Niewątpliwie zdecydowana większość studentów kończy swoją edukację na etapie licencjatu lub magistra, ale nie wszyscy – część decyduje się pójść jeszcze dalej, wybierając studia doktoranckie, by uzyskać tytuł doktora nauk. To prestiżowy krok, który otwiera drzwi do kariery akademickiej. Jednak czy wiesz, że ukończenie studiów trzeciego stopnia przydaje się nie tylko w hermetycznym świecie uczelni? Czym jest doktorat? Jak go zrobić? Jakie korzyści niesie ukończenie studiów doktoranckich? O tym jest nasz artykuł!
To również Cię zainteresuje: CV naukowe – jak napisać życiorys naukowy?
Studia doktoranckie – czytaj dalej i dowiedz się:
Czym jest doktorat?
Doktorat jest efektem wieloletnich studiów doktoranckich, w trakcie których należy przeprowadzić badania naukowe, zaprezentować je w formie rozprawy doktorskiej, a następnie obronić przed komisją doktorską. Po obronie student zostaje doktorem nauk.
Warto zauważyć, że doktorat w przeciwieństwie do licencjata czy magistra, nie jest tytułem zawodowym. Doktor stanowi pełnoprawny stopień naukowy, otwierający drzwi do dalszej kariery akademickiej – doktora habilitowanego oraz profesora.
Doktorat tytuł uznawany nie tylko w akademickim świecie
Doktorat świadczy o dogłębnej znajomości wybranej dziedziny naukowej, co jest istotne nie tylko w środowisku akademickim, gdzie stopnie naukowe wpływają na pozycję w hierarchii, ale również na rynku pracy. Pracodawcy często wolą zatrudniać osoby z doktoratem, zakładając, że ich specjalistyczne wykształcenie przekłada się na kompetencje.
Jednak teoria ta bywa niekiedy różna od rzeczywistości. W obecnych czasach nauka jest tak złożona, że większość doktorów specjalizuje się w bardzo wąskich obszarach. Na przykład badacz skupiający się na ekonomii behawioralnej może nie mieć szerokiej wiedzy o makroekonomii, a chemik z doktoratem skupiony na chemii organicznej nie będzie ekspertem od chemii nieorganicznej.
Te przykłady podkreślają, że doktorat nie zawsze oznacza wszechstronną wiedzę w całej dziedzinie, lecz zwykle potwierdza zaawansowaną znajomość w specyficznej, wąskiej specjalizacji.
Doktorat jak zrobić?
Podstawowym warunkiem rozpoczęcia studiów doktoranckich jest posiadanie tytułu magistra. Co ważne, studia II stopnia wcale nie muszą korespondować z tematem, który planujesz zbadać w ramiach doktoratu, choć zdecydowanie warto wybrać pokrewną dziedzinę nauki. Obecnie w Polsce istnieją dwa sposoby zrobienia doktoratu.
Doktorat w szkole doktorskiej
Szkoła doktorska to specjalna jednostka dydaktyczna nastawiona na kształcenie doktorantów. Powoływana jest przez władze uczelni, wydziału lub też innej instytucji badawczej, a w ramach jednej instytucji może być ich kilka, jednak o określonej specjalizacji. Dla przykładu na Uniwersytecie Warszawskim działają aż cztery różne szkoły doktorskie.
Doktorat eksternistycznie
Szkoły doktorskie pojawiły się dopiero w 2019 r., czyli całkiem niedawno. Jak więc proces zdobywania doktoratu wyglądał do tego czasu? Wcześniej doktoranci prowadzili indywidualne studia na własnych zasadach (w zależności od uczelni) i obecnie również jest to możliwe. Wystarczy złożyć wniosek o doktorat w trybie eksternistycznym, czyli tzw. doktorat z wolnej stopy. W praktyce pozwala on studentom na samodzielne prowadzenie badań, a następnie ocenę ich skutków przez komisję powołaną przez uczelnię. Doktorat eksternistyczny to przede wszystkim dokonała opcja dla osób, które stawiają na niezależność, jednak trzeba za nią dodatkowo zapłacić.
Doktorat bez magistra? Czy to możliwe?
W większości państw, w tym również w Polsce, konieczne jest uzyskanie stopnia magistra przed przystąpieniem do studiów doktoranckich. Studia magisterskie uważane są za etap pośredni między licencjatem a doktoratem, który umożliwia zdobycie odpowiedniej wiedzy i umiejętności, niezbędnych do przeprowadzenia badań na poziomie doktorskim.
Choć i od tej reguły pojawiają się wyjątki. Mimo że typowa ścieżka akademicka wymaga posiadania tytułu magistra przed podjęciem studiów doktoranckich, istnieją też alternatywne drogi zdobycia tytułu doktora bez magisterium.
Jedną z nich jest program “direct entry”, umożliwiający podjęcie studiów doktoranckich bez posiadania tytułu magistra studentom z wyjątkowymi osiągnięciami naukowymi. Są te jednak bardzo rzadkie programy i naprawdę rygorystyczne.
Inną możliwością jest zdobycie stopnia doktora opartego na wcześniejszym doświadczeniu zawodowym i publikacjach naukowych. W tym przypadku kandydat musi wykazać, że posiada umiejętności badawcze i zdolność do samodzielnego prowadzenia badań.
Doktorat ile trwa?
Teoretycznie studia III stopnia w szkole doktoranckiej trwają cztery lata, jednak w praktyce czas ten może być dłuższy lub krótszy. Na niektórych uczelniach zrobisz je w 3 lata, a nawet znajdziesz studia doktoranckie 2-letnie, co oznacza wówczas bardzo intensywną pracę badawczą. Komisja badawcza może również zdecydować o przedłużeniu studiów doktoranckich, jeśli doktorant nie spełni oczekiwań i wymaganych kryteriów.
Ile kosztują studia doktoranckie?
Stacjonarne studia doktoranckie w szkole doktorskiej są bezpłatne, wiążą się jedynie z niewielkimi opłatami, których zakres i wysokość znajdziesz w regulaminie studiów. Podejmując jednak doktorat eksternistyczny, musisz liczyć się z opłatami rzędu, nawet kilkunastu tysięcy złotych.
Studia doktoranckie niestacjonarne
Studia doktoranckie niestacjonarne, znane również jako zaoczne trwają zazwyczaj 4 lata (8 semestrów) i prowadzone są w formie zjazdów organizowanych kilka razy w semestrze. Długość takiego spotkania waha się od 2 do 4 dni i obejmuje wykłady, seminaria, ćwiczenia oraz konsultacje z promotorami.
Studia doktoranckie niestacjonarne prowadzone są w formie hybrydowej, łącząc elementy kształcenia stacjonarnego (zjazdy) z nauką samodzielną (praca nad rozprawą doktorską).
Studia doktoranckie zaoczne cena
W przypadku studiów zaocznych koszt zależy oczywiście od wybranego kierunku czy też szkoły doktorskiej. Generalnie roczne czesne nie powinno przekraczać kilku tysięcy złotych, ale oczywiście zdarzają się wyjątki.
Czy możliwe są studia doktoranckie online?
Doktorat online jest możliwy i ostatnio staje się bardzo popularną alternatywą dla podnoszenia swoich kwalifikacji przy jednoczesnym równoważeniu pracy, rodziny i innych obowiązków. Programy online są naprawdę rozbudowane, a do tego dostępne dla osób, które nie mogą uczestniczyć w tradycyjnych zajęciach. Choć mimo wszystko wymagają zaangażowania, poświęcenia i samodyscypliny – to niezbędne, by osiągnąć sukces.
Dowiedz się więcej o tym, jak wyglądają studia online?
Studia doktoranckie kierunki
- Doktorat z pedagogiki
- Doktorat ekonomia i finanse
- Doktorat prawa kanonicznego
- Doktorat zarządzanie
- Doktorat informatyka
- Studia doktorskie architektura i urbanistyka
- Doktorat archeologia
- Studia doktorskie filozofia
Czy warto robić doktorat?
Zdecydowanie tak, jeśli interesuje Cię kariera naukowa i chcesz rozwijać się w danej dziedzinie wiedzy. Doktorat to nie tylko prestiżowy tytuł, ale również:
- głęboka wiedza i umiejętności badawcze;
- umiejętność krytycznego myślenia i rozwiązywania problemów;
- doświadczenie w prowadzeniu projektów badawczych;
- możliwość publikowania w czasopismach naukowych;
- lepsze perspektywy zawodowe w Polsce i za granicą;
- doktorat może być również cennym atutem w innych sektorach, np. w biznesie, administracji czy edukacji.
Oczywiście, studia doktoranckie to duże wyzwanie. Wymagają ciężkiej pracy, wytrwałości i zaangażowania. Ale dla tych, którzy pasjonują się nauką i chcą mieć realny wpływ na rozwój swojej dziedziny, doktorat jest zdecydowanie wartościowym doświadczeniem.
Pamiętaj! Decyzja o podjęciu studiów doktoranckich powinna być przemyślana. Warto zastanowić się nad swoimi celami zawodowymi i zainteresowaniami badawczymi. Tytuł doktora może z pewnością zrobić wrażenie na pracodawcy. Szczególnie ceniony jest w takich dziedzinach jak nauka, badania i rozwój, innowacje. Doktorat pokazuje Twoje zaangażowanie, wysoki poziom wiedzy, umiejętność samodzielnego prowadzenia badań i rozwiązywania problemów. Jednak sam tytuł nie gwarantuje automatycznych awansów i wysokich zarobków. Doświadczenie zawodowe często jest równie ważne, a w niektórych przypadkach nawet ważniejsze.
Zastanów się, czy w Twojej wymarzonej pracy będziesz mógł wykorzystać wiedzę i umiejętności zdobyte na studiach doktoranckich. Jeśli tak, doktorat może być cenną inwestycją w Twój przyszły rozwój zawodowy.
Nie przegap naszych pozostałych artykułów:
Wzory CV
Szablony CV
Przykładowe CV
Studia gastronomiczne – sprawdź dostępne możliwości
Automatyka i robotyka – studia dopasowane do naszych czasów
Elektronika studia – początek innowacyjnej kariery
Bezpieczeństwo wewnętrzne – studia z przyszłością
Farmacja studia – program i wymagania rekrutacyjne [+perspektywy pracy]
Studia geograficzne – odkryj świat wielu możliwości!
Dekarz kto to? Co robi? Ile zarabia dekarz w Polsce i w Niemczech?
Puste CV do wypełnienia PDF – wybierz gotowy wzór CV do wypełnienia
Bloger/ blogerka – jak założyć bloga i na nim zarabiać?
Co to jest CV funkcjonalne i czy warto je przygotowywać? [CV funkcjonalne wzór]
Mentor – kto to? Co to mentoring?
Nepotyzm co to? Definicja i przykłady nepotyzmu w pracy
Startup co to? Jak wygląda praca w startupie? Jakie ma wady i zalety?
