Główny Urząd Statystyczny (GUS) regularnie dostarcza nam informacji o tym, ile zarabiamy, a jednym z kluczowych wskaźników jest średnia krajowa. Ale co tak naprawdę oznacza to pojęcie i czy faktycznie odzwierciedla nasze rzeczywiste zarobki? Postaramy się rozwiać wszelkie wątpliwości i przybliżyć Ci ten temat.
Koniecznie sprawdź: Klasa średnia w Polsce: ile trzeba zarabiać, by do niej należeć?
Średnia krajowa 2025 – dowiedz się:
Co to jest średnia krajowa?
Średnia krajowa to termin, który w Polsce odnosi się do przeciętnego poziomu wynagrodzenia uzyskiwanego przez pracowników za wykonywaną pracę. Jest ona wyliczana i publikowana przez Główny Urząd Statystyczny GUS w określonych odstępach czasu, co pozwala na monitorowanie trendów w poziomie wynagrodzeń w kraju. Jednak mimo jej powszechnego wykorzystania wiele osób krytykuje reprezentatywność średniej krajowej, wskazując, że nie zawsze oddaje rzeczywiste zarobki przeciętnego pracownika. Dlaczego tak się dzieje?
Średnia krajowa kalkulowana jest bowiem jako uśredniona wartość wynagrodzeń z uwzględnieniem różnych grup pracowników w określonych sektorach gospodarki. Najczęściej przywoływaną wartością jest przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, które obejmuje wynagrodzenia pracowników firm zatrudniających minimum 9 osób. Warto zauważyć, że ta forma średniej nie obejmuje mniejszych firm ani samozatrudnionych, co sprawia, że odnosi się jedynie do wycinka całego rynku. Z tego powodu jej wartość może być wyższa niż zarobki faktycznie odczuwane przez dużą część społeczeństwa.
Zobacz też: Wypłata wynagrodzenia – na konto czy do ręki? Co jeśli na koncie brak wypłaty?
Jakie jeszcze średnie wynagrodzenie 2025 funkcjonuje w Polsce?
Oprócz średniej krajowej w sektorze przedsiębiorstw GUS podaje również średnią krajową w gospodarce narodowej. Jest to bardziej kompleksowa wartość obejmująca wynagrodzenia z różnych sektorów, w tym również sektor publiczny, mikroprzedsiębiorstwa oraz inne formy zatrudnienia. Te dane publikowane są jednak rzadziej – raz na kwartał oraz raz w roku – jednak uwzględniają sytuację zarówno w skali całego kraju, jak i w podziale na poszczególne województwa.
Kolejną kategorią jest średnia krajowa dotycząca sektora mikroprzedsiębiorstw. Dotyczy ona firm, w których zatrudnionych jest do 9 osób, czyli najmniejszych jednostek gospodarczych. Zarobki w takich firmach często różnią się od tych w większych przedsiębiorstwach – ukazują różne aspekty rynku pracy i mogą różnić się znacznie od mediany zarobków, która często lepiej oddaje rzeczywiste warunki płacowego przeciętnego pracownika.
Jak obliczana jest średnia krajowa 2025?
Aby wyliczyć średnią krajową, GUS uwzględnia różne składniki wynagrodzeń. Proces ten polega na zsumowaniu pensji brutto, honorariów wypłacanych niektórym grupom pracowników na podstawie umowy o pracę, a także wypłat związanych z udziałem w zysku przedsiębiorstwa. Po obliczeniu łącznej kwoty wynagrodzeń dzieli się ją przez przeciętną liczbę zatrudnionych w danym okresie.
Warto zaznaczyć, że do tej statystyki nie wlicza się osób wykonujących pracę nakładczą ani zatrudnionych za granicą. W ten sposób uzyskiwana jest wartość uśredniona, która reprezentuje przeciętne wynagrodzenie w Polsce w określonym sektorze lub grupie.
Ile wynosi średnia krajowa 2025?
Prognozowana średnia krajowa 2025 w gospodarce narodowej, zgodnie z ustawą budżetową przekazaną do podpisania Prezydentowi RP 13 stycznia 2025 roku, wynosi 8673,00 zł brutto miesięcznie. W porównaniu do średniej krajowej z 2024 roku, która wynosiła 7824,00 zł brutto, oznacza to wzrost o 849 zł.
Eksperci przewidują jednak, że w 2025 roku tempo wzrostu wynagrodzeń może wyhamować z powodu spowolnienia gospodarczego i niższej pensji płacowej.
Średnia krajowa 2025 netto
Prognozowana średnia krajowa netto, obliczona na podstawie wynagrodzenia brutto w wysokości 8673 zł wynosi około 6242,38 zł. Obliczenie to zakłada złożenie oświadczenia PIT-2, zastosowanie standardowych kosztów uzyskania przychodu oraz brak uwzględnienia ulgi na PIT. Wynik netto odzwierciedla kwotę, którą pracownik otrzyma “na rękę” po potrąceniu wszystkich obowiązkowych składek oraz zaliczki na podatek dochodowy.
To może Cię zainteresować: Netto brutto – brutto ile to netto? Sprawdź swoje wynagrodzenie na rękę
Najniższa krajowa a średnia krajowa – jakie są rzeczywiste zarobki Polaków?
Średnia krajowa w Polsce nie odzwierciedla realnych zarobków wielu pracowników, ponieważ jej wartość znacząco przewyższa najniższe wynagrodzenie, które w 2025 roku brutto wynosi 4666 zł, co oznacza, że podane przeciętne wynagrodzenie jest ponad dwa razy wyższe. Taka różnica sprawa, że dla osób otrzymujących minimalną krajową, rzeczywista sytuacja finansowa znacząco odbiega od tej przedstawianej w statystykach. Dodatkowo przypomnijmy, że średnia krajowa dotyczy jedynie określonych grup pracowników i nie uwzględnia wielu osób zatrudnionych w mniejszych firmach czy na umowach innych niż umowa o pracę.
Wysokość średniej krajowej często jest błędnie postrzegana jako miarodajny parametr opisujący zarobki w Polsce. Dla wielu osób, których wynagrodzenia są znacznie niższe od tej wartości, podawanie średniej jako reprezentatywnej wywołuje zdziwienie lub frustrację. W rzeczywistość statystyka ta nie uwzględnia znacznych dysproporcji w zarobkach oraz nie obrazuje sytuacji finansowej większości pracowników, szczególnie tych o najniższych dochodach. Z tego względu coraz częściej zwraca się uwagę na inne wskaźniki, takie jak mediana wynagrodzeń, która dla porównania prognozowana jest na kwotę 6641 zł brutto lepiej oddającą rzeczywisty obraz płac w kraju.
Zajrzyj do pozostałych artykułów:
Wzory CV
Szablony CV
Przykładowe CV
Co to jest struktura zatrudnienia? Jaka jest struktura zatrudnienia w Polsce?
Sztuczna inteligencja w biznesie – jak AI wpłynie na rynek pracy?
Do czego służy podpis elektroniczny i czym jest kwalifikowany podpis elektroniczny? Jak je wyrobić?
Czy wypełnianie ankiet to dobry sposób na zarabianie pieniędzy? Jak zarabiać na ankietach?
Managerowie, specjaliści, analitycy – kto kryje się pod pojęciem białe kołnierzyki?
Co warto wiedzieć o pracy tymczasowej? Jak wygląda umowa o pracę tymczasową?
Co to Bootcamp? Czy warto się na niego zdecydować?
Na czym polega przerywany czas pracy i kiedy znajduje zastosowanie?
Czym jest turkusowa organizacja? Na czym polega turkusowe zarządzanie?
Dla kogo Karta Dużej Rodziny? Co warto o niej wiedzieć? Jakie zniżki oferuje?
Ciąża na wypowiedzeniu – co zrobić?
Co to jest premia uznaniowa i na jakich zasadach się ją przyznaje?
