Praca tymczasowa to forma zatrudnienia, która zyskuje coraz większą popularność – zarówno wśród pracowników, jak i pracodawców. Dla jednych to sposób na zdobycie pierwszego doświadczenia zawodowego, dla innych – szansa na elastyczne godziny pracy, dodatkowy zarobek lub powrót na rynek po dłuższej przerwie. Ale czy wiesz, jakie prawa przysługują pracownikowi tymczasowemu? Czy takie osoby mają takie same przywileje jak zatrudnieniu na etacie? W tym artykule rozwiejemy wszelkie wątpliwości i pokażemy, jakie obowiązki ma agencja pracy tymczasowej, co należy się pracownikowi i na co warto zwrócić uwagę przed podpisaniem umowy.

Sprawdź też: Praca sezonowa w Polsce i praca sezonowa za granicą

Praca tymczasowa – dowiedz się:

Praca tymczasowa

Potrzebujesz CV?

Zarejestruj się i korzystaj z naszego kreatora CV!

Stwórz CV

Praca tymczasowa co to jest?

Praca tymczasowa to forma zatrudnienia podejmowana na z góry określony czas i w jasno określonym celu. Najczęściej ma charakter sezonowy, okresowy lub doraźny – czyli taki, którego nie da się przypisać do stałych obowiązków etatowych pracowników firmy. Co istotne, jej zasady reguluje specjalna ustawa z 2003 roku, która jasno określa, jak długo może trwać i na jakich zasadach się odbywa.

To, co wyróżnia pracę tymczasową, to jej trójstronny charakter. W praktyce oznacza to, że w procesie zatrudnienia biorą udział trzy strony:

  • agencja pracy tymczasowej, która zatrudnia pracownika i odpowiada za kwestie formalne (np. zawarcie umowy, wypłaty, dokumentacja kadrowo-płacowa);
  • pracownik tymczasowy, który wykonuje pracę;
  • pracodawca użytkownik, czyli firma, do której pracownik zostaje skierowany do wykonywania obowiązków.

W rzeczywistości oznacza to, że choć pracujesz w konkretnej firmie, to formalnie zatrudnia Cię agencja pracy tymczasowej. Taki układ bywa korzystny, zwłaszcze gdy chcesz zdobyć doświadczenie, dorobić sezonowo lub szukasz elastycznych form zatrudnienia.

Zakres prac tymczasowych bywa różny – od produkcji, przez logistykę i handel, aż po administrację i pracę zdalną. Dużą popularnością cieszą się również stanowiska w magazynach, przy zbiorach, a także w e-commerce czy praca w call center. Możliwości jest naprawdę sporo – szczególnie jeśli jesteś otwarty na różne formy współpracy i szybkie wejście na rynek pracy.

Czym jest agencja pracy tymczasowej – definicja

Agencja pracy tymczasowej to firma specjalizująca się w pośredniczeniu pomiędzy pracownikami a pracodawcami, którzy poszukują wsparcia kadrowego na krótki czas. Jej głównym zadaniem jest rekrutacja i zatrudnianie pracowników tymczasowych, a następnie kierowanie ich do konkretnych firm (tzw. pracodawców użytkowników), gdzie mają świadczyć pracę przez określony czas.

Zobacz: Najlepsze agencje pracy za granicą – jak znaleźć renomowane biuro pracy za granicą?

Jak działają agencje pracy tymczasowej?

Agencja formalnie zatrudnia pracownika – podpisuje z nim umowę (najczęściej umowę o pracę na czas określony lub umowę zlecenie), odprowadza składki ZUS, wypłaca wynagrodzenie i zajmuje się obsługą kadrowo-płacową. Jednocześnie to nie w siedzibie agencji pracownik tymczasowy wykonuje swoją pracę, lecz w firmie, do której został oddelegowany.

Praca tymczasowa co to jest

Kiedy warto skorzystać z agencji pracy tymczasowej?

Z usług agencji najczęściej korzystają osoby:

  • szukające pracy sezonowej lub dorywczej,
  • chcące zdobyć doświadczenie zawodowe,
  • planujące wyjazd do pracy za granicą,
  • powracające na rynek pracy po przerwie,
  • potrzebujące elastycznego grafiku.

Dla wielu osób to szybki i prosty sposób na rozpoczęcie pracy – bez żmudnych rekrutacji i długiego oczekiwania na decyzję. Agencje pracy tymczasowej często mają dostęp do ofert niedostępnych publicznie i współpracują z dużymi firmami, co może ułatwić start w zawodzie lub znalezienie pracy w nowym mieście czy kraju.

Praca tymczasowa Kodeks pracy

Choć praca tymczasowa jest powszechnie spotykaną formą zatrudnienia, nie znajdziesz jej definicji w Kodeksie pracy. Zasady dotyczące pracy tymczasowej zostały uregulowane w odrębnym dokumencie. Ustawa o zatrudnianiu pracowników tymczasowych z dnia 9 lipca 2003 roku dokładnie opisuje, czym jest praca tymczasowa, jakie są prawa i obowiązki każdej ze stron oraz jak powinien wyglądać cały proces zatrudnienia.

Dlaczego nie Kodeks pracy?

Kodeks pracy dotyczy standardowego stosunku pracy między pracodawcą a pracownikiem – jak wspomnieliśmy wcześniej – w przypadku pracy tymczasowej mamy do czynienia z trójstronnym układem, a ten model wymaga odrębnych przepisów i procedur, dlatego ustawodawca zdecydował się uregulować go osobno.

Co reguluje ustawa o zatrudnianiu pracowników tymczasowych?

W ustawie znajdziesz między innymi:

  • definicję pracy tymczasowej,
  • zasady zawierania umów z pracownikami tymczasowymi,
  • maksymalny czas trwania pracy tymczasowej u jednego pracodawcy użytkownika (nie dłużej niż 18 miesięcy w ciągu 36 miesięcy),
  • obowiązki agencji i pracodawcy użytkownika,
  • uprawnienia pracownika tymczasowego (np. urlop, wynagrodzenie, dostęp do świadczeń socjalnych),
  • zakazy dotyczące np. kierowania do prac niebezpiecznych lub zastępowania pracowników w trakcie strajku.
Praca tymczasowa kodeks pracy

Zasady zawierania umów: co powinna zawierać umowa pracownika tymczasowego?

Umowa z pracownikiem tymczasowym powinna zostać zawarta na piśmie, jeszcze przed rozpoczęciem pracy. Jeśli jednak z jakiegoś powodu nie została podpisana na czas, agencja pracy tymczasowej musi pisemnie potwierdzić jej warunki nie później niz w drugim dniu wykonywania pracy.

Umowa pracownika tymczasowego

Kluczowe elementy umowy o pracę tymczasową:

Umowa o pracę tymczasową powinna zawierać:

  • Strony umowy – czyli dane pracownika i agencji pracy tymczasowej.
  • Datę zawarcia umowy – kiedy została podpisana.
  • Dane pracodawcy użytkownika – czyli firmy, w której praca będzie faktycznie wykonywana.
  • Okres wykonywania pracy tymczasowej – dokładny czas, przez który pracownik będzie kierowany do danej firmy (np. 3 miesiące, 6 miesięcy).
  • Warunki zatrudnienia, a w szczególności:
    • rodzaj pracy, jaka zostanie powierzona,
    • wymiar czasu pracy (pełny etat, pół etatu itd.),
    • miejsce wykonywania pracy,
    • wysokość wynagrodzenia,
    • termin i sposób wypłaty wynagrodzenia (np. przelew na konto co miesiąc).

Praca tymczasowa – ograniczenia czasowe

Warto pamiętać, że zgodnie z przepisami pracownik tymczasowy nie może być zatrudniany na rzecz jednego pracodawcy użytkownika dłużej niż łącznie 18 miesięcy w okresie 36 miesięcy. Oznacza to, że po tym czasie nie można przedłużać współpracy z tą samą firmą w ramach pracy tymczasowej – chyba że zmieni się pracodawca użytkownik lub forma zatrudnienia.

Jakie prace może wykonywać pracownik tymczasowy, a które są niedopuszczalne?

Praca tymczasowa została stworzona z myślą o wsparciu firm w sytuacjach szczególnych, dlatego zakres zadań powierzanych pracownikowi tymczasowemu musi spełniać określone kryteria. Zgodnie z przepisami, pracownik tymczasowy może być zatrudniony do wykonywania obowiązków, które mają charakter sezonowy, okresowy lub doraźny – czyli takich, które:

  • wynikają z przejściowego zwiększenia zapotrzebowania na pracę,
  • nie są możliwe do wykonania przez stałych pracowników,
  • często związane są z nieobecnością konkretnego pracownika (np. urlop, zwolnienie lekarskie).

Przykładowe prace dozwolone dla pracownika tymczasowego:

  • prace magazynowe i produkcyjne w okresie zwiększonego zapotrzebowania,
  • zbieranie owoców i warzyw w sezonie,
  • zastępstwo pracowników administracyjnych w czasie urlopów,
  • wsparcie w logistyce przed świętami lub w trakcie dużych kampanii sprzedażowych,
  • prace porządkowe lub pomocnicze w usługach i handlu.

Prace niedozwolone dla pracownika tymczasowego

  • Prace szczególnie niebezpieczne – zgodnie z przepisami BHP i rozporządzeniem do art. 237¹⁵ Kodeksu pracy (np. prace na wysokości, z substancjami chemicznymi, z dużym ryzykiem urazów).
  • Prace na stanowisku osoby biorącej udział w strajku – pracownik tymczasowy nie może być używany jako „zastępstwo” dla strajkujących.
  • Prace tego samego rodzaju co te wykonywane przez pracownika, który został zwolniony z przyczyn niedotyczących pracowników – jeśli taki zwolniony pracownik wykonywał tę pracę w ciągu ostatnich 3 miesięcy przed planowanym zatrudnieniem tymczasowym i dotyczy to tej samej gminy.
  • Prace wymagające uzbrojenia w broń palną lub urządzenia do obezwładniania za pomocą prądu (np. paralizatory) – czyli typowe stanowiska w branży ochroniarskiej, wymagające pozwolenia na broń.
Oferty pracy tymczasowej

Umowa o pracę tymczasową a L4

Pracownicy tymczasowi, choć zatrudniani na nieco innych zasadach niż osoby pracujące bezpośrednio u pracodawcy użytkownika, również mają prawo do zwolnienia lekarskiego (tzw. L4) i związanych z nim świadczeń. Kluczowe jest jednak to, że formalnym pracodawcą pracownika tymczasowego jest agencja pracy tymczasowej i to ona odpowiada za obsługę zwolnień oraz wypłatę świadczeń chorobowych.

Na jakich zasadach pracownik tymczasowy otrzymuje urlop wypoczynkowy?

Pracownik tymczasowy także ma prawo do urlopu wypoczynkowego, jednak sposób jego naliczania i wykorzystania różni się od tego, który znasz z tradycyjnego stosunku pracy.

W przypadku pracy tymczasowej nie obowiązuje klasyczny podział na 20 i 26 dni urlopu rocznie (w zależności od stażu pracy). Zamiast tego urlop naliczany jest proporcjonalnie do przepracowanego czasu i wynosi 2 dni urlopu za każdy przepracowany miesiąc.

Jeśli więc pracujesz np. przez 3 miesiące, masz prawo do 6 dni urlopu wypoczynkowego. Niewykorzystane dni są rozliczane po zakończeniu umowy w formie ekwiwalentu pieniężnego.

Kto udziela urlopu i na jakich zasadach?

Formalnym pracodawcą pracownika tymczasowego jest agencja pracy tymczasowej, to ona prowadzi ewidencję urlopów i wypłaca wynagrodzenie za urlop. Jednak samą decyzję o terminie urlopu podejmuje się w porozumieniu z pracodawcą użytkownikiem, czyli firmą, w której pracownik faktycznie wykonuje obowiązki.

Przykład: jeśli chcesz wziąć urlop na początku sierpnia, musisz:

  1. Ustalić to z kierownikiem lub przełożonym w firmie, gdzie pracujesz,
  2. Poinformować agencję pracy tymczasowej, która formalnie udzieli Ci urlopu i rozliczy go finansowo.

Wygeneruj CV!

cv kosmetyczka

Stwórz CV!

Skonfiguruj CV!

Przykładowe CV kelnerki

Praca tymczasowa – okres wypowiedzenia

W przypadku pracy tymczasowej okres wypowiedzenia zależy głównie od rodzaju zawartej umowy oraz jej długości. Pracownicy tymczasowi zatrudniani są najczęściej na podstawie umowy o pracę na czas określony, choć zdarzają się także umowy zlecenia. Skupmy się na sytuacji, gdy umowa została zawarta jako umowa o pracę tymczasową, bo to ona daje prawo do świadczeń pracowniczych (w tym okresu wypowiedzenia).

Jaki okres wypowiedzenia obowiązuje pracownika tymczasowego?

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy, który stosuje się w odniesieniu do umów o pracę tymczasową (o ile umowa o pracy tymczasowej nie reguluje inaczej), okres wypowiedzenia wygląda następująco:

  • 3 dni robocze – jeśli umowa została zawarta na czas nie dłuższy niż 2 tygodnie,
  • 1 tydzień – jeśli umowa została zawarta na okres dłuższy niż 2 tygodnie, ale krótszy niż 6 miesięcy,
  • 2 tygodnie – przy umowie dłuższej niż 6 miesięcy lub bez określonego terminu zakończenia (choć to rzadkość w pracy tymczasowej).

A co jeśli umowa kończy się z góry ustalonym terminem?

Jeśli umowa została zawarta na konkretny czas, np. od 1 maja do 30 czerwca, to co do zasady wygasa automatycznie z dniem wskazanym w umowie – bez potrzeby składania wypowiedzenia.

Ale uwaga: nawet umowa na czas określony może zostać wcześniej rozwiązana za porozumieniem stron, lub za wypowiedzeniem, jeśli przewidziano taką możliwość w umowie (np. zapis o 1-tygodniowym wypowiedzeniu przy umowie 3-miesięcznej).

Praca tymczasowa a ciąża

Pracownica tymczasowa w ciąży ma prawo do zwolnienia lekarskiego i zasiłku chorobowego, tak samo jak każda osoba zatrudniona na umowę o pracę. Przez pierwsze 33 dni wypłatą świadczenia zajmuje się agencja pracy tymczasowej, a po tym czasie obowiązki przejmuje ZUS. Co ważne, jeśli w momencie zakończenia umowy pracownica jest już co najmniej 12. tygodniu ciąży, agencja ma obowiązek przedłużyć umowę do dnia porodu. Taka ochrona nie dotyczy jednak osób zatrudnionych na umowę zlecenie ani tych, których umowa kończy się przed osiągnięciem 12. tygodnia ciąży.

Po urodzeniu dziecka, o ile kobieta spełnia warunki do otrzymania zasiłku (czyli była objęta ubezpieczeniem chorobowym przez co najmniej 30 dni), może otrzymać zasiłek macierzyński z ZUS. Pracownica w ciąży ma także zapewnioną ochronę zdrowia – nie wolno jej kierować do prac szczególnie niebezpiecznych, ani zmuszać do pracy w nocy czy nadgodzinach, jeśli nie wyrazi na to zgody. Przysługuje jej również prawo do wykonywania badań lekarskich w godzinach pracy.

Pracownik tymczasowy

Outsourcing a praca tymczasowa

Outsourcing i praca tymczasowa to dwa różne modele organizacji pracy, które często bywają ze sobą mylone. Oba wiążą się z zatrudnianiem zewnętrznych pracowników, ale ich cel, forma oraz relacje między stronami są zupełnie inne.

Praca tymczasowa polega na tym, że agencja pracy tymczasowej zatrudnia pracownika na określony czas i kieruje go do firmy, który potrzebuje wsparcia. Pracownik wykonuje obowiązki w tej firmie, ale formalnie zatrudniony jest przez agencję. Outsourcing natomiast to przekazanie całego zadania lub procesu (np. sprzątania, obsługi IT, produkcji) innej firmie – zewnętrznemu wykonawcy. W tym modelu firma – klient nie ma relacji z pracownikami, co zleca zadanie inne firmie, która samodzielnie zarządza zespołem, procesem i wynikami.

Leasing pracowniczy a praca tymczasowa

Choć oba modele dotyczą wynajmowania pracowników przez agencję do pracy w innej firmie, różnią się podstawami prawnymi i zakresem regulacji.

Praca tymczasowa to ściśle określona forma zatrudnienia, opisana w ustawie z dnia 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. Leasing pracowniczy to nieformalna nazwa praktyki, która w rzeczywistości najczęściej opiera się właśnie na modelu pracy tymczasowej. Terminu tego używa się potocznie, by opisać sytuację, w której firma „wynajmuje” pracownika od innej firmy lub agencji. Często jest stosowany w kontekście usług B2B – np. między dwiema firmami, gdzie jedna odpłatnie udostępnia pracownika drugiej.

Można więc powiedzieć, że leasing pracowniczy to potoczna nazwa pracy tymczasowej lub outsourcingu kadrowego, zależnie od kontekstu.

Potrzebujesz CV?

Zarejestruj się i korzystaj z naszego kreatora CV!

Stwórz CV

Więcej treści znajdziesz tutaj:

Wzory CV
Szablony CV
Przykładowe CV
Nowa ścieżka awansu zawodowego nauczyciela: jak wyglądają awanse nauczycieli na nowych zasadach?
Napisz świetne CV stolarza! Praktyczne wskazówki od Ciekawe CV
Spedytor CV – wskazówki, które gwarantują sukces
Jak skutecznie zaprezentować swoje umiejętności? Tworzenie CV spawacza krok po kroku
Jak stworzyć CV ślusarza, które zrobi wrażenie?
Jak napisać CV operatora koparki?
Jak napisać CV murarza, żeby zdobyć wymarzoną pracę? Praktyczny poradnik
CV monter – jak napisać skuteczny życiorys? Wskazówki krok po kroku
LinkedIn co to i do czego służy? Czy warto mieć profil na LinkedIn?
CV konserwator wzór i praktyczne porady, które wyróżnią Cię na rynku pracy
Jak napisać skuteczne CV hydraulika, które pomoże Ci zdobyć pracę?
Profesjonalne CV budowlańca – jak skutecznie zaprezentować się na rynku pracy?