Zwolnienie dyscyplinarne, inaczej dyscyplinarka, powoduje natychmiastowe rozwiązanie umowy o pracę. Choć jest to określenie raczej potoczne – zostało ściśle uregulowane przez kodeks pracy. Co podlega pod zwolnienie dyscyplinarne? Jakie niesie za sobą konsekwencje? I jak można tego uniknąć? Tego wszystkiego dowiesz się z poniższego artykułu.
Zwolnienie dyscyplinarne – spis treści:
- Dyscyplinarne zwolnienie z pracy
- Zwolnienie dyscyplinarne – konsekwencje
- Wypowiedzenie umowy o pracę dyscyplinarnie – odpowiedzi na ważne pytania
Dyscyplinarne zwolnienie z pracy
Zwolnienie dyscyplinarne jest potocznie używanym określeniem, ponieważ kodeks pracy posługuje się odmienną nomenklaturą. Art. 52 Kp mówi o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, co oznacza ostateczne rozstanie się z pracodawcą w trybie natychmiastowym. Dyscyplinarka na zawsze zapisze się w Twojej historii zatrudnienia, a jej konsekwencje mogą być poważne.
Dyscyplinarnie można zwolnić jedynie osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę. Przy czym nie ma znaczenia, jaki to typ umowy – cały etat, praca na pół etatu czy ¾ etatu. Dodatkowo ma zastosowanie zarówno do umowy na czas określony, jak i nieokreślony oraz okres próbny.
Zwolnienie dyscyplinarne – za co?
Kodeks pracy mówi, że pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w 3 przypadkach:
- ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych;
- popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;
- zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Co dokładnie oznaczają te zapisy?
Zwolnienie dyscyplinarne – powody:
- Ciężkie naruszenie obowiązków służbowych – są to sytuacje, w których pracownik stawia się w pracy nietrzeźwy (lub pod wpływem narkotyków), notorycznie się spóźnia lub w ogóle nie pojawia się na swoim stanowisku, zostanie przyłapany na kradzieży albo też złamie zasady umowy o zakazie współpracy z konkurencją. Poza tym, za naruszenie obowiązków służbowych można też uznać:
- niewykonanie polecenia służbowego,
- wykorzystywanie sprzętu firmowego do prywatnych celów,
- spożywanie alkoholu w miejscu pracy,
- przywłaszczenie lub zniszczenie mienia pracodawcy,
- nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy,
- zakłócanie porządku i spokoju w miejscu pracy.
Oczywiście nie jest tak, że za przeglądanie mediów społecznościowych na firmowym telefonie, zostajesz od razu zwolniony dyscyplinarnie. Musisz dodatkowo naruszać swoje obowiązki pracownicze, aby otrzymać tzw. wilczy bilet. Podobnie jest z nietrzeźwością – to także musi zostać udowodnione, najczęściej za pomocą badania alkomatem. Podstawy do zwolnienia bez wypowiedzenia muszą być jasne i potwierdzone, nie wystarczą podejrzenia i przesłanki.
Najczęstszym powodem dyscyplinarki jest niestawienie się w pracy przez dłuższy okres czasu. Niegdyś na takie zachowania istniał osobny paragraf na tzw. “porzucenie pracy”. Dzisiaj jest to zwolnienie dyscyplinarne. Pamiętaj, że jeżeli danego dnia nie planujesz przyjść do pracy, powinieneś wykorzystać swój urlop wypoczynkowy lub urlop na żądanie, ewentualnie – urlop bezpłatny.
Stwórz podanie o urlop bezpłatny
- Popełnienia przestępstwa – przepis dotyczący popełnienia przestępstwa, powinien być dość jasny. Pracodawca może rozwiązać umowę bez wypowiedzenia z Twojej winy, w sytuacji, gdy:
- czyn karalny popełniłeś w trakcie trwania umowy o pracę;
- popełnienie przestępstwa uniemożliwia Ci wykonywanie obowiązków służbowych (np. gdy Twój zawód zobowiązuje Cię do bycia niekaranym);
- przestępstwo jest oczywiste, tzn. zostałeś przyłapany na gorącym uczynku lub zostałeś skazany prawomocnym wyrokiem sądowym.
- Utrata uprawnień – dotyczy sytuacji, w których do wykonywania zawodu potrzebujesz specjalnych uprawnień, które stracisz z własnej winy np. zawodowy kierowca, który stracił prawo jazdy za jazdę po alkoholu.
Kiedy możesz zostać dyscyplinarnie zwolniony z pracy?
W momencie, gdy pracodawca odkryje Twoje przewinienia np. zaniedbywanie obowiązków służbowych lub problemy z prawem – ma miesiąc na podjęcie decyzji o zwolnieniu dyscyplinarnym. Nie może zwlekać np. pół roku – w końcu jest to zwolnienie w trybie natychmiastowym. Dodatkowo decyzja taka musi zostać przedstawiona na piśmie. Co powinien zawierać taki dokument?
- Dane pracodawcy,
- dane pracownika,
- informację o rozwiązaniu umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia,
- przyczynę rozwiązania umowy w trybie natychmiastowym,
- pouczenie pracownika o możliwości odwołania się do sądu pracy,
- podpisy obu stron (pracodawcy i pracownika).
Zobacz też: wzór wypowiedzenia umowy o pracę
Pamiętaj, że jednorazowe spóźnienie do pracy nie jest podstawą do natychmiastowego zwolnienia pracownika, a jedynie powtarzające się przypadki naruszania obowiązków pracowniczych.
Ważna informacja: pracownikowi zwolnionemu dyscyplinarnie należy wydać świadectwo pracy!
Odwołanie od zwolnienia dyscyplinarnego
Zgodnie z art. 264 Kodeksu pracy – pracownik może wnieść odwołanie od dyscyplinarki do sądu pracy. Ma na to 21 dni od dnia otrzymania pisma wypowiadającego umowę o pracę.
Zwolnienie dyscyplinarne – konsekwencje
Zwolnienie dyscyplinarne – świadectwo pracy to dokument zawierający wszelkie informacje niezbędne do ustalenia uprawnień wynikających ze stosunku pracy, w tym także adnotację dotyczącą zwolnienia dyscyplinarnego. Taki zapis zostaje już na zawsze i nigdy się nie przedawnia. W praktyce, całe życie musisz przejść z opinią, która może wpływać na szanse znalezienia kolejnej pracy.
Poza tym, po zwolnieniu dyscyplinarnym:
- nie otrzymasz zasiłku dla bezrobotnych;
- nie przysługują Ci dni wolne na poszukiwanie pracy;
- tracisz odprawę.
Dyscyplinarne zwolnienie pracownika to naprawdę wyliczy bilet?
Wilczy bilet co to znaczy? Według podstawowej definicji jest to ograniczenie praw obywatelskich przez wydanie zakazu pracy, nauki lub zamieszkania w konkretnych miejscach. W kontekście pracy, oznacza trudność znalezienia zatrudnienia po zwolnieniu dyscyplinarnym.
Czy rzeczywiście dyscyplinarne zwolnienie może na zawsze przekreślić Twoje szanse na zatrudnienie?
Zaczynając od strony formalnej – wypowiedzenie umowy o pracę może nastąpić:
- za porozumieniem stron,
- za upływem czasu, na który była zawarta,
- za wypowiedzeniem,
- bez wypowiedzenia (zwolnienie dyscyplinarne z pracy).
Zasadnicza różnica pomiędzy zwolnieniem dyscyplinarnym a pozostałymi formami polega przede wszystkim na tym, że dyscyplinarka ma skutek natychmiastowy, czyli następuje już z chwilą złożenia pracownikowi oświadczenia. Przy czym, w pozostałych przypadkach obowiązuje okres wypowiedzenia. Jest to zatem bardzo dotkliwy dla pracownika sposób zakończenia stosunku pracy. Zarówno ze względów materialnych, jak i formalno-prawnych.
Zwolnienie dyscyplinarne a nowa praca
Choć informacja o zwolnieniu dyscyplinarnym już na zawsze widnieje w świadectwie pracy – nie ma obowiązku umieszczania jej w CV. Nawet z tzw. wilczym biletem masz szanse na zatrudnienie. Pamiętaj tylko o kilku ważnych kwestiach:
- Nie ukrywaj prawdy (zatajenie zwolnienia dyscyplinarnego i tak wyjdzie na jaw). Jeżeli podczas rozmowy kwalifikacyjnej zostaniesz zapytany o tę kwestię – po prostu opowiedz krótko, co się wydarzyło.
- Niepowodzenie przekuj w swoją zaletę. Takie wydarzenie to dobra nauczka na przyszłość. Przekonaj przyszłego pracodawcę, że wyciągnąłeś wnioski z poprzednich wydarzeń i nie popełnisz więcej tego błędu.
- Tworząc CV, nie skupiaj się na jednym błędzie, przedstaw się w najlepszym świetle, pisząc o swoich osiągnięciach, umiejętnościach i doświadczeniu.
Jakie są najczęstsze błędy podczas rozmowy kwalifikacyjnej? – unikniesz ich dzięki naszemu poradnikowi
Czy ktoś znalazł pracę po zwolnieniu dyscyplinarnym? W internecie lub wśród znajomych z pewnością znajdziesz przykłady osób, którym udało się znaleźć zatrudnienie pomimo dyscyplinarki. Nie jest to przyjemna sytuacja, jednak niewątpliwie uczy radzenia sobie w kryzysowej sytuacji. A każdy kryzys stwarza możliwość rozwoju i zmian w życiu zawodowym.
Wypowiedzenie umowy o pracę dyscyplinarnie – odpowiedzi na ważne pytania
Zwolnienie dyscyplinarne na L4
Dyscyplinarka na L4 niestety jest możliwa. Choć art. 41 Kodeksu pracy, wskazuje, że
Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.
To dyscyplinarka rządzi się nieco innymi prawami. Jeżeli zrobiłeś coś, za co grozi zwolnienie w trybie natychmiastowym, nawet L4 nie uchroni Cię przed konsekwencjami popełnionych czynów. Odpowiednie pismo przyjdzie po prostu pocztą na Twój adres zamieszkania.
Co więcej, dyscyplinarki nie uniknie również kobieta w ciąży oraz osoba objęta ochronnym okresem przedemerytalnym.
Zwolnienie dyscyplinarne a wypłata
Wiele osób zastanawia się, czy rozwiązanie umowy dyscyplinarnie wiąże się z brakiem wynagrodzenia. Tak naprawdę wiele zależy od wewnątrzzakładowych przepisów, ale powinieneś otrzymać pensję za okres przepracowany do czasu zwolnienia. Co więcej, należy Ci się również ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.
Czytaj więcej: Wypłata wynagrodzenia – na konto czy do ręki?
Dyscyplinarka na wypowiedzeniu
Nie da się ukryć, motywacja do pracy w okresie wypowiedzenia nie jest na najwyższym poziomie. Niemniej, pracownik obowiązany jest rzetelnie wykonywać swoje zadania do ostatniego dnia trwania umowy. Jeśli w tym czasie, dopuści się przewinienia zawartego w art. 52 Kodeksu pracy – pracodawca może go zwolnić bez okresu wypowiedzenia.
Czy zwolnienie dyscyplinarne trzeba podpisać?
Może się tak zdarzyć, że pracownik odmówi podpisania zwolnienia dyscyplinarnego, ponieważ się z nim nie zgadza. Co w takiej sytuacji? Według Kodeksu pracy zwolnienie dyscyplinarne następuje wskutek złożenia jednostronnego oświadczenia woli pracodawcy i nie wymaga dodatkowego oświadczenia pracownika. Jedynym obowiązkiem pracodawcy jest udowodnienie, że pracownik zapoznał się z treścią dokumentu. Najlepiej więc sporządzić notatkę z przebiegu całej sytuacji lub mieć zabezpieczenie w postaci świadków.
Zwolnienie dyscyplinarne bez powodu
Bezpodstawne zwolnienie dyscyplinarne następuje w momencie, gdy pracodawca wskaże winę pracownika, która w rzeczywistości nie miała miejsca, a także w momencie, kiedy nie ma winy pracownika w naruszeniu obowiązków pracowniczych. Co zrobić w takiej sytuacji? Warto odwołać się do sądu i poddać kontroli zasadność zwolnienia dyscyplinarnego. W końcu to pracownik najmocniej odczuje jego konsekwencje.
W postępowaniu sądowym możesz ubiegać się o:
- przywrócenie do pracy na dotychczasowych zasadach;
- odszkodowania za okres wypowiedzenia.
Dowiedz się więcej o prawach pracownika:
Jak negocjować podwyżkę i wynagrodzenie?
Staż pracy – Co wlicza się do lat pracy? Jak liczyć staż pracy?
Wypalenie zawodowe – czy można otrzymać zwolnienie na wypalenie zawodowe? Jakie są najczęstsze objawy wypalenia zawodowego?
Dodatek za godziny nocne – ile wynosi dodatek za pracę w nocy? Jak liczyć godziny nocne?
Szkolenia BHP – kogo w zakładzie obowiązuje szkolenie w zakresie BHP?
Wniosek o wczasy pod gruszą – ile trzeba przepracować, żeby dostać wczasy pod gruszą?
Praca dla nieletnich – Zobacz 11 przykładów prac dla nieletnich