Umowa zlecenie do 26. roku życia – jakie obowiązują zasady?

Zastanawiasz się, czy warto pracować na umowie zlecenie przed ukończeniem 26. roku życia? A może dostałeś właśnie taką propozycję i chcesz wiedzieć, czy to się opłaca? dobrze trafiłeś! Młodzi zleceniobiorcy, szczególnie ci ze statusem studenta mogą liczyć na bardzo korzystne warunki współpracy, a taka forma zatrudnienia bywa wręcz preferowana przez pracodawców właśnie ze względu na ulgi w składkach. Umowa zlecenie do 26. roku życia – sprawdź, na co możesz liczyć, czego się spodziewać i jak nie dać się zaskoczyć w rozliczeniach z urzędem skarbowym.

Coś dla Ciebie: Umowa zlecenie a emerytura – czy umowa zlecenie wlicza się do emerytury i stażu pracy?

Umowa zlecenie do 26. roku życia – dowiedz się:

• Umowa zlecenie dla studenta – jakie składki?
  • Jakie składki ZUS obowiązują przy umowie zlecenie?
  • Umowa zlecenie studenta a umowa o pracę
• Ubezpieczenie zdrowotne – umowa zlecenie student do 26. roku życia
• Umowa zlecenie do 26. roku życia a podatek dochodowy
• Umowa zlecenie ze studentem – co na to przepisy?
• Status studenta a umowa zlecenie: kiedy mówimy o statusie studenta?
  • Co ze statusem studenta, gdy kontynuujesz naukę na studiach II stopnia?
• Umowa zlecenie ze studentem – ile zaoszczędzi pracodawca?
• Umowa zlecenie z osobą do 26. roku życia (nie student)
• Student po 26. roku życia a umowa zlecenie
• Podsumowanie: umowa zlecenie do 26. roku życia – co warto wiedzieć?

Umowa zlecenie dla studenta – jakie składki?

Dobra wiadomość: jeśli jesteś studentem lub uczniem i nie skończyłeś jeszcze 26 lat, to na umowie zlecenie nie zapłacisz żadnych składek ZUS. Oznacza to, że Twoje wynagrodzenie nie będzie pomniejszane o składki na ubezpieczenia społeczne ani zdrowotne – całość brutto trafia na Twoje konto.

Uwaga jednak! Ulga ta działa tylko do momentu, gdy masz status studenta lub ucznia i nie przekroczyłeś 26. roku życia. Jeśli przestaniesz się uczyć (po obronie licencjatu lub skreśleniu z listy studentów) albo ukończysz 26 lat, automatycznie tracisz ten przywilej.

Jakie składki ZUS obowiązują przy umowie zlecenie?

Jeśli nie jesteś już studentem lub masz powyżej 26 lat, to przy umowie zlecenie obowiązują Cię taki same zasady jak przy umowie o pracę. Twój zleceniodawca musi zgłosić Cię do ZUS i odprowadzać za Ciebie obowiązkowe składki. Ma na to 7 dni od daty rozpoczęcia współpracy, a zgłoszenia dokonuje się na formularzu ZUS-ZUA.

Umowa zlecenie – składki obowiązkowe:

• 9,76 proc. wynagrodzenia brutto – składka emerytalna;
• 1,5 proc. wynagrodzenia brutto – składka rentowa;
• 2,45 proc. wynagrodzenia brutto – składka chorobowa (dobrowolna);
• 9 proc. wynagrodzenia pomniejszonego o składki społeczne – składka zdrowotna.

Co istotne: składka chorobowa nie jest obowiązkowa przy umowie zlecenie. Jeśli chcesz zostać objęty tym ubezpieczeniem, musisz złożyć odpowiednie oświadczenie u swojego pracodawcy. Warto się nad tym zastanowić, ponieważ dzięki ubezpieczeniu chorobowemu możesz liczyć na zasiłek w razie zwolnienia lekarskiego albo świadczenia związane z macierzyństwem.

Umowa zlecenie do 26. roku życia? W takim wypadku nie musisz martwić się tymi składkami.

Umowa zlecenie studenta a umowa o pracę

Choć zatrudnienie studenta jest proste, sytuacja komplikuje się, gdy pojawiają się dwie umowy jednocześnie. Jeśli jesteś studentem i podpisujesz zarówno umowę zlecenie, jak i umowę o pracę z tym samym pracodawcą (umowa o pracę+umowa zlecenie+student do 26 roku życia), to musisz wiedzieć, że ulga w składkach ZUS wtedy nie obowiązuje. Pracodawca ma obowiązek opłacać za Ciebie pełen ZUS tak jak przy standardowym zatrudnieniu.

Inaczej wygląda to w sytuacji, gdy umowę o pracę masz podpisaną z jednym pracodawcą, a umowę zlecenie – z innym. W takim przypadku zleceniodawca (czyli Twój drugi pracodawca) nie musi płacić za Ciebie składek ZUS, o ile nadal jesteś studentem poniżej 26. roku życia.

To również może Cię zainteresować: Czy można mieć dwie umowy o pracę jednocześnie?

Ubezpieczenie zdrowotne – umowa zlecenie student do 26. roku życia 

Będąc studentem przed ukończeniem 26. roku życia pracującym na umowie zlecenie, nie musisz martwić się składką zdrowotną, ponieważ nie jest ona odprowadzana. Dlaczego? Bo w takim przypadku obowiązek zapewnienia Ci dostępu do opieki zdrowotnej spoczywa na kimś innym – najczęściej zgłasza Cię do ubezpieczenia rodzic lub uczelnia. To właśnie dzięki temu zachowujesz prawo do korzystania z publicznej opieki zdrowotnej mimo braku potrąceń z wynagrodzenia. 

Ważne: prawo do świadczeń zdrowotnych nie kończy się od razu po utracie statusu studenta – zachowujesz je jeszcze przez 4 miesiące. To daje czas na znalezienie pracy, zapisanie się do ubezpieczenia w urzędzie pracy albo zgłoszenie do ZUSu z innego tytułu.

Jeśli natomiast podejmiesz pracę na podstawie umowy o pracę, zmienia się tytuł Twojego ubezpieczenia. W takiej sytuacji rodzic lub uczelnia powinni wyrejestrować Cię z ubezpieczenia zdrowotnego, ponieważ teraz to pracodawca ma obowiązek zgłosić Cię do ZUS i opłacać składki.

Umowa zlecenie do 26. roku życia a podatek dochodowy

Umowa zlecenie dla studenta do 26 roku życia – kolejnym plusem jest brak obowiązku płacenia podatku dochodowego. Od 2019 roku działa tzw. ulga dla młodych, czyli zerowy PIT, który obejmuje nie tylko etaty, ale również umowy zlecenia. Oznacza to, że jeśli mieścisz się w limicie wieku, to Twoje wynagrodzenie brutto równa się kwocie netto – pod warunkiem że nie przekroczysz rocznego limitu dochodów objętych ulgą.

Co ważne, zwolnienie z podatku nie zależy od tego, czy jesteś studentem. Możesz już nie studiować, a i tak korzystać z ulgi, dopóki nie ukończysz 26 lat. Od 2021 roku zerowy PIT obejmuje także przychody z praktyk absolwenckich i staży uczniowskich, co jest dobrą wiadomością dla tych, którzy dopiero zaczynają zawodową drogę.

Umowa zlecenie ze studentem – co na to przepisy?

Choć umowa zlecenie często jest wygodnym i korzystnym rozwiązaniem – zwłaszcza dla studentów – warto pamiętać, że nie daje takich samych praw jak umowa o pracę. Wszystko dlatego, że umowy zlecenia są regulowane przez Kodeks cywilny, a nie przez Kodeks pracy. To oznacza, że osoba zatrudniona na zleceniu, bez względu na to czy jest studentem, czy nie, nie ma statusu pracownika w rozumieniu prawa pracy.

Co to oznacza w praktyce? Zleceniobiorca nie ma prawa do:

• płatnego urlopu wypoczynkowego;
• nie przysługuje mu wynagrodzenie za czas choroby, chyba że dobrowolnie zgłosi się do ubezpieczenia chorobowego;
• nie jest chroniony przed wypowiedzeniem umowy.

Przepisy Kodeksu cywilnego pozostawiają dużą swobodę stronom co do treści i warunków umowy, ale jednocześnie nie zapewniają tak szerokiej ochrony jak umowy pracownicze.

Zgodnie z art. 734–751 Kodeksu cywilnego, zlecenie to zobowiązanie do wykonania określonych czynności na rzecz zleceniodawcy – bez ścisłego podporządkowania, typowego dla stosunku pracy. To właśnie dlatego zleceniobiorca nie korzysta z przywilejów pracownika, takich jak prawo do odprawy, dodatków za nadgodziny czy urlopów okolicznościowych.

Więcej znajdziesz tutaj: Umowa zlecenie a umowa o pracę – czym się różni umowa zlecenie od umowy o pracę?

Status studenta a umowa zlecenie: kiedy mówimy o statusie studenta?

Zgodnie z ustawą o szkolnictwie wyższym, status studenta przysługuje osobom kształcącym się na studiach pierwszego stopnia (licencjackich lub inżynierskich), studiach drugiego stopnia (magisterskich) oraz na jednolitych studiach magisterskich.

Uwaga – nie każdy, kto się uczy, jest traktowany jako student w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach. Studenci studiów doktoranckich (III stopnia) i uczestnicy studiów podyplomowych nie są objęci ulgami ZUS, dlatego pracując na zleceniu, muszą liczyć się z obowiązkiem opłacania składek.

A kiedy tracisz status studenta?

• gdy zdasz ostatni egzamin wymagany planem studiów;
• po złożeniu egzaminu dyplomowego;
• po zaliczeniu ostatniej praktyki przewidzianej w programie;
• po skreśleniu z listy studentów;
• oraz automatycznie w dniu ukończenia 26. roku życia.

Co ze statusem studenta, gdy kontynuujesz naukę na studiach II stopnia?

Może się wydawać, że jeśli od razu po studiach licencjackich zapisujesz się na magisterkę, to Twój status studenta trwa bez przerwy. Niestety to tylko złudzenie. Po obronie pracy dyplomowej na studiach I stopnia tracisz status studenta, nawet jeśli już masz w planach kontynuację nauki na studiach II stopnia. Nowy status studenta zyskujesz dopiero w momencie otrzymania legitymacji studenckiej lub oficjalnego potwierdzenia przyjęcia na studia magisterskie.

Przepisy prawa nie regulują tej sytuacji wprost, jednak stanowisko ZUSu jest jasne – w okresie między zakończeniem licencjatu a rozpoczęciem kolejnych studiów pracodawca musi opłacać za Ciebie pełne składki ZUS, nawet jeśli formalnie “jesteś zapisany na studia”. Dopiero gdy ponownie uzyskasz status studenta, możesz korzystać z ulg przysługujących młodym zleceniobiorcom.

Umowa zlecenie ze studentem – ile zaoszczędzi pracodawca?

Zatrudnienie studenta do 26. roku życia na podstawie umowy zlecenia to dla pracodawcy konkretna oszczędność. Dlaczego? Bo nie musi odprowadzać za niego składek na ZUS ani podatku dochodowego – a to znacząco obniża całkowity koszt zatrudnienia. Dla porównania: w przypadku pracownika nieobjętego ulgami, pracodawca musi doliczyć do wynagrodzenia brutto pełen pakiet składek, który zwiększa koszt zatrudnienia nawet o kilkanaście procent.

W efekcie student otrzymuje pełne wynagrodzenie „na rękę”, a firma płaci dokładnie tyle, ile wpisano w umowie. Poniżej porównanie, które pokazuje to w liczbach:

Jak widać, oszczędność to aż 955,60 zł przy jednym zleceniu. W przypadku większej liczby studentów lub długoterminowej współpracy te różnice stają się naprawdę znaczące. Nic dziwnego, że w ogłoszeniach o pracę często pojawia się dopisek: „mile widziany status studenta”.

Zobacz też: Netto brutto – brutto ile to netto? Sprawdź swoje wynagrodzenie na rękę

Umowa zlecenie z osobą do 26. roku życia (nie student)

Wielu młodych ludzi kończy naukę przed 26. rokiem życia np. po studiach licencjackich albo rezygnując z dalszej edukacji. Czy nadal mogą liczyć na ulgi przy umowie zlecenie? Tak, ale tylko w zakresie podatku dochodowego.

Zerowy PIT, czyli tzw. ulga dla młodych, przysługuje wszystkim osobom do 26. roku życia – niezależnie od tego, czy mają status studenta, czy nie. Niestety, w takim przypadku nie przysługuje już zwolnienie ze składek ZUS. Pracodawca ma więc obowiązek zgłosić się do ZUS i opłacać składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

Student po 26. roku życia a umowa zlecenie

A co, jeśli nadal studiujesz, ale masz już więcej niż 26 lat? Tu sytuacja jest odwrotna – status studenta przestaje mieć znaczenie, ponieważ po ukończeniu 26. roku życia tracisz prawo do wszystkich ulg, nawet jeśli formalnie nadal jesteś na studiach.

Co oznacza, że przy umowie zlecenie:

• musisz opłacać składki ZUS;
• zapłacisz też podatek dochodowy.

Podsumowanie: umowa zlecenie do 26. roku życia – co warto wiedzieć?

Umowa zlecenie to nie bez powodu jedna z najczęstszych form zatrudnienia studentów. Osoby uczące się i mające mniej niż 26 lat mogą liczyć na zwolnienie z opłacania składek ZUS oraz podatku dochodowego, co sprawia, że kwota brutto równa się wynagrodzeniu “na rękę”. To korzyść nie tylko dla zleceniobiorcy, ale również dla pracodawcy, którego koszty stają się znacznie niższe niż w przypadku standardowego zatrudnienia.

Pamiętaj jednak, że:

• status studenta nie trwa wiecznie – kończy się m.in. po obronie pracy dyplomowej, ukończeniu 26. roku życia lub skreśleniu z listy studentów;
• ulga podatkowa przysługuje każdej osobie do 26. roku życia, ale zwolnienie ze składek ZUS dotyczy tylko studentów;
• osoby, które skończyły 26 lat lub nie studiują, muszą liczyć się z pełnymi potrąceniami z wynagrodzenia;
• student zatrudniony jednocześnie na umowie zleceniu i umowie o pracę u tego samego pracodawcy nie korzysta z ulg ZUS.

Podpisując umowę zlecenia, warto dokładnie sprawdzić swój status, wiek i warunki współpracy – to od nich zależy, ile faktycznie trafi do Twojej kieszeni i ile zapłaci pracodawca.

Więcej znajdziesz na naszym blogu:

Wzory CV
Szablony CV
Przykładowe CV
Praca w weekendy: jakie wynagrodzenie za pracę w sobotę i niedzielę?
Jakie są umowy cywilnoprawne? Rodzaje i charakterystyka
Scrum co to? Na czym polega metodyka Scrum i jakie ma założenia?
Do kiedy trzeba wykorzystać zaległy urlop?
Jak rozliczyć używanie samochodu prywatnego do celów służbowych?
Równoważny czas pracy: zasady – jak wygląda zatrudnienie w systemie równoważnym?
NGO praca – na czym polega? Jak ją dostać?
Termin wypłaty wynagrodzenia w budżetówce i nie tylko – sprawdź!
Ile wynosi świadczenie wspierające? Jak napisać wniosek o świadczenie wspierające?
Praca przy komputerze – przerwy: ile przerwy na 8 godzin pracy przy komputerze?
Czy dzień próbny jest płatny? Co mówi prawo i jakie masz prawa jako pracownik?
Key Account Manager – kto to? Czym się zajmuje? Ile zarabia Key Account Manager?