Wykształcenie określa zasób wiedzy opanowany na kolejnych stopniach edukacji. Wyższe wykształcenie zdobywa się w toku edukacji akademickiej (na uniwersytecie, politechnice lub innych ośrodkach szkolnictwa wyższego), która prowadzi do uzyskania konkretnego stopnia naukowego. Studia pierwszego stopnia trwają zwykle 3 lata, a drugiego stopnia – 2 lata. Studia nie są już tylko dla wybranych, a ich masowość pozytywnie wpływa na wiele aspektów życia codziennego. Kwestia wykształcenia wyższego nie jest dla Ciebie do końca zrozumiała? Wyjaśniamy!
Spis treści:
- Rodzaje wykształcenia w Polsce
- Wykształcenie wyższe
- Wyższe wykształcenie w Polsce a staż pracy
- Wykształcenie wyższe niepełne
- Poziom wykształcenia w Polsce i na świecie
- Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania
Rodzaje wykształcenia w Polsce
Poziomy wykształcenia w Polsce zostały określone w art. 20 ustawy Prawo Oświatowe oraz art. 77 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Zgodnie z zawartymi założeniami, wyróżnia się następujące rodzaje wykształcenia:
- wykształcenie podstawowe;
- wykształcenie gimnazjalne;
- wykształcenie zasadnicze zawodowe;
- wykształcenie zasadnicze branżowe;
- wykształcenie średnie branżowe;
- wykształcenie średnie;
- wykształcenie wyższe.
Wykształcenie wyższe
Skupmy się na ostatnim etapie edukacji, czyli wykształceniu wyższym. Żeby o nim mówić, trzeba wspomnieć o tzw. “Systemie bolońskim”. Co to takiego? To program określający system funkcjonowania uczelni wyższych w Europie. Deklaracja bolońska została podpisana przez ministrów edukacji z wszystkich państw UE, wprowadzając podział większości kierunków na studia licencjackie, magisterskie i doktoranckie. Jak wygląda to w praktyce? Swój poziom wykształcenia możesz porównywać zagranicznymi absolwentami na takich samych zasadach.
System boloński jest także ułatwieniem dla pracodawców zatrudniających w Europie. Mają oni pewność, że wykształcenie wyższe w CV Niemca odpowiada wykształceniu wyższemu w przykładowym CV Polaka.
Wykształcenie wyższe magisterskie
Wykształcenie magisterskie posiadają osoby z tytułem magistra, czyli absolwenci szkół wyższych, którzy ukończyli studia II stopnia. Oznacza to, że studiowali oni 5 lat, zdali egzamin magisterski, broniąc pracę i uzyskali dyplom uniwersytetu, politechniki lub wyższej uczelni medycznej. Magister ile lat? Tak, jak wspominaliśmy na początku, studia magisterskie najczęściej poprzedza 3-letni licencjat – wtedy trwają 1,5 roku – 2 lata), ale są jeszcze jednolite studia magisterskie.
Jak wpisać wykształcenie w CV – z naszą pomocą unikniesz błędu!
Jednolite magisterskie co to znaczy?
Program kształcenia na niektórych uczelniach wyższych może oferować jednolite studia magisterskie, czyli bez konieczności zdawania egzaminu licencjackiego i zdobywania tytułu licencjata. Wtedy trwają one całe 5 lat.
Licencjat jakie to wykształcenie?
Czy licencjat to wykształcenie wyższe? Wiele osób zadaje sobie to pytanie. Absolwenci trzyletnich studiów licencjackich, którzy zdali egzamin lub obronili pracę – posiadają wykształcenie wyższe licencjackie i jest to wykształcenie wyższe pełne.
Po ukończeniu licencjatu nie trzeba iść na magisterkę, można zakończyć edukację lub wybrać studia podyplomowe. Warto jednak wspomnieć, że dopiero absolwenci studiów magisterskich przed imieniem i nazwiskiem używają skrótu związanego ze zdobytym wykształceniem, czyli mgr. Choć w języku polskim nie stosuje się przedrostka oznaczającego ukończenie studiów licencjackich – jest to nadal wykształcenie wyższe.
Zobacz również: List motywacyjny bez doświadczenia
Wykształcenie wyższe techniczne
Wyższe wykształcenie techniczne mają osoby, które uzyskały tytuł magistra inżyniera. Żeby je zdobyć, należy studiować od 4,5 do 6 lat.
Ważne: na uczelniach technicznych odpowiednikiem licencjata jest tytuł inżyniera.
Wykształcenie wyższe techniczne można zdobyć na jednym z podanych poniżej kierunków:
- architektura i urbanistyka,
- automatyka i robotyka,
- biocybernetyka i inżynieria biomedyczna,
- biotechnologia,
- budowa i eksploatacja maszyn,
- budownictwo,
- elektronika,
- elektrotechnika,
- energetyka,
- geodezja i kartografia,
- górnictwo i geologia inżynierska,
- informatyka,
- inżynieria chemiczna,
- inżynieria materiałowa,
- inżynieria produkcji,
- mechanika,
- metalurgia,
- technologia chemiczna,
- telekomunikacja,
- transport,
- włókiennictwo.
Zobacz: najbardziej przyszłościowe kierunki studiów
Wyższe wykształcenie w Polsce a staż pracy
Czy wiesz, że studia wliczają się do stażu pracy? A im dłuższy staż pracy, tym więcej przywilejów pracowniczych np. dłuższy urlop wypoczynkowy czy dłuższy okres wypowiedzenia.
Ile lat pracy za studia licencjackie, a ile za studia magisterskie?
Zgodnie z art. 155. Kodeksu pracy – z tytułu ukończenia studiów, do stażu pracy z automatu doliczane jest 8 lat. Przy czym nieważne jest czy dana osoba uzyskała dyplom licencjata, inżyniera, magistra czy doktora – jest to zawsze stała wartość.
Stwórz CV studenta i zwiększ swoje szanse na zatrudnienie
Wykształcenie wyższe niepełne
Wykształcenie wyższe niepełne posiadają wszyscy ci, którzy rozpoczęli studia, ale ich nie ukończyli z różnych powodów. Niestety termin ten nie jest dokładnie sprecyzowany – dotyczy więc zarówno osób, które zrezygnowały z edukacji w trakcie studiów, jak i tych, które rozliczyły się ze wszystkich przedmiotów, ale nie podeszły do egzaminu końcowego.
Pamiętaj! Zdanie wszystkich egzaminów na studiach nie oznacza uzyskania wykształcenia wyższego.
Czy wykształcenie niepełne wyższe można wpisać do CV?
Doświadczenie w CV, dane personalne, umiejętności i oczywiście wykształcenie to najważniejsze sekcje w każdym życiorysie. Powinieneś więc umieścić także ostatni etap edukacji. Studiowałeś, ale nie uzyskałeś dyplomu? Możesz wpisać wykształcenie wyższe niepełne. Dzięki temu pracodawca będzie wiedział, że pomimo braku dyplomu, udało Ci się zdobyć konkretną wiedzę.
Wykształcenie niepełne – jakie są szanse na rynku pracy?
Jeżeli nie chcesz zostać lekarzem, prawnikiem czy nauczycielem – prawdopodobieństwo zdobycia pracy jest naprawdę duże. Ukończenie studiów bez dyplomu nie przekreśli Twoich szans w procesie rekrutacji. Dla pracodawców ważniejsze stają się obecnie umiejętności i konkretne kwalifikacje zawodowe, takie jak znajomość języków obcych czy programów graficznych. Oczywiście studia wyższe ułatwiają zdobycie pracy, ale mało który pracodawca będzie zwracał uwagę na to, czy jest ono pełne, czy nie.
Poziom wykształcenia w Polsce i na świecie
W 2020 roku 41 proc. populacji Unii Europejskiej w wieku 25-31 posiadało wyższe wykształcenie. Warto zauważyć, że istnieje w tym przypadku wyraźna różnica między płciami:
- 46 proc. – kobiety;
- 35 proc. mężczyźni.
Najwyższy odsetek osób z dyplomem wyższej uczelni odnotowały: Luksemburg (61 proc.), Irlandia i Cypr (po 58 proc.), Litwa (56 proc.) oraz Holandia (52 proc.). Polska z wynikiem 42 proc. plasuje się w środku stawki.
Zanim zdecydujesz się na wybór konkretnej ścieżki – poznaj najlepiej płatne zawody w Polsce!
Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania
- Magister czy inżynier co wyższe?
Tytuł inżyniera zdobywa się po ukończeniu jednego z kierunków technicznych. Jest odpowiednikiem licencjatu, co oznacza, że magister jest wyższy niż inżynier.
- Czy inżynier to wykształcenie wyższe?
Uzyskanie tytułu inżyniera jest jednoznaczne ze zdobyciem wyższego wykształcenia.
- Licencjat co to?
Licencjat to tytuł zawodowy nadawany osobom, które ukończyły I stopień studiów wyższych tzn. napisały pracę licencjacką i zdały egzamin dyplomowy lub tylko zdały egzamin dyplomowy.
- Jaki tytuł po licencjacie?
Absolwenci studiów licencjackich otrzymują tytuł zawodowy “Licencjat”.
- Licencjat a magisterka – czym się różnią?
Licencjat jest pierwszym stopniem studiów, który trwa najczęściej 3 lata. Kolejne dwa lata to studia II stopnia, czyli magisterka, która ma rozszerzyć studia zawodowe.
- Studia 1 stopnia co to znaczy?
Studia pierwszego stopnia trwają najczęściej 3 lata (lub 3,5 w przypadku inżyniera), a ich absolwent otrzymuje tytuł zawodowy licencjata lub inżyniera.
- Czy ukończenie studiów bez uzyskania dyplomu jest ważne?
Zaliczenie wszystkich egzaminów, ale nieprzystąpienie do obrony pracy dyplomowej oznacza zdobycie wykształcenia wyższego niepełnego.
- Status studenta między licencjatem a magisterka – czy nadal obowiązuje?
Z prawa o szkolnictwie wyższym wynika, że absolwent studiów licencjackich zachowuje status studenta do 31 października roku, w którym ukończył dany kierunek.
Zapraszamy też do pozostałych artykułów:
Bezrobocie – przyczyny, rodzaje i skutki bezrobocia
Jak wygląda praca w HR?
Umowa na zastępstwo – jak długo można kogoś zastępować?
Urlop na żądanie – ile urlopu przysługuje? Poznaj podstawowe zasady
Wzory CV
Prokurent – kim jest i jakie ma uprawnienia?
Praca w wydawnictwie – co robi redaktor? Ile zarabia korektor?
Wypalenie zawodowe – czy można otrzymać zwolnienie na wypalenie zawodowe? Jakie są najczęstsze objawy wypalenia zawodowego?
CV dla ucznia – jak napisać przykładowe CV ucznia?
Szkolenia BHP – kogo w zakładzie obowiązuje szkolenie w zakresie BHP?
Szablony CV
Maszynista: jak zostać maszynistą? Ile zarabia maszynista?
