Choć praca stanowi nieodłączny element życia człowieka – są sytuacje, w których schodzi ona na dalszy plan. Nie musisz wtedy tracić przysługującego Ci urlopu wypoczynkowego. Dla zatrudnionych na umowie o pracę, Kodeks pracy przewiduje bowiem tzw. urlop okolicznościowy. Zobacz, kiedy należy się urlop okolicznościowy i na jakich zasadach jest przyznawany.
Spis treści:
- Urlopy okolicznościowe – zasady przyznawania
- Urlop okolicznościowy – kiedy przysługuje?
- Urlopy okolicznościowe 2024
- Wniosek o urlop okolicznościowy
- Urlop okolicznościowy – podsumowanie
Urlopy okolicznościowe – zasady przyznawania
Urlop okolicznościowy to nic innego, jak dodatkowe dni wolne od pracy, które można wykorzystać w szczególnych sytuacjach np. rodzinnych. Kwestię przyznawania urlopów okolicznościowych reguluje art. 15. Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy. Zgodnie z nim, pracownikowi przysługuje płatny urlop ze względu na ważne wydarzenia w życiu. Może więc zostać on wykorzystany jedynie, gdy zaistnieje sytuacja, która do tego uprawnia.
Jako podwładny masz obowiązek poinformowania swojego pracodawcę z wyprzedzeniem o zamiarze skorzystania z tego przywileju – z wyjątkiem nagłych wydarzeń, takich jak śmierć bliskiego. W takim przypadku musisz powiadomić przełożonego możliwie najszybciej (najpóźniej w drugim dniu nieobecności w pracy).
Urlop okolicznościowy – kiedy przysługuje?
Kiedy urlop okolicznościowy? Urlop okolicznościowy przysługuje w sytuacji wystąpienia w życiu pracownika szczególnych okoliczności związanych z nim samym (ślub, narodziny dziecka) lub z bliskimi mu osobami (śmierć członka rodziny).
Przysługującego urlopu okolicznościowego nie trzeba wykorzystywać dokładnie wtedy, kiedy przypada ważne wydarzenie. Może to być inny dzień, jednak bezpośrednio związany z wydarzeniem, które uprawnia do urlopu. Na przykład urlop na ślub możesz wykorzystać na załatwienie spraw związanych z przygotowaniem sali weselnej.
Co jeżeli wykorzystałeś 2 dni urlopu na ślub, a uroczystość się nie odbyła? W takiej sytuacji tracisz uprawnienie do urlopu okolicznościowego i musisz go zastąpić urlopem wypoczynkowym. W przeciwnym razie Twoja nieobecność będzie usprawiedliwiona, ale niepłatna.
Urlop okolicznościowy – ile dni?
Urlop okolicznościowy przysługuje w wymiarze:
- 2 dni wolnego – w przypadku własnego ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka, a także w razie śmierci i pogrzebu małżonka, jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy;
- 1 dzień wolnego – w przypadku ślubu dziecka pracownika oraz śmierci i pogrzebu jego brata, siostry, teściowej, teścia, babci, dziadka lub innej osoby pozostającej pod jego bezpośrednią opieką.
Urlop okolicznościowy kiedy przepada?
Jeżeli w Twoim życiu nie wystąpią żadne z powyższych sytuacji, urlop okolicznościowy przepada. Podobnie, gdy minął długi okres czasu od takiego wydarzenia – wtedy również nie ma podstaw do przyznania wolnego.
Jak napisać wniosek do sądu o nabycie spadku?
Urlop okolicznościowy do kiedy wykorzystać?
Urlop okolicznościowy kiedy wykorzystać? Czy można wykorzystać go po fakcie? To często pojawiające się pytania. Nie musisz wnioskować o urlop dokładnie na ten dzień, w którym ma miejsce konretne wydarzenie. Wszystko zależy jednak od związku niezbędnych do wykonania czynności z daną okolicznością. Jeżeli pracownik potrzebuje dnia wolnego 2 dni po narodzinach dziecka, aby załatwić wszystkie formalności – urlop jest jak najbardziej zasadny. Jeśli jednak ubiega się o wolne z tytułu śmierci ojca, którego pogrzeb odbył się rok temu i wszystkie ważne kwestie zostały dopełnione – udzielenie urlopu okolicznościowego będzie bezpodstawne.
Czy pracodawca może odmówić udzielenia urlopu okolicznościowego?
Pracodawca może odmówić udzielenia urlopu, jeśli jego zdaniem jest on niezasadny np. upłynął zbyt długi okres czasu. Co ciekawe, przydzielenie urlopu po fakcie jest możliwe, jeżeli przedstawisz dobrą argumentację. Choć ostateczna decyzja i tak należy do przełożonego.
Czy dni wolne okolicznościowe są płatne?
Zgodnie z art. 5 ust. rozporządzenia MPiPS wolne okolicznościowe jest płatne i płaci za nie pracodawca. Wynagrodzenie obliczane jest jak za urlop wypoczynkowy.
Czy urlop okolicznościowy można dzielić?
W niektórych sytuacjach pracownikowi przysługują 2 dni urlopu okolicznościowego – czy można je podzielić i wykorzystać oddzielnie? Tak! Możesz np. jeden dzień wykorzystać na formalności związane z pochówkiem, a drugi – w celu wzięcia udziału w pogrzebie.
Urlopy okolicznościowe 2024
Potocznie rozróżniamy 3 rodzaje urlopów okolicznościowych:
- urlop z okazji urodzenia dziecka;
- urlop z okazji ślubu;
- urlop okolicznościowy – śmierć bliskiego.
Urlop okolicznościowy – narodziny dziecka
Narodziny dziecka to wyjątkowe wydarzenie w życiu rodzica, dlatego przysługuje Ci z tego tytułu krótki urlop okolicznościowy na urodzenie dziecka, który wynosi 2 dni. Najczęściej korzysta z niego ojciec, bowiem matka przebywa w tym czasie na urlopie macierzyńskim.
Choć nie jest to urlop okolicznościowy, warto w tym miejscu wspomnieć także o dodatkowych 2 dniach wolnych z tytułu opieki nad dzieckiem poniżej 14. roku życia (trzeba wcześniej zadeklarować ten fakt w zakładzie pracy).
Urlop okolicznościowy na ślub
Ślub to kolejna ważna uroczystość, na którą przysługuje urlop okolicznościowy. Nawet pracodawca wie, że w pędzie załatwiania miliona ważnych spraw – trudno myśleć o pracy. W związku z tym przysługują:
- 2 dni wolnego na Twój ślub;
- 1 dzień wolnego na ślub Twojego dziecka.
Pamiętaj, że jeśli ślub nie dojdzie do skutku – tracisz prawo do urlopu okolicznościowego. Wykorzystane dni wolne zostaną potraktowane jako urlop wypoczynkowy.
I jeszcze jedna ważna informacja – urlop okolicznościowy nie przysługuje na ślub siostry, brata czy innych członków rodziny poza własnym dzieckiem.
Pokolenie Z – Kim są i co ich charakteryzuje?
Urlop okolicznościowy z powodu śmierci bliskiej osoby
Pogrzeb bliskiego zawsze jest przykrą sytuacją – trudno wtedy myśleć o wypełnianiu codziennych obowiązków i nie sposób przewidzieć, ile potrwa taki stan.
Mimo wszystko przysługują Ci 2 dni urlopu w związku ze śmiercią:
- współmałżonka,
- dziecka,
- rodzica,
- ojczyma i macochy.
1 dzień urlopu w związku ze śmiercią:
- siostry,
- brata,
- teściowej,
- teścia,
- babci,
- dziadka,
- innej osoby, którą utrzymujesz lub się nią opiekujesz.
Czy wiesz, że nawet jeśli jesteś rozwiedziony, przysługuje Ci 1 dzień urlopu z tytułu śmierci teścia lub teściowej?
Zasady przyznawania urlopu okolicznościowego są bardzo sformalizowane. Dla przykładu: otrzymasz wolne z powodu śmierci dziadka, ale w przypadku śmierci dziadka męża już nie. Tak więc, bez względu na więzi łączące Cię z daną osobą – urlop okolicznościowy dotyczy wyłącznie najbliżej rodziny.
Wniosek o urlop okolicznościowy
Chcesz skorzystać z urlopu okolicznościowego? Musisz odpowiednio wcześniej (chyba że sytuacja na to nie pozwala) złożyć wniosek o urlop okolicznościowy. Twoim obowiązkiem jest także przedstawienie odpowiedniej dokumentacji np.
- odpisu aktu zgonu;
- odpisu aktu urodzenia dziecka;
- odpisu aktu małżeństwa.
Co powinien zawierać taki wniosek?
- Twoje imię i nazwisko;
- Twój adres zamieszkania;
- miejscowość i datę sporządzenia pisma;
- nazwę pracodawcy lub firmy;
- adres pracodawcy lub firmy;
- wskazanie okoliczności, na którą przysługuje urlop okolicznościowy;
- wskazanie liczby dni urlopu okolicznościowego;
- datę urlopu;
- Twój podpis.
Urlop okolicznościowy – podsumowanie
- Urlopy okolicznościowe przysługują wyłącznie zatrudnionym na umowie o pracę.
- Urlopy okolicznościowe udzielane są z okazji ważnych wydarzeń w życiu pracownika, takich jak narodziny dziecka, ślub lub śmierć bliskiej osoby.
- O zaistniałych okolicznościach należy z wyprzedzeniem poinformować pracodawcę, składając odpowiedni wniosek. Wzory wniosków znajdziesz na naszej stronie.
- Urlop okolicznościowy jest płatny.
- Niewykorzystany urlop okolicznościowy przepada.
Sprawdź też inne artykuły:
Bezrobocie – przyczyny, rodzaje i skutki bezrobocia
Jak wygląda praca w HR?
Umowa na zastępstwo – jak długo można kogoś zastępować?
Umowa zlecenie a umowa o pracę – czym się różni umowa zlecenie od umowy o pracę?
Urlop na żądanie – ile urlopu przysługuje? Poznaj podstawowe zasady
Wypowiedzenie umowy o pracę za porozumieniem stron
Testy psychologiczne dla kierowców i do wojska – kto musi zdawać psychotesty?
Emerytury stażowe – kiedy emerytury stażowe wejdą w życie? Zobacz najnowsze informacje o emeryturach stażowych
Praca dla niepełnosprawnych – Jak wygląda praca dla osób z orzeczeniem o niepełnosprawności?
Dodatek za godziny nocne – ile wynosi dodatek za pracę w nocy? Jak liczyć godziny nocne?