Kompetencje kluczowe – jakie kompetencje są kluczowe według Rady UE?

Wygeneruj CV!

Stwórz CV!

Skonfiguruj CV!

Kompetencje kluczowe

Za kluczowe kompetencje można uznać wiedzę, umiejętności oraz postawy niezbędne do samorealizacji, zdobycia pracy czy aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym. Poniżej znajdziesz 8 kompetencji kluczowych według Rady Unii Europejskiej:

1. Porozumiewanie się w języku ojczystym;
2. Porozumiewanie się w językach obcych;
3. Kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne;
4. Kompetencje informatyczne;
5. Umiejętność uczenia się;
6. Kompetencje społeczne i obywatelskie;
7. Inicjatywność i przedsiębiorczość;
8. Świadomość i ekspresja kulturalna.

Wszystkie te umiejętności kluczowe są jednakowo ważne, ponieważ każda z nich może wpłynąć na udane życie w społeczeństwie. Wiele z nich częściowo się pokrywa, wzajemnie się wspiera, uzupełnia lub są ze sobą powiązane. 

Kompetencje kluczowe – porozumiewanie się w języku ojczystym

Definicja: porozumiewanie się w języku ojczystym polega na zdolności wyrażania oraz interpretowania pojęć, faktów, myśli, uczuć oraz opinii (zarówno w mowie, jak i w piśmie). Dodatkowo umożliwia językową interakcję w pracy, domu i czasie wolnym (w odpowiedniej i kreatywnej formie).

Wiedza, umiejętności i postawy powiązane z tą kompetencją: 

• znajomość słownictwa, gramatyki funkcjonalnej i funkcji języka;
• znajomość głównych typów interakcji słownej;
• znajomość pewnego zakresu tekstów literackich oraz innych;
• znajomość głównych stylów i rejestrów języka;
• umiejętność rozróżniania i wykorzystywania różnych typów tekstów;
• umiejętność poszukiwania, gromadzenia i przetwarzania informacji;
• umiejętność formułowania i wyrażania własnych argumentów w mowie i piśmie w sposób przekonujący oraz odpowiednio do kontekstu.

Kompetencje kluczowe – porozumiewanie się w językach obcych

Definicja: porozumiewanie się w językach obcych opiera się na tych samych umiejętnościach, co porozumiewanie się w języku ojczystym. Chodzi głównie o zdolność rozumienia, wyrażania i interpretowania pojęć, myśli, opinii i faktów w mowie i piśmie (w tym rozumienie ze słuchu, mówienie, czytanie i pisanie).Porozumiewanie się w obcych językach wymaga dodatkowo rozumienia różnic kulturowych. 

Wiedza, umiejętności i postawy związane z tą kompetencją: 

• znajomość słownictwa i gramatyki funkcjonalnej;
• znajomość głównych typów interakcji słownej oraz rejestrów języka;
• znajomość aspektu kulturowego i zmienności języków;
• zdolność rozumienia komunikatów słownych, inicjowania, podtrzymywania i kończenia rozmowy;
• umiejętność czytania, rozumienia i pisania tekstów odpowiednio dobranych do potrzeb danej osoby.

Kompetencje kluczowe – kompetencje matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne

Definicja: kompetencje matematyczne dotyczą zdolności rozwijania i wykorzystywania myślenia matematycznego w rozwiązywaniu problemów pojawiających się w codziennych sytuacjach. W tym przypadku kluczowy jest nie tylko sam proces, ale także wiedza, której podstawę stanowi należyte opanowanie umiejętności liczenia. 

Kompetencje naukowe dotyczą z kolei zdolności wykorzystywania wiedzy do wyjaśniania świata przyrody oraz formułowania pytań i wyciągania wniosków opartych na dowodach.

Wiedza, umiejętności i postawy związane z tą kompetencją

Kluczowe kompetencje matematyczne:

• umiejętność liczenia;
• znajomość miar i struktur;
• znajomość głównych operacji i sposobów prezentacji matematycznej;
• rozumienie terminów i pojęć matematycznych;
• umiejętność stosowania głównych zasad i procesów matematycznych w codziennych sytuacjach prywatnych i zawodowych.

Kluczowe kompetencje w przypadku nauki i techniki:

• znajomość podstawowych zasad, metod i pojęć naukowych;
• rozumienie wpływu nauki i technologii na świat przyrody;
• rozumienie korzyści i zagrożeń wynikających z teorii i zastosowań naukowych;
• zdolność posługiwania się narzędziami i urządzeniami technicznymi oraz danymi naukowymi do osiągnięcia celu, podjęcia decyzji lub wyciągnięcia wniosków na podstawie dowodów.

Kompetencje kluczowe – kompetencje informatyczne 

Definicja: kluczowe kompetencje informatyczne obejmują przede wszystkim umiejętne i krytyczne wykorzystywanie technologii w pracy, rozrywce i porozumiewaniu się.

Wiedza, umiejętności i postawy związane z tą kompetencją:

• rozumienie i znajomość natury, roli oraz możliwości TSI (metodyka TSI to spójny, logicznie uporządkowany zestaw procedur o charakterze technicznym i organizatorskim) w codziennym życiu osobistym, społecznym i zawodowym; obejmuje to głównie aplikacje komputerowe – edytory, tekstu, arkusze kalkulacyjne, bazy danych i posługiwanie się nimi;
• rozumienie możliwości i potencjalnych zagrożeń związanych z internetem i komunikacją za jego pośrednictwem;
• zdolność poszukiwania, gromadzenia i przetwarzania informacji oraz ich wykorzystywania w krytyczny i systematyczny sposób;
• umiejętność wykorzystywania narzędzi oraz tworzenia, prezentowania i rozumienia złożonych informacji;
• zdolność docierania do usług oferowanych w internecie.

Kompetencje kluczowe – umiejętność uczenia się

Definicja: umiejętność uczenia się to zdolność wytrwałego i konsekwentnego zdobywania wiedzy oraz organizowanie tego procesu poprzez efektywne zarządzanie czasem i informacjami (zarówno indywidualnie, jak i w grupach).

Wiedza, umiejętności i postawy związane z tą kompetencją:

• znajomość i rozumienie własnych preferowanych strategii uczenia się;
• znajomość własnych silnych i słabych stron;
• zdolność poszukiwania możliwości kształcenia się i szkolenia;
• umiejętność czytania, pisania i liczenia;
• umiejętności w zakresie technologii informacyjnych i komunikacyjnych niezbędnych do dalszego uczenia się;
• umiejętność docierania do nowej wiedzy, zdobywania jej, przetwarzania i przyswajania.

Kompetencje kluczowe – kompetencje społeczne i obywatelskie

Definicja: kluczowe kompetencje społeczne i obywatelskie obejmują pełen zakres zachowań przygotowujących osoby do skutecznego i konstruktywnego uczestnictwa w życiu społecznym i zawodowym, a także do rozwiązywania konfliktów w razie potrzeby.

Wiedza, umiejętności i postawy związane z tą kompetencją:

Kluczowe kompetencje społeczne:

• rozumienie ogólnie przyjętych w różnych środowiskach zasad postępowania i reguł zachowania;
• świadomość, jak zapewnić sobie optymalny poziom zdrowia fizycznego i psychicznego;
• świadomość podstawowych pojęć dotyczących osób, grup, organizacji zawodowych czy równości płci;
• rozumienie wielokulturowych i społeczno-ekonomicznych wymiarów społeczeństw;
• zdolność do porozumiewania się w różnych środowiskach, wykazywania się tolerancją i rozumienia różnych punktów widzenia;
• zdolności radzenia sobie ze stresem i frustracją.

Kluczowe kompetencje obywatelskie:

• znajomość pojęć demokracji, sprawiedliwości, równości, obywatelstwa i praw obywatelskich;
• znajomość współczesnych i głównych wydarzeń w narodowej, europejskiej i światowej historii;
• zdolność do efektywnego zaangażowania w działania publiczne;
• pełne poszanowanie praw człowieka;
• wykazywanie poczucia przynależności do własnego otoczenia, kraju i Unii Europejskiej;
• wykazywanie się poczuciem obowiązku, jak i okazywaniem zrozumienia i poszanowania wspólnych wartości.

Kompetencje kluczowe – inicjatywność i przedsiębiorczość

Definicja: inicjatywność i przedsiębiorczość oznaczają umiejętność wcielania pomysłów w czyn. Obejmują innowacyjność, kreatywność, podejmowanie ryzyka, zdolność planowania przedsięwzięć i prowadzenia do osiągnięcia zamierzonych celów. Stanowią wsparcie dla indywidualnych osób w życiu codziennym (prywatnym i społecznym).

Wiedza, umiejętności i postawy związane z tą kompetencją:

• zdolność identyfikowania dostępnych możliwości działalności osobistej, zawodowej lub gospodarczej;
• rozumienie zasad działania gospodarki;
• rozumienie szans i wyzwań stojących przed pracodawcami i organizacjami;
• umiejętność proaktywnego zarządzania projektami;
• umiejętność oceny i identyfikacji własnych słabych i mocnych stron;
• umiejętność oceny podejmowanego ryzyka.

Kompetencje kluczowe – świadomość i ekspresja kulturalna

Definicja: świadomość i ekspresja kulturalna opierają się na docenianiu twórczego wyrażania doświadczeń, uczuć oraz idei za pomocą rozmaitych środków wyrazu, m.in. literatury, sztuk teatralnych lub wizualnych.

Wiedza, umiejętności i postawy związane z tą kompetencją:

• wrażliwość, ekspresja, przyjemność z odbioru dzieł sztuki;
• umiejętność wyrażania siebie poprzez różnorodne środki;
• zdolność rozumienia własnej kultury i poczucie tożsamości;
• kreatywność;
• chęć pielęgnowania zdolności estetycznych poprzez wyrażanie siebie środkami artystycznymi.