiem w warunkach domowych. Przysługuje ono matce, ojcu lub opiekunowi faktycznemu dziecka, a więc osobie, która faktycznie zajmuje się wychowywaniem malucha, nawet jeśli nie jest jego biologicznym rodzicem.
Wsparcie finansowe można otrzymać na okres od 12. do 36. miesiąca życia dziecka. Oznacza to, że świadczenie przysługuje od pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko kończy roczek, aż do ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego trzecie urodziny. Jest to więc maksymalnie 24 miesiące wsparcia, które ma na celu odciążenie domowego budżetu w najważniejszych latach rozwoju dziecka.
Wysokość świadczenia wynosi 500 zł miesięcznie na każde dziecko w rodzinie. To stała kwota, niezależna od dochodów czy sytuacji zawodowej rodziców. W przypadku rodzin, gdzie dziecko pozostaje pod tzw. opieką naprzeminną – zgodnie z orzeczeniem sądu, jeśli rozwiedzeni, pozostający w separacji lub żyjący w rozłączeniu rodzice sprawują opiekę w porównywalnych i powtarzających się okresach – kwota świadczenia jest dzielona po równo. W takiej sytuacji każdemu z rodziców przysługuje po 250 zł miesięcznie.
Kiedy Aktywnie w domu nie przysługuje?
Choć świadczenie Aktywnie w domu zostało zaprojektowane jako szerokie wsparcie dla rodziców i opiekunów, istnieją sytuacje, w których nie można się o nie ubiegać lub można spotkać się z odmową:
- pozbawienie władzy rodzicielskiej;
- umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej;
- korzystanie z innego świadczenia Aktywny Rodzic;
- świadczenie zagraniczne o podobnym charakterze.
Czy Aktywnie w domu może zostać wstrzymane?
Tak, świadczenie może nie tylko zostać wstrzymane, ale również odebrane w całości lub w części, jeśli zostanie stwierdzone, że nie jest wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem. Choć co do zasady rodzice i opiekunowie mają pełną swobodę w gospodarowaniu otrzymanymi środkami, to jednak nadrzędnym celem świadczenia jest zapewnienie odpowiednich warunków opieki i wychowania dziecka.
Jeśli organ pomocy społecznej uzna, że środki są marnotrawione, np. przeznaczane na cele niezwiązane z opieką nad dzieckiem, mogą zostać podjęte odpowiednie działania. Przykładem takich sytuacji jest wydawanie pieniędzy na używki, hazard lub inne potrzeby niezwiązane z dobrem dziecka.
W takich przypadkach świadczenie nie zostanie wypłacone w formie pieniężnej. Zamiast tego rodzic lub opiekun otrzyma wsparcie w postaci:
- pomocy rzeczowej (np. produkty dla dziecka, żywność, ubrania, środki higieniczne),
- lub opłaconych usług (np. opłata za zajęcia dla dziecka, zakup niezbędnych artykułów, pokrycie kosztów opieki).
Jak uzyskać świadczenie Aktywnie w domu?
Proces ubiegania się o świadczenie „Aktywnie w domu” jest prosty, ale wymaga zachowania określonych formalności. Przede wszystkim warto pamiętać, że wnioski przyjmowane są wyłącznie w formie elektronicznej. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), który odpowiada za realizację programu, nie rozpatruje wniosków składanych tradycyjnie, czyli na papierze. To rozwiązanie ma na celu usprawnienie procedury oraz zapewnienie szybszego rozpatrywania spraw.
Gdzie złożyć wniosek?
Od października 2024 roku wniosek można złożyć poprzez:
- Platformę Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS),
- portal Emp@tia,
- lub za pośrednictwem bankowości elektronicznej (jeśli dany bank udostępnia taką opcję).
Wymagane jest posiadanie profilu zaufanego, e-dowodu lub innego sposobu potwierdzenia tożsamości online.
Dodatkowe dokumenty
W większości przypadków wystarczy samo poprawne wypełnienie wniosku, jednak w niektórych sytuacjach ZUS może wymagać dołączenia dodatkowych dokumentów:
- Rodzice sprawujący opiekę naprzemienną muszą załączyć prawomocne orzeczenie sądu, które potwierdza, że dziecko znajduje się pod opieką naprzemienną w równych i powtarzających się okresach.
- Cudzoziemcy, jeśli rodzic lub opiekun jest obcokrajowcem, konieczne będzie przedstawienie dokumentów potwierdzających legalny pobyt oraz prawo do pracy w Polsce, np. karta pobytu.
- Opiekunowie faktyczni, w przypadku osób, które nie są biologicznymi rodzicami dziecka, należy dołączyć:
- zaświadczenie sądu opiekuńczego lub ośrodka adopcyjnego, że toczy się postępowanie w sprawie przysposobienia,
- oraz oświadczenie o dacie rozpoczęcia opieki nad dzieckiem.
Więcej przydatnych treści znajdziesz tutaj:
Wzory CV
Szablony CV
Przykładowe CV
Czy potrzebujesz CV sportowca? Jak napisać skuteczne CV dla zawodnika?
Jak napisać skuteczne CV inżyniera? Praktyczny poradnik + wzór CV inżynier
CV ekonomisty to inwestycja – jak je napisać, by przyniosło zysk?
Czy da się stworzyć skuteczne CV bez wykształcenia? Oczywiście!
CV ATS – jak dostosować CV, aby przejść przez systemy rekrutacyjne?
Referent CV – jak napisać skuteczne CV na stanowisko referenta?
Jak napisać skuteczne CV ratownika wodnego? Praktyczne wskazówki!
Marzysz o lataniu? Pilot CV – jak przygotować idealny dokument?
Jak napisać CV do wojska? Wzór + cenne wskazówki
Nowa ścieżka awansu zawodowego nauczyciela: jak wyglądają awanse nauczycieli na nowych zasadach?
Napisz świetne CV stolarza! Praktyczne wskazówki od Ciekawe CV
Spedytor CV – wskazówki, które gwarantują sukces
