Piramida Maslowa podobnie, jak piramida żywienia, pokazuje czego przede wszystkim potrzeba człowiekowi. Jednak w przeciwieństwie do niej, piramida Maslowa dotyczy zaspokajania ludzkich życiowych potrzeb oraz ich wpływu na motywację, a nie zdrowych produktów spożywczych. Zgodnie z nią nie da się osiągnąć najwyższego stopnia rozwoju bez zadbania o te najniższe. Dowiedz się więcej!
Piramida Maslowa – spis treści:
- Czym jest piramida potrzeb Maslowa?
- Piramida Maslowa – jak wygląda hierarchia potrzeb wg Maslowa?
- Piramida Maslowa w pracy i biznesie
Czym jest piramida potrzeb Maslowa?
Piramida Maslowa to teoria stworzona przez amerykańskiego psychologa żyjącego w latach 1908-1970). Zgodnie z nią potrzeby możemy podzielić na pięć podstawowych kategorii:
- potrzeby fizjologiczne;
- potrzeby bezpieczeństwa;
- potrzeby miłości;
- potrzeby szacunku;
- potrzeby samorealizacji.
Teoria Maslowa zakłada, że wyższe w hierarchii potrzeby zaczynają pojawiać się, gdy ludzie czują, że wystarczająco zaspokoili poprzednią potrzebę.
Teoria Maslowa została opisana w 1943 roku w czasopiśmie Psychological Review w artykule A Theory of human Motivation. Choć późniejsze badania nie potwierdzają całkowicie jego spostrzeżeń, niewątpliwie miały one spory wpływ na innych psychologów i rozwój psychologii pozytywnej.
Piramida Maslowa – jak wygląda hierarchia potrzeb wg Maslowa?
Hierarchia potrzeb Maslowa (począwszy od najważniejszych) kształtuje się następująco:
- potrzeby fizjologiczne człowieka;
- potrzeba bezpieczeństwa;
- potrzeba przynależności i miłości;
- potrzeba uznania i szacunku;
- potrzeba samorealizacji.
Piramida Maslowa – potrzeby fizjologiczne człowieka
Potrzeby fizjologiczne zajmują podstawowy (najniższy) poziom w hierarchii potrzeb według Abrahama Maslowa. Zawierają one podstawowe wymagania niezbędne do przetrwania człowieka – bez ich zaspokojenia człowiek nie zacznie dążyć do spełnienia kolejnych poziomów.
Potrzeby fizjologiczne – przykłady:
- Potrzeba jedzenia i picia – bez odpowiedniego odżywiania, ciało człowieka nie jest w stanie prawidłowo funkcjonować.
- Potrzeba oddychania – tlen jest niezbędny do przetrwania.
- Potrzeba snu – bez odpowiedniej ilości snu, człowiek może doświadczać problemów z pamięcią, koncentracją, a także innych dolegliwości zdrowotnych.
- Potrzeba schronienia – schronienie chroni człowieka przed szkodliwymi warunkami zewnętrznymi, takimi jak ekstremalne temperatury czy opady deszczu.
Piramida potrzeb człowieka – potrzeba bezpieczeństwa
Potrzeba bezpieczeństwa to drugi poziom w hierarchii – człowiek dąży do jej zaspokojenia, gdy podstawowe potrzeby fizjologiczne są już spełnione.
Potrzeby bezpieczeństwa – przykłady:
- Bezpieczeństwo fizyczne – obejmuje ochronę przed przemocą, chorobą, wypadkami i innymi fizycznymi zagrożeniami.
- Bezpieczeństwo ekonomiczne – chodzi o stabilność ekonomiczną i finansową, taką jak pewność zatrudnienia, dostęp do środków do życia, zdolność do spełnienia podstawowych potrzeb swoich i bliskich.
- Bezpieczeństwo zdrowotne – zdolność do dostępu do opieki zdrowotnej, leków i innych potrzeb związanych z utrzymaniem dobrego stanu zdrowia.
- Bezpieczeństwo rodzinne i społeczne – obejmuje to ochronę przed izolacją społeczną, utratą miłości bliskich czy odrzuceniem społecznym.
- Bezpieczeństwo moralne i prawne – czyli ochrona przed niesprawiedliwością, niezgodnością z prawem, naruszeniem praw i przemocą ze strony innych.
Hierarchia Maslowa – potrzeba przynależności i miłości
Potrzeba przynależności i miłości to trzeci poziom w hierarchii potrzeb według Abrahama Maslowa, znajdujący się bezpośrednio powyżej potrzeb bezpieczeństwa.
Potrzeba przynależności i miłości – przykłady:
- Przyjaźń – ludzie są istotami społecznymi i potrzebują kontaktów z innymi ludźmi, które prowadzą do formowania przyjaźni.
- Miłość – obejmuje zarówno miłość romantyczną, jak i miłość rodzeństwa, rodziców, dzieci i innych bliskich członków rodziny.
- Przynależność – ludzie potrzebują poczucia przynależności do pewnej społeczności, czy to w ramach rodziny, grupy przyjaciół, zespołu w miejscu pracy czy społeczności lokalnej.
- Akceptacja – chodzi o to, aby czuć się akceptowanym przez innych, być rozumianym i cenionym za to, kim się jest.
Potrzeby Maslowa – potrzeba uznania i szacunku
Potrzeba uznania i szacunku to czwarty poziom w hierarchii potrzeb Abrahama Maslowa, który znajduje się bezpośrednio powyżej potrzeb przynależności i miłości.
Potrzeby te dotyczą naszej potrzeby bycia szanowanym i docenianym przez innych, a także naszej potrzeby samooceny. Potrzeby szacunku i uznania – przykłady:
- Uznanie społeczne – ludzie mają naturalną potrzebę bycia docenianym i szanowanym przez innych. Chcemy, aby nasze osiągnięcia były uznane, a opinie wysłuchane i szanowane.
- Szacunek od innych – daje nam poczucie wartości. Kiedy jesteśmy szanowani czujemy się pewni siebie i cenieni.
- Samoocena – potrzebujemy również samo uszanowania i poczucia własnej wartości. Chcemy czuć, że nasze życie ma sens i że jesteśmy wartościowymi, kompetentnymi osobami.
- Poczucie osiągnięcia – potrzebujemy poczucia, że osiągamy nasze cele i że nasze starania są wartościowe.
Piramida Maslowa – potrzeba samorealizacji
Potrzeby samorealizacji to najwyższy poziom w hierarchii potrzeb według Abrahama Maslowa, który znajduje się na szczycie piramidy potrzeb.
Samorealizacja jest związana z dążeniem do osiągnięcia pełnego potencjału i zrozumienia własnej unikalnej celowości. Chodzi o to, aby stać się najlepszą wersją siebie, a także rozwijać i wykorzystywać swoje unikalne talenty oraz zdolności.
Potrzeba samorealizacji – przykłady:
- Twórczość – ludzie mają naturalną potrzebę bycia twórczymi i wyrażania siebie przez różne formy sztuki, nauki, biznesu itp.
- Akceptacja siebie i innych – samorealizacja wymaga akceptacji siebie takiego, jakim jesteś, a także akceptacji innych w ich unikalności.
- Rozwiązanie problemów – dążenie do samorealizacji obejmuje także dążenie do rozwiązania problemów, które wykraczają poza osobiste potrzeby, np. problemy społeczne lub globalne.
- Autentyczność – bycie autentycznym i prawdziwym dla siebie jest kluczowe dla samorealizacji.
- Dążenie do doskonałości – samorealizacja wiąże się z dążeniem do doskonałości i ciągłym doskonaleniem siebie.
Piramida Maslowa w pracy i biznesie
Piramida potrzeb Maslowa bardzo łatwo wpisuje się w sytuacje panujące w miejscu pracy. Nikogo chyba nie dziwi, że źle opłacany i niedoceniany pracownik, któremu brakuje poczucia stabilności zatrudnienia, nie będzie wystarczająco zmotywowany do pracy.
W każdej branży i na każdy stanowisku – godziwe wynagrodzenie to podstawa, najbardziej motywująca pracowników. Oczywiście równie ważny jest wzajemny szacunek na linii pracodawca – zatrudniony, jak i między współpracownikami.
Piramida Maslowa przykłady w pracy
- Zaczynając od samego dołu piramidy – gdy pracownik jest niewyspany, zmęczony czy głodny jego wydajność z pewnością spadnie.
- Jeśli pracownik ma problemy finansowe, ponieważ jego pensja jest zbyt niska, traci poczucie bezpieczeństwa. Niepewność nie pozwoli mu w pełni zaangażować się w powierzone zadania.
- Jeśli chodzi o potrzebę przynależności i miłości – chodzi o to, aby w miejscu pracy stworzyć zgrany zespół, w którym wszyscy będą traktowani równo, gdzie nie ma miejscu na mobbing. Każdy pracodawca, manager czy team leader musi zadbać o konkretny feedback i słowo pochwały.
- Wierzchołek piramidy Maslowa wskazuje na to, że niezbędne są odpowiednie warunki do tego, aby rozwijać się zawodowo.
Sprawdź też inne artykuły:
CV studenta – jak napisać CV dla studenta?
Pracoholizm – skutki i objawy przepracowania
Wzory CV
Cechy dobrego pracownika – jakie zalety wpisać do CV?
Resume – co oznacza po polsku? Czym różni się od CV?
Concierge – co to? Na czym polegają usługi concierge?
Przykładowe CV
List intencyjny – co to jest, jak napisać list intencyjny?
Przychód a dochód – czym się różnią?
Szablony CV
CV naukowe – jak napisać życiorys naukowy?
Sabbatical – co to znaczy? Czym jest urlop sabatowy?
Zmiana pracy – kiedy i jak zmienić pracę bez stresu?
ATS system do rekrutacji – czym jest?
Multitasking – o co chodzi? Czy wielozadaniowość jest efektywna?
Networking – co to? Jak stworzyć sieć kontaktów?