Jedną z oferowanych przez firmy form zatrudnienia jest umowa na pół etatu. Praca w niepełnym wymiarze godzin może okazać się świetnym rozwiązaniem dla osób, które chcą poświęcić mniejszą ilość czasu, w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, na pracę o charakterze zarobkowym. Taki wymiar etatu wybierają najczęściej dlatego, by móc pogodzić go z innymi obowiązkami. Jak wygląda umowa o pracę na ½ etatu i co należy wiedzieć przed jej podpisaniem? Poznaj prawa i obowiązki pracownika półetatowego.
Praca na pół etatu – z tego artykułu dowiesz się:
- ½ etatu ile to godzin? Czym się różni niepełny wymiar godzin od pracy na pełen etat?
- Jak wygląda umowa o pracę na pół etatu?
- Wypowiedzenie umowy o pracę na pół etatu – jakie obowiązują zasady?
- Ile urlopu na pół etatu?
- Ile się zarabia na pół etatu?
- Praca na niepełny etat a przerwa w pracy
- Praca na pół etatu a emerytura
- Praca pół etatu a urlop macierzyński i wychowawczy
- Praca na część etatu a opieka nad zdrowym dzieckiem
- Kiedy warto zdecydować się na niepełny wymiar czasu pracy?
½ etatu ile to godzin? Czym się różni niepełny wymiar godzin od pracy na pełen etat?
Praca na pół etatu to nic innego, jak praca w ograniczonym wymiarze godzin, z kolei cały etat oznacza pracę w maksymalnie dopuszczalnym wymiarze czasu pracy. Jego limit został uregulowany w art.129 § 1 Kodeksu pracy:
Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy, z zastrzeżeniem art. 135–138, 143 i 144.
Zgodnie z tymi założeniami: skoro liczba godzin w przypadku pełnego etatu wynosi 40 na tydzień, to praca na pół etatu równa się 20 przepracowanym godzinom w ciągu tygodnia w danym okresie rozliczeniowym.
Co to jest etat? Co w praktyce oznacza?
Etat oznacza stanowisko pracy lub określoną liczbę godzin, jaką w danym czasie osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze godzin, zobowiązana jest przepracować. Jak pisaliśmy powyżej – pełny etat wynosi najczęściej 8 godzin na dzień roboczy, czyli 40 godzin tygodniowo. Wszelki czas przekraczający ustalone ramy, traktowany jest jako nadgodziny, za które przysługuje pracownikowi dodatkowe wynagrodzenie lub nadprogramowy czas wolny.
Możesz również zdecydować się na zatrudnienie w niepełnym wymiarze godzin – zobacz wysokości etatu:
- ¼ etatu, co daje 10 godzin w tygodniu;
- ½ etatu, co daje 20 godzin w tygodniu;
- ¾ etatu, co daje 30 godzin w tygodniu.
Pół etatu ile to godzin dziennie poświęconych na pracę?
Praca na ½ etatu wcale nie musi oznaczać, że każdego dnia jesteś zobowiązany poświęcić 4 godziny na wykonanie obowiązków zawodowych. Dla jednego pracownika dobrym rozwiązaniem będzie przepracowanie 8 godzin jednego dnia, by kolejnego mieć wolne. Z kolei inna osoba po przekroczeniu 5 godzin w ciągu dnia zyska uprawnienia do dodatku za godziny nadliczbowe. Tak naprawdę wszystko zależy od treści umowy o pracę, która może mieć charakter stały lub zakładać elastyczną formę zatrudnienia. W tym drugim przypadku możliwa jest tygodniowa, miesięczna, a nawet roczna forma rozliczenia, choć zaleca się przyjęcie miesięcznego okresu rozliczenia, aby było łatwiej wykonać wszelkie obliczenia.
Pamiętaj, że ostateczna decyzja na temat rozkładu Twojej pracy należy do pracodawcy, który prowadzi całościową ewidencję oraz rozlicza Cię z przepracowanych godzin.
Jak wygląda umowa o pracę na pół etatu?
Jeśli decydujesz się na pracę w niepełnym wymiarze godzin, np. na pół etatu, pamiętaj że w świetle prawa wciąż pozostajesz pełnoprawnym pracownikiem, objętym stosunkiem pracy. To znaczy, że jesteś traktowany w taki sposób, jakbyś pracował w pełnym wymiarze godzin. Jak to wygląda w praktyce? Przed podjęciem zatrudnienia musisz przedstawić wstępne badania lekarskie, potwierdzające Twoją zdolność do wykonywania zadań w ramach danego stanowiska, a także powinieneś zostać przeszkolony w zakresie BHP ogólnego oraz stanowiskowego. Z kolei pracodawca zobowiązany jest do:
- zgłoszenia pracownika do ubezpieczeń;
- wypłaty wynagrodzenia pracownikowi;
- udzielania urlopów;
- prowadzenia akt osobowych za pracownika;
- rozliczania podatków i ZUS;
- prowadzenia ewidencji czasu pracy.
Umowa o pracę na pół etatu wzór:
Pracodawca musi przekazać Ci umowę o pracę w dwóch identycznie brzmiących egzemplarzach. Umowa na ½ etatu tak naprawdę nie różni się niczym od wersji tworzonej dla pracowników na cały etat. Trzeba w niej zawrzeć odpowiednie zapisy dotyczące rozkładu czasu pracy oraz dopuszczalnej liczby godzin do przepracowania ponad wymiar czasu pracy. Tak naprawdę to od ustaleń między stronami w umowie oraz w harmonogramie będzie zależało, kiedy dla pracownika zatrudnionego na ½ etatu rozpoczynają się godziny nadliczbowe. Dodatkowy zapis w takiej umowie, może brzmieć następująco:
Pracodawca zatrudnia Pracownika na stanowisku ……………….. w niepełnym wymiarze czasu pracy tj. ½ etatu.
Umowa o pracę ½ etatu – godziny nadliczbowe
W takiej umowie należy także uwzględnić kwestię dopuszczalnej liczby godzin, których przekroczenie uprawnia do otrzymania dodatku w formie finansowej lub dodatkowego wolnego za pracę w godzinach nadliczbowych, o czym mówi art.151 § 5 Kodeksu pracy:
Strony ustalają w umowie o pracę dopuszczalną liczbę godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, których przekroczenie uprawnia pracownika, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku do wynagrodzenia, o którym mowa w art. 1511 § 1.
Każda godzina pracy ponad Twoją normę oznacza nadgodziny. Pamiętaj jednak, że nadgodziny nalicza się wyłącznie na wyraźne polecenie przełożonego. Pracownik nie może samodzielnie o tym zadecydować.
Przy czym, nie należy mylić godzin nadliczbowych z godzinami ponadwymiarowymi. Co oznacza pracę ponadwymiarową?
- godziny nadliczbowe to te, które wykraczają poza etat, czyli więcej niż 8 godzin;
- godziny ponadwymiarowe są w momencie, gdy pracujesz więcej niż 4 godziny, ale nadal jest to mniej niż pełen etat, czyli 8 godzin.
Umowa o pracę pół etatu – kwestia równego traktowania
Obowiązkiem pracodawcy jest równe traktowanie każdego pracownika, niezależnie od tego, w jakim wymiarze czasu pracy został zatrudniony. Mówi o tym art. 292 § 1 Kodeksu pracy:
Zawarcie z pracownikiem umowy o pracę przewidującej zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy nie może powodować ustalenia jego warunków pracy i płacy w sposób mniej korzystny w stosunku do pracowników wykonujących taką samą lub podobną pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, z uwzględnieniem jednak proporcjonalności wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą, do wymiaru czasu pracy pracownika.
Zgodnie z tym pracownik zatrudniony na część etatu ma te same prawa co pracownik zatrudniony na pełny wymiar czasu pracy.
Wypowiedzenie umowy o pracę na pół etatu – jakie obowiązują zasady?
Dokument wypowiedzenia umowy o pracę na pół etatu wygląda dokładnie tak samo, jak w umowie pełnoetatowej. Podobnie jest z okresem wypowiedzenia, który w tym przypadku także nie ulega zmianie i zasadniczo uzależniony jest od stażu pracy.
Ile wynosi okres wypowiedzenia pracy na pół etatu?
- 2 tygodnie dla osób, które pracowały krócej niż 6 miesięcy;
- 1 miesiąc dla osób, które pracowały co najmniej 6 miesięcy;
- 3 miesiące dla osób, które pracowały co najmniej 3 lata.
Ile urlopu na pół etatu?
Długość urlopu zależy od stażu pracy. Osobom pracującym na umowie o pracę w pełnym wymiarze godzin przysługuje 20 dni urlopu, jeśli przepracowali mniej niż 10 lat lub 26 dni urlopu, jeśli przepracowali powyżej 10 lat. Zastanawiasz się, jak obliczyć urlop na pół etatu? Wystarczy długość urlopu przysługującego pełnoetatowcom podzielić na pół.
Część etatu – jak wygląda urlop na ½ etatu:
- 10 dni – jeśli pracujesz mniej 10 lat;
- 13 dni – jeśli pracujesz powyżej 10 lat.
Załóżmy, że Pan Piotr posiada 13-letnie doświadczenie zawodowe, dzięki czemu przysługuje mu 26 dni urlopu w ciągu roku. Jednak jeśli zdecydował się podjąć zatrudnienie na pół etatu, przez co jego wymiar urlopu zmniejszy się do 13 dni wolnych.
Pół etatu, a urlop – ile urlopu przysługuje za miesiąc pracy na pół etatu?
Jeśli chcesz dowiedzieć się, ile urlopu przysługuje Ci po każdym przepracowanym miesiącu, możesz wykonać proste obliczenia. Wystarczy 10 dni urlopu podzielić przez 12 miesięcy (10 : 12 = 0,8). Zakładając, że niepełny dzień zaokrągla się w górę na korzyść pracownika – po każdym przepracowanym miesiącu możesz skorzystać z jednego dnia urlopu. Jeśli w trakcie roku kalendarzowego wymiar Twojej pracy ulegnie zmianie, to przysługujący urlop należy obliczyć od nowa.
Sprawdź też:
List motywacyjny geodeta
Jak napisać CV managera?
Jakie studia wybrać?
Gotowe wzory CV do wypełnienia
Jak stworzyć profesjonalne CV fotografa?
Program do pisania CV
Jak napisać list motywacyjny do urzędu?
Referencje w CV
Ile się zarabia na pół etatu?
Pracownik zatrudniony na pół etatu, tak naprawdę może otrzymywać wynagrodzenie w dowolnej kwocie odzwierciedlającej zajmowane stanowisko, doświadczenie czy powierzoną mu odpowiedzialność. Jeśli w konkretnej firmie obowiązują określone wysokości zarobków dla pracowników pełniących tę samą funkcję, to Tobie przysługują dokładnie takie same, tyle że podzielone na pół. Pracodawca nie ma prawa do przyznania Ci mniej korzystnego wynagrodzenia.
Warto też wiedzieć, że pracowników niepełnoetatowych obejmują przepisy dotyczące płacy minimalnej, które równają się połowie najniższej krajowej. W Polsce płaca minimalna 2024 wynosi 4242 zł brutto, w związku z czym, osobom pracującym na pół etatu przysługuje 2121 zł
Praca na niepełny etat a przerwa w pracy
Według Kodeksu pracy, każdemu pracownikowi, który przepracował minimum 6 godzin w ciągu doby, przysługuje 15 minut przerwy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia (bez uwzględniania wymiaru czasu pracy). W przypadku każdego innego czasu pracy długość przerwy zależy od decyzji szefa.
Praca na pół etatu a emerytura
Zastanawiasz się, czy praca na pół etatu liczy się do emerytury? Oczywiście, że tak! Niepełny wymiar czasu pracy w żaden sposób nie wpływa na Twoje prawo do emerytury, a staż pracy naliczany jest dokładnie tak, jakbyś pracował na pełen etat. Co więcej, gdy przejdziesz na emeryturę, tak, jak każdemu pracownikowi, przysługuje Ci prawo do jednorazowej odprawy emerytalnej. Musisz jednak wiedzieć, że w takiej sytuacji, stawka świadczenia emerytalnego będzie zależała od wysokości wynagrodzenia, a także długości okresów składkowych.
Praca pół etatu a urlop macierzyński i wychowawczy
Zatrudnienie na pół etatu nie wpływa na prawo do urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego oraz wychowawczego. Nie zmienia się także wymiar żadnego z nich. Pracownica zatrudniona w niepełnym wymiarze czasu pracy, po urodzenia dziecka ma prawo do 20 tygodni macierzyńskiego, a następnie 32 tygodni rodzicielskiego, czyli dokładnie tyle, ile przysługuje kobiecie pracującej na cały etat. Podobnie jest z urlopem wychowawczym oraz innymi uprawnieniami pracowniczymi, związanymi z rodzicielstwem np. urlopem ojcowskim.
Praca na część etatu a opieka nad zdrowym dzieckiem
Na pełnym etacie opieka nad zdrowym dzieckiem przysługuje w wymiarze 2 dni albo 16 godzin – Kodeks pracy art. 188 §1: Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
Jeśli pracujesz na pół etatu, oznacza to, że możesz wykorzystać 2 dni lub 8 godzin takiej opieki. Kwestie te reguluje art. 188 §3 Kodeksu pracy:
Zwolnienie od pracy, o którym mowa w § 1, udzielane w wymiarze godzinowym, dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika. Niepełną godzinę zwolnienia od pracy zaokrągla się w górę do pełnej godziny.
Kiedy warto zdecydować się na niepełny wymiar czasu pracy?
Jak sam widzisz, praca na pół etatu wiąże się z naprawdę pewną i bezpieczną posadą. Na niepełny wymiar czasu pracy warto zdecydować się, gdy:
- Jesteś studentem, który chce połączyć pracę z nauką. Pracodawcy chętnie zatrudniają studentów, oferując im elastyczne godziny pracy, dopasowane do planu zajęć;
- Uważasz, że masz za mało czasu dla dzieci – choć urlop wychowawczy się kończy, wcale nie oznacza to, że musisz wracać do pracy na pełne 8 godzin dziennie, spróbuj wynegocjować ze swoim przełożonym niepełny wymiar pracy;
- Chcesz uniknąć wypalenia zawodowego – jeśli czujesz się przemęczony i brak Ci sił na efektywną pracę, wówczas warto pomyśleć o zatrudnieniu na pół etatu;
- Praca na część etatu to również rozwiązanie dla osób, które chcą sobie dorobić lub planują założyć własną firmę, ale obawiają się utraty płynności finansowej;
- Jesteś w ciąży i nie możesz się przemęczać – jak pisaliśmy powyżej, praca na ½ etatu nie umniejsza Twojego prawa do urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego oraz zasiłku;
- Jesteś osobą pełną pasji, które chce realizować – jeśli ustalisz ze swoim pracodawcą elastyczne godziny pracy, będziesz miał dużo wolnego czasu na swoje hobby;
- Chcesz poświęcić więcej czasu na opiekę nad krewnym.
Jest jeszcze jedna rzecz, o której warto wiedzieć – znalezienie pracy na pół etatu wcale nie jest takie łatwe, jak mogłoby się wydawać. Jak i gdzie szukać pracy? Po wpisaniu w wyszukiwarkę hasła: “praca na pół etatu”, prawdopodobnie pojawi się wiele ofert, które nie spełnią Twoich wymagań. Warto korzystać z portali ogłoszeniowych używając odpowiedniego filtra wyszukiwań, dzięki czemu otrzymasz bardziej spersonalizowane oferty.
Szukasz porad dotyczących poszukiwania pracy? Dowiedz się więcej z naszych artykułów:
CV psycholog – Jak stworzyć list motywacyjny i profesjonalne CV psychologa?
CV kucharz: porady, które pomogą Ci stworzyć profesjonalny list motywacyjny i CV dla kucharza
Jak stworzyć profesjonalne CV dla elektryka?
Jak powinno wyglądać i co powinno zawierać idealne CV?
Praca dla nieletnich – Zobacz 11 przykładów prac dla nieletnich
Co to jest CV?
Najlepiej płatne zawody w Polsce
CV dla doradcy klienta
Jak napisać proste CV – Sprawdzone wzory – Poznaj proste szablony C
Przebranżowienie i przekwalifikowanie
