Mówi się, że każdy pracownik marzy o umowie o pracę, ale czy na pewno rozróżniasz poszczególne jej formy? W ustawodawstwie widnieją przynajmniej trzy: umowa na okres próbny, na czas określony i nieokreślony. Która z nich jest korzystniejsza dla zatrudnionego? Ile może być umów na czas określony? Najważniejsze informacje znajdziesz w naszym artykule.
Spis treści:
- Umowa o pracę na czas określony – podstawowe informacje
- Ile umów na czas określony?
- Umowa na okres próbny
- Umowa na czas określony – ile wypowiedzenia?
- Umowy na czas określony a ciąża
Umowa o pracę na czas określony – podstawowe informacje
Umowa o pracę nie jest najchętniej wybieranym sposobem zawierania stosunku pracy przez pracodawców. Głównie z uwagi na wysokie koszty, wolą oni podpisywać z pracownikami umowy zlecenie. Tak zwane umowy śmieciowe nie tylko ograniczają wydatki, ale umożliwiają elastyczne zatrudnianie np. na krótszy czas zamiast w pełnym wymiarze czasu pracy i bezterminowo.
Z kolei dla pracownika poszukującego stałego, dochodowego zajęcia, znacznie korzystniejsza jest umowa o pracę. Umowa o pracę gwarantuje ochronę wynagrodzenia, prawo do urlopu wypoczynkowego czy płatnego L4. Z drugiej strony jest bardziej wiążąca, a pracodawca może dokładnie kontrolować efektywność zatrudnionego. Mówiąc o umowie o pracę, kluczowe jest rozgraniczenie dwóch podstawowych jej form:
- umowa o pracę na czas określony;
- umowa o pracę na czas nieokreślony.
Zatrudnienie na czas określony a nieokreślony – różnice
Nietrudno domyślić się, co charakteryzuje umowę na czas nieokreślony – obowiązuje ona bezterminowo. Umowa na czas określony stanowi korzystne rozwiązanie dla pracodawcy, który chce zachować większą swobodę w zatrudnianiu podwładnych. Jak wygląda to z perspektywy pracownika?
Umowa o pracę na czas określony różni się od umowy na czas nieokreślony terminem obowiązywania. W pierwszym przypadku pracodawca ustala z pracownikiem zarówno początkową, jak i końcową datę trwania stosunku pracy. Dla zatrudnionego oznacza to mniejszą stabilność i brak ciągłości stosunku pracy. Mimo wszystko nie należy zbyt krytycznie podchodzić do tej formy zatrudnienia. Dzisiejszy rynek pracy jest dynamiczny, przez co otwiera wiele możliwości. Pracownicy cenią przez to klarowne umowy na czas określony z ustalonym z góry terminem zakończenia współpracy. Jak widzisz, umowa umowie nierówna, dlatego – zanim zaangażujesz się w konkretny stosunek pracy – sprawdź przysługujące Ci prawa.
Inną formą zatrudnienia jest umowa B2B – zobacz na czym polega?
Pamiętaj,
to ważne!
Funkcjonująca do niedawna umowa na zastępstwo w 2015 roku została wykreślona z Kodeksu pracy. Obecnie widnieje, jako umowa terminowa. Oznacza to, że zastępując kogoś na danym stanowisku, pracodawca podpisze z Tobą umowę na czas określony.
Umowa o pracę na czas określony wzór:
……………………………………………
(miejscowość i data)
UMOWA O PRACĘ
zawarta na czas określony od ………………. do ………………….:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
(nazwa firmy)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
(adres)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..(NIP oraz wpis do KRS/CEIDG) reprezentowaną przez:
…………………………………………………….., zwanym dalej Pracodawcą a
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
(imię i nazwisko)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
(adres zamieszkania)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
(PESEL)
zwanym dalej Pracownikiem.
Strony ustalają następujące warunki zatrudnienia:
a) rodzaj pracy: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
b) miejsce wykonywania pracy: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
c) wymiar czasu pracy: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
d) wynagrodzenie: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
słownie: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
e) inne warunki zatrudnienia:
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
f) ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….(dopuszczalna liczba godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy, których przekroczenie uprawnia pracownika, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku, o którym mowa w art. 151 § 1 k.p. – dotyczy umowy zawartej z pracownikiem w niepełnym wymiarze godzin)
g) Przyczyny uzasadniające zawarcie umowy:
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
(informacja, o której mowa w art. 29 § 11 Kodeksu pracy, o obiektywnych przyczynach uzasadniających zawarcie umowy o pracę na czas określony)
Dniem rozpoczęcia pracy jest dzień …………………………..r.
……………………………..
(podpis pracodawcy)
……………………………..
(podpis pracownika)
Ile umów na czas określony?
Co właściwie oznacza praca na czas określony? Jeszcze do niedawna nie istniały żadne limity dotyczące tej kwestii. Jednak w 2016 roku wprowadzono zmiany w Kodeksie pracy, które ograniczyły możliwość zawierania dowolnie długich umów na czas określony. Zgodnie z Art. 251. § 1 K.p.:
Okres zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony, a także łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy, nie może przekraczać 33 miesięcy, a łączna liczba tych umów nie może przekraczać trzech.
Jak wygląda to w praktyce? Skoro długość zatrudnienia na umowę o pracę na czas określony nie może przekraczać 33 miesięcy – taka umowa może zostać zawarta na maksymalnie 2 lata i 9 miesięcy. Jeśli czas ten się przedłuża, a Ty nadal pozostajesz w stosunku pracy, oznacza to, że automatycznie zostałeś zatrudniony na umowę na czas nieokreślony.
Pozostaje jeszcze kwestia łącznej liczby umów, która nie może przekraczać trzech. Załóżmy sytuację, w której otrzymałeś trzy umowy na pół roku – kolejna musi już być umową na czas nieokreślony, mimo że okres 33 miesięcy nie został przekroczony. Pracodawca nie może zatem zatrudniać Cię w nieskończoność na podstawie umowy na czas określony.
Warto wiedzieć: kiedy przysługuje urlop okolicznościowy?
Umowa na okres próbny
Umowa na okres próbny bardzo często poprzedza umowę na czas nieokreślony lub określony. Czas jej trwania nie może być dłuższy niż trzy miesiące, ale może zostać skrócony, jeżeli pracodawca tak zdecyduje. Umowa o pracę na okres próbny powinna zostać sporządzona na piśmie, określając strony umowy, jej rodzaj, datę zawarcia, wysokość wynagrodzenia oraz warunki pracy.
Zobacz też: Czym charakteryzuje się umowa zlecenie?
Pamiętaj, że umowa na okres próbny nie jest wliczana do limitu umów. Zarówno do ich liczby, jak i czasu trwania.
Umowa na czas określony – ile wypowiedzenia?
Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony możliwe jest dla każdej ze stron. W obu przypadkach trzeba przestrzegać okresów wypowiedzenia zawartych w umowie, które zależą od długości zatrudnienia u danego pracodawcy. Wynoszą one:
- 2 tygodnie, jeżeli pracowałeś krócej niż 6 miesięcy;
- 1 miesiąc, jeżeli pracowałeś dłużej niż 6 miesięcy.
Umowę najlepiej wypowiedzieć na piśmie, a dokument przekazać przełożonemu.
Umowy na czas określony a ciąża
Zgodnie z prawem, pracodawca nie może wręczyć ciężarnej pracownicy wypowiedzenia. Zwolnienie kobiety w ciąży, zatrudnionej na umowie na czas określony, dozwolone jest jedynie w przypadku upadłości firmy lub ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych (grozi za to zwolnienie dyscyplinarne).
Kodeks pracy wskazuje, że jeżeli umowa samoistnie wygasa po upływie trzeciego miesiąca ciąży – pracodawca musi ją przedłużyć do dnia porodu. Chyba, że termin zakończenia umowy następuje przed trzecim miesiącem ciąży – w takiej sytuacji kolejna umowa może nie zostać Ci zaproponowana. Konieczność przedłużenia umowy nie dotyczy także zatrudnienia na umowę o zastępstwo oraz na okres próbny do jednego miesiąca.
Umowa na czas określony a urlop macierzyński
Ciężarnej kobiecie zatrudnionej na umowę o pracę przysługuje urlop macierzyński. Jeżeli Twoja umowa wygasa w trakcie jego trwania – stosunek pracy zostaje zachowany. Co w sytuacji, gdy umowa została przedłużona jedynie do dnia porodu? Tracisz prawo do urlopu macierzyńskiego, ale wciąż przysługuje Ci prawo do pobierania zasiłku macierzyńskiego.
Więcej cennych informacji znajdziesz w naszych pozostałych artykułach:
Wykształcenie wyższe – czy licencjat to wykształcenie wyższe?
Wypowiedzenie umowy zlecenia – jak rozwiązać umowę zlecenie?
Logistyk – czym zajmuje się logistyk?
Przykładowe CV
Rodzaje urlopów – kiedy i jakie urlopy przysługują pracownikowi?
Licencja pilota – jak zostać pilotem?
Gotowe wzory CV
Jak wygląda praca w HR?
Agent nieruchomości / pośrednik nieruchomości – jak wygląda praca w agencji nieruchomości?
Dlaczego nie mogę znaleźć pracy? Co robić, aby zwiększyć swoje szanse na zatrudnienie?
Prokurent – kim jest i jakie ma uprawnienia?
