urlop bezpłatny

Potrzebujesz wziąć kilka dni wolnych, ale dostępna pula urlopu nie jest wystarczająca? Rozważasz urlop bezpłatny? Zanim podejmiesz ostateczną decyzję – dowiedz się, jak to wpłynie na różne kwestie, takie jak ubezpieczenie. Jeśli chcesz pogłębić swoją wiedzę na temat urlopu bezpłatnego – zapoznaj się z poniższym artykułem!

Urlop bezpłatny – spis treści:

Potrzebujesz CV?

Zarejestruj się i korzystaj z naszego kreatora CV!

Stwórz CV

Bezpłatny urlop – na czym polega?

Urlop bezpłatny, jak sama nazwa wskazuje, nie jest opłacany. Oznacza to, że pracodawca nie wypłaci Ci wynagrodzenia za okres, podczas którego będziesz miał dni wolne z tego tytułu. Nie musisz oczywiście wykonywać obowiązków pracowniczych, ale pracodawca nie opłaci też składek społecznych za Ciebie za ten czas. Do takich składek należy między innymi ubezpieczenie. Czy to oznacza, że pracownik traci przez ten czas prawo do zasiłków?

Urlop bezpłatny a ZUS – jak na ubezpieczenie wpływa bezpłatny urlop w pracy?

Urlop bezpłatny, oprócz przerwy w pracy, stanowi też przerwę w uzyskiwaniu świadczeń. W tym okresie nie możesz zatem liczyć na zasiłek chorobowy, w tym:

  • macierzyński,
  • opiekuńczy;
  • wyrównawczy;
  • świadczenie rehabilitacyjne.

Jeżeli zdarzy się sytuacja, w której pracownik np. zachoruje w trakcie urlopu bezpłatnego – nie otrzyma świadczeń chorobowych za ten czas. Wyjątek stanowi przypadek, w którym choroba potrwa dłużej i będzie nadal trwała po zakończeniu urlopu bezpłatnego. Za ten czas możesz otrzymać świadczenie. 

Urlop bezpłatny a ZUS – jak się ubezpieczyć na urlopie bezpłatnym?

Jeżeli pracownik, przebywający na urlopie bezpłatnym, chce skorzystać ze świadczeń zdrowotnych, musi wcześniej zadbać o to, aby ubezpieczyć się we własnym zakresie. Możliwe jest np. zgłoszenie takiej osoby do ubezpieczenia zdrowotnego przez innego członka rodziny, który pracuje i posiada własne świadczenia. Jak się jednak okazuje – prawo do świadczenia nie wygasa równo z dniem przejścia na urlop bezpłatny, a dopiero po 30 dniach od początku urlopu. Oznacza to, że jeśli przechodzisz na urlop bezpłatny do 30 dni – nie masz się czym martwić.

Urlop bezpłatny a składki ZUS – czy czas na urlopie bezpłatnym wlicza się do stażu pracy potrzebnego do emerytury?

Jak już zostało wspomniane – podczas urlopu bezpłatnego pracownika, przełożony nie opłaca składek ZUS. Co za tym idzie – nie ponosi również kosztów składki emerytalnej. Jeśli zatem korzystałeś z takiego okresu wolnego dosyć często – pamiętaj, aby przejść na emeryturę odpowiednio później.

Nie wiesz, ile wynosi wiek emerytalny? A może chciałbyś poznać szczegóły dotyczące odprawy emerytalnej lub okresu ochronnego przed emeryturą? Specjalnie dla Ciebie przygotowaliśmy artykuły o tej tematyce, abyś miał szybki i łatwy dostęp do tych informacji!

Urlop bezpłatny a urlop wypoczynkowy – czy można wziąć urlop bezpłatny mając jeszcze urlop wypoczynkowy?

Chcesz udać się na urlop bezpłatny, ponieważ potrzebujesz odpoczynku? A może masz inne powody, dla których postanowiłeś podjąć tę decyzję. Zastanawiasz się, czy istnieje jakaś zależność pomiędzy czasem urlopu wypoczynkowego a wykorzystywaniem urlopu bezpłatnego? Okazuje się, że tak.

Urlop bezpłatny a wymiar urlopu wypoczynkowego – co się może zmienić?

W sytuacji, w której przekroczysz miesiąc urlopu bezpłatnego w ciągu roku – wtedy przysługujące dni urlopu wypoczynkowego zmniejszają się odpowiednio o 1/12 (przy wolnym jednym miesiącu), czyli każdorazowo o 1,66 dnia wolnego.

Chociaż długotrwały urlop bezpłatny wpływa na liczbę dni wypoczynkowego – nie działa to odwrotnie. Jeśli chcesz, możesz wziąć urlop bezpłatny także wtedy, gdy jeszcze nie wykorzystałeś całej puli wypoczynkowego.

Urlop wypoczynkowy a urlop bezpłatny – czym się różnią?

Biorąc pod uwagę, że urlop bezpłatny wpływa na urlop wypoczynkowy – nie mogą one polegać na tym samym. Podstawowe różnice są następujące:

  • za urlop bezpłatny nie otrzymujesz wynagrodzenia;
  • nie masz obowiązku pójścia na urlop bezpłatny;
  • nie masz ograniczonych dni urlopu bezpłatnego;
  • celem urlopu wypoczynkowego jest odpoczynek (w dowolnej formie), a cel urlopu bezpłatnego nie jest określony.
urlop bezpłatny a wymiar

Urlop bezpłatny w pracy – czy można wziąć urlop bezpłatny, by pracować gdzieś indziej?

Urlop bezpłatny z nazwy kojarzy się z nagłą potrzebą odpoczynku lub załatwienia czegoś, np. pójścia do urzędu czy pomocy komuś z rodzinny. Okazuje się jednak, że jego cel nie jest określony. Uzasadnienie urlopu bezpłatnego nie jest zatem opisane żadnymi zasadami. Możesz zatem wziąć urlop bezpłatny w pracy, aby wykonywać obowiązki zawodowe gdzieś indziej. Jest to częsta praktyka, z której korzysta się zwłaszcza w okresie sezonowym, gdy pojawiają się tymczasowe oferty zatrudnienia.

Może mieć miejsce także sytuacja, gdy to Twój pracodawca sam zleci Ci pracę u kogoś innego i na ten czas poprosisz o urlop bezpłatny. Jeżeli to wynikło z propozycji przełożonego – nadal wykonujesz zlecone przez niego zadania, ale w ramach innego stosunku pracy. W takiej sytuacji urlop bezpłatny nie wpływa na wymiar urlopu wypoczynkowego.

Urlop bezpłatny zasady – co należy wiedzieć?

Jak przebiega działanie urlopu bezpłatnego i jakie zasady go określają? To kilka rzeczy, które musisz wiedzieć:

  • o pójściu na urlop bezpłatny na początku decyduje pracownik – to on wypełnia wniosek o urlop bezpłatny, pracodawca może z kolei wyrazić zgodę lub odmówić;
  • w trakcie urlopu bezpłatnego pracodawca nie ma prawa, by wypowiedzieć umowę o pracę;
  • uzasadnienie urlopu bezpłatnego nie jest konieczne – można podać powód, aby poinformować przełożonego o swoich zamiarach, jednak żadne przepisy tego nie narzucają.
urlop bezpłatny zasady

Urlop bezpłatny czy pracodawca może odmówić oraz czy pracodawca może wysłać na urlop bezpłatny?

Urlop bezpłatny jest stworzony z myślą o pracowniku. Pracodawca nie może zatem nakazać osobie u niego zatrudnionej, aby wzięła darmowe wolne. Do przełożonego należy jednak wyrażenie zgody na wniosek o bezpłatny urlop lub odrzucenie go. 

Urlop bezpłatny kodeks pracy, urlop bezpłatny podstawa prawna – jak prawo odnosi się do urlopu bezpłatnego?

Urlop bezpłatny jest bardzo dokładnie określony w Kodeksie pracy. Reguluje on podstawowe kwestie, które muszą być przestrzegane.

Kodeks pracy urlop bezpłatny – jak brzmi podstawa prawna urlopu bezpłatnego?

kodeks pracy urlop bezpłatny

Urlopy bezpłatne 

Art. 174. § 1. Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może udzielić mu urlopu bezpłatnego. 
§ 2. Okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. 
§ 3. Przy udzielaniu urlopu bezpłatnego, dłuższego niż 3 miesiące, strony mogą przewidzieć dopuszczalność odwołania pracownika z urlopu z ważnych przyczyn. 
§ 4. Przepisów § 2 i 3 nie stosuje się w przypadkach uregulowanych odmiennie przepisami szczególnymi. 

Art. 1741. § 1. Za zgodą pracownika, wyrażoną na piśmie, pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy przez okres ustalony w zawartym w tej sprawie porozumieniu między pracodawcami. 
§ 2. Okres urlopu bezpłatnego, o którym mowa w § 1, wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy.

Podstawa prawna udzielenia urlopu bezpłatnego nie pozostawia żadnych niepewności. Pracodawca może zaproponować pracownikowi urlop bezpłatny. To, czy faktycznie z niego skorzysta, zależy jednak od decyzji pracownika. W podobny sposób działa to w drugą stronę – jeżeli osoba zatrudniona wypełni wniosek, to nadal musi otrzymać zgodę od przełożonego. 

Urlop bezpłatny kiedy przysługuje – kiedy można wziąć urlop bezpłatny?

Urlop bezpłatny jest formą dostępną dla każdego pracownika. Nie ma określonego stażu, jaki musisz przepracować, aby uzyskać możliwość skorzystania z tego rodzaju dni wolnych. 

Urlop bezpłatny ile dni – ile dni urlopu bezpłatnego przysługuje pracownikowi?

Nie ma określonej puli dni wolnych, jeśli masz na myśli urlop bezpłatny. Możesz wykorzystać go dokładnie tyle, ile chcesz. Pamiętaj jednak, że nie liczy się on do Twojego stażu pracy, a zatem – nie wlicza się do składek ZUS, emerytury oraz urlopu wypoczynkowego (nie wykorzystuje go, ale również może odebrać kilka dni, jeśli przekroczysz określony wymiar czasu na urlop bezpłatny). 

Teoretycznie możesz zatem przejść na urlop bezpłatny, który potrwa kilka lat – w rzeczywistości należy jednak pamiętać o koniecznej zgodzie, jakiej musi Ci udzielić pracodawca. Bez tego nie możesz wybrać się nawet na wolny tydzień.

Poza tym istnieje możliwość, że pracodawca wyrazi zgodę na dłuższy urlop bezpłatny, ale będzie jednak potrzebował tego pracownika. Co może zrobić w takiej sytuacji? Jak już zostało wspomniane w przytoczonym powyżej fragmencie Kodeksu pracy – przełożony może odwołać pracownika z urlopu bezpłatnego pod warunkiem, że wymiar tego urlopu przekracza okres trzech miesięcy. Jest to jednak uwzględniane tylko przy wystąpieniu istotnych przyczyn.

Potrzebujesz CV?

Zarejestruj się i korzystaj z naszego kreatora CV!

Stwórz CV

Urlop bezpłatny wniosek – jak go wypełnić?

Aby pracodawca miał możliwość udzielenia zgody na urlop bezpłatny, pracownik musi wcześniej wypełnić wniosek o udzielenie urlopu bezpłatnego. Najlepiej zrobić to w formie pisemnej i odpowiednio wcześniej. Pracodawca musi mieć czas na zaakceptowanie podania, a Ty – na ewentualne szukanie innej możliwości, jeśli wolne tego dnia jest dla Ciebie ważne. Wniosek o urlop bezpłatny 2024 może zawierać powód składania pisma. Jeżeli sytuacja będzie ważna, pracodawca może być bardziej skłonny do udzielenia zgody. 

Urlop bezpłatny na wypowiedzeniu – czy pracodawca może Cię zwolnić, gdy przebywasz na urlopie bezpłatnym?

Jeżeli przebywasz na urlopie bezpłatnym, pracodawca nie może Cię w tym czasie zwolnić – jest to niezgodne z przepisami. Tak samo, jak musi on przyjąć Cię ponownie do pracy po zakończeniu okresu urlopu bezpłatnego, ponieważ sam fakt przejścia na takie wolne nie może być podstawą do zwolnienia. Istnieją jednak wyjątki, w których możesz otrzymać wypowiedzenie w tym czasie. Jakie to sytuacje?

  1. Zwolnienie grupowe

Jeśli pracodawca redukuje miejsca pracy i zwalnia więcej osób – może dać wypowiedzenie również Tobie. Przyczyna takiego rozwiązania umowy nie leży w Twoim urlopie, a w zupełnie innej sytuacji. 

  1. Urlop bezpłatny przekroczył okres trzech miesięcy

Jeżeli przebywasz na urlopie bezpłatnym dłużej niż trzy miesiące, pracodawca ma prawo wręczyć Ci wypowiedzenie.

  1. Pracodawca postanowił zwolnić Cię dyscyplinarnie

Jeżeli pracodawca postanowił Cię zwolnić z poważnego powodu np. naruszenia obowiązków  pracowniczych, może to zrobić nawet podczas Twojego urlopu bezpłatnego. 

  1. Sam składasz wypowiedzenie

Twoja umowa o pracę może rozwiązać się też w sytuacji, w której to Ty postanowiłeś odejść z obecnego miejsca zatrudnienia. 

urlop bezpłatny na wypowiedzeniu

Urlop bezpłatny a wypowiedzenie – jak na siebie wpływają?

Urlop bezpłatny w okresie wypowiedzenia jest możliwy. Jeżeli przełożony wręczył Ci wypowiedzenie, możesz przejść na urlop bezpłatny podczas okresu wypowiedzenia. Nie jest to jednak tylko Twoja decyzja – pracodawca musi wyrazić na to zgodę.

Urlop bezpłatny – co musisz wiedzieć po powrocie do pracy?

Jak już wspomnieliśmy – pracodawca nie może Cię nie zatrudnić ponownie po okresie urlopu bezpłatnego (z wyjątkiem wymienionych sytuacji, gdy zostaniesz zwolniony lub sam zrezygnujesz z posady). Musisz jednak pamiętać, kiedy dokładnie kończy się Twój bezpłatny urlop. Niestawienie się w miejscu zatrudnienia na dzień po zakończeniu wolnego, jest naruszeniem obowiązków pracowniczych. Przełożony z pewnością nie będzie zadowolony z takiego postępowania.

Bezpłatny urlop na żądanie – czy istnieje coś takiego?

Wiele osób myli pojęcie urlopu bezpłatnego z urlopem na żądanie. Okazuje się, że nie mogą one być wykorzystane łącznie, to znaczy nie możesz wziąć bezpłatnego urlopu na żądanie. 

Ten pierwszy charakteryzuje to, że:

  • pracodawca nie musi się na niego zgodzić;
  • nie dostaniesz wynagrodzenia;
  • w razie potrzeby mas dowolną liczbę dni w roku do wykorzystania – nie ogranicza Cię żadna pula. 

W przypadku urlopu na żądanie z kolei:

  • masz wyznaczoną określoną liczbę dni;
  • otrzymasz za ten czas pełne wynagrodzenie;
  • dni wolne wliczają się do zakresu urlopu wypoczynkowego. 

Urlop bezpłatny w pracy – jakie są zalety i wady korzystania z urlopu bezpłatnego?

Urlop bezpłatny wydaje się idealnym rozwiązaniem, gdy brakuje Ci urlopu wypoczynkowego, a potrzebujesz wziąć parę dni wolnego. Jakie są zalety, a jakie wady skorzystania z tej opcji?

Urlop bezpłatny 2024 – zalety

urlop bezpłatny zalety
  1. Dni wolne do wykorzystania w dowolny sposób

Urlop bezpłatny nie narzuca Ci w żaden sposób, jak z niego skorzystać. Możesz w tym czasie podjąć inną pracę, aby przekonać się, czy Ci odpowiada, lub po prostu dorobić sobie sezonowo. Otrzymujesz szansę na dłuższy wypoczynek, jeśli tego potrzebujesz, lub na pomoc rodzinie/ przyjaciołom. To od Ciebie zależy, jak wykorzystasz ten czas.

  1. Możliwość nagłego skorzystania z urlopu, gdy brakuje innych alternatyw

Wykorzystałeś już cały urlop wypoczynkowy, a nadal czujesz się przemęczony? Skorzystaj z kolejnego tygodnia, tym razem urlopu bezpłatnego! Możesz wydłużyć sobie czas wolny, którego Ci zabrakło, a urlop bezpłatny nie posiada określonej puli dni do wykorzystania, a zatem nigdy się nie wyczerpie.

  1. Brak stresu związanego z utratą pracy

Według prawa pracodawca nie może Cię zwolnić w trakcie urlopu bezpłatnego (poza paroma wyjątkami). Jeżeli nie popełniłeś w miejscu zatrudnienia ogromnych błędów, a Twój czas wolny nie przekracza trzech miesięcy – nie musisz się martwić utratą pracy. Możesz swobodnie korzystać z tego okresu.

Udzielenie urlopu bezpłatnego – wady

  1. Brak wynagrodzenia

Jak bardzo cudowny nie wydawałby się urlop bezpłatny – musisz pamiętać, że nie otrzymasz za ten czas wynagrodzenia. Jeżeli zatem zamierzasz skorzystać z niego przez dłuższy okres czasu i nie planujesz w tym czasie podjąć innej pracy – dokładnie policz swoje oszczędności i upewnij się, że możesz sobie na to pozwolić. Pamiętaj, że mimo braku pracy, nadal będziesz musiał opłacić mieszkanie, rachunki czy zakupy spożywcze. Przemyśl dokładnie tę decyzję.

  1. Brak ubezpieczenia i świadczeń ZUS przy dłuższym urlopie bezpłatnym

Pamiętaj, że jeśli okres Twojego urlopu bezpłatnego przekroczy miesiąc – tracisz ubezpieczenie. Jeśli inny członek rodziny przypisze Cię do swojego – nie ma problemu. Jeśli jednak nie posiadasz takiej alternatywy – koniecznie poszukaj innego ubezpieczenia, aby być przygotowanym na każdą ewentualność.

  1. Wykluczenie okresu urlopu bezpłatnego ze stażu pracy

Liczysz, ile czasu brakuje Ci do emerytury? Jeśli korzystałeś z urlopów bezpłatnych, tym bardziej powinieneś się tym zainteresować. Dokładnie sprawdź, czy już możesz udać się na emeryturę, czy nie musisz jeszcze poczekać kilku dni, tygodni, miesięcy, czy nawet lat.

bezpłatny urlop zasady

Bezpłatny urlop zasady – jak można podsumować najważniejsze pytania?

Podsumowując, przygotowaliśmy dla Ciebie spis kilku pytań i odpowiedzi, aby łatwiej Ci było zapamiętać, jakimi prawami rządzi się urlop bezpłatny.

  1. Czy na urlopie bezpłatnym można podjąć inną pracę? Czy na urlopie bezpłatnym można pracować?

Na urlopie bezpłatnym możesz podjąć inną pracę. Jest to częsty powód, dla którego ludzie decydują się na tę formę wolnego. Zdarzają się również sytuacje, w których to pracodawca proponuje Ci przejście na urlop bezpłatny, abyś w tym czasie wykonał określoną pracę w innym miejscu.

  1. Czy pracodawca może narzucić pracownikowi urlop bezpłatny? Czy pracodawca może wysłać na bezpłatny urlop?

Pracodawca może zaproponować bezpłatny urlop, ale nie ma prawa zmuszać pracownika do skorzystania z niego. W odwrotnej sytuacji, gdy to pracownik chce skorzystać z urlopu bezpłatnego, pracodawca ma prawo do odrzucenia wniosku.

  1. Czy na urlopie bezpłatnym jestem ubezpieczony?

Podczas urlopu bezpłatnego pracodawca nie opłaca za Ciebie składki ZUS. Twoje świadczenia utrzymują się jednak do 30. dnia takiego wolnego. Jeśli przekroczysz ten czas – tracisz tymczasowo ubezpieczenie. Musisz wtedy wrócić do pracy, aby uzyskać ponownie prawo do tego świadczenia, lub inny pracujący członek rodziny może przypisać Cię do swojego ubezpieczenia.

Potrzebujesz CV?

Zarejestruj się i korzystaj z naszego kreatora CV!

Stwórz CV

Zobacz też:

CV cukiernik – co musi się znaleźć w profesjonalnym CV cukiernika?
Awans zawodowy – czym jest i jak go zdobyć?
CV gastronomia – jak napisać CV do gastronomii? [+ list motywacyjny gastronomia]
CV asystentka stomatologiczna – jak stworzyć CV asystentki stomatologicznej
Grywalizacja – co to jest i gdzie może być wykorzystywana?
Szablony CV
Customer service – na czym polega customer service i jak rozpocząć pracę?
Resume – co oznacza po polsku? Czym różni się od CV?
Concierge – co to? Na czym polegają usługi concierge?
Wzory CV
Outsourcing co to? Wady i zalety + rodzaje outsourcingu
Zaświadczenie o dochodach oraz zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach – wzór
Multitasking – o co chodzi? Czy wielozadaniowość jest efektywna?
Networking – co to? Jak stworzyć sieć kontaktów?
Onboarding pracowników – jak powinien przebiegać proces onboardingu?
Prawnik – ile zarabia prawnik? Co robić po prawie?
Work life balance – jak osiągnąć równowagę w życiu?
Przykładowe CV