W większości spółek wykształciło się stanowisko prokury. Kim jest prokurent? To osoba, której udzielono szczególnego pełnomocnictwa do działania w imieniu przedsiębiorstwa, jako jego reprezentant. Władze firmy mogą powołać do tego wybraną osobę fizyczną, posiadającą zdolność do czynności prawnych. Dlaczego pracownik otrzymuje tego typu pełnomocnictwo? I czy taka funkcja jest potrzebna, skoro firma posiada zwykle zarząd, radę nadzorczą oraz inne organy decyzyjno-reprezentacyjne?
Z tego artykułu dowiesz się:
- Prokurent – kto to?
- Najważniejsze obowiązki prokurenta
- Kto powołuje prokurenta?
- Czy warto być prokurentem?
Prokurent – kto to?
Prokurentem jest pracownik, któremu władze spółki postanowiły zaufać na tyle, aby przydzielić mu rolę osoby podejmującej czynności prawne w imieniu zarządu. Nie ma żadnych precyzyjnie określonych wymagań dotyczących stażu pracy, nie trzeba też posiadać specjalnego wykształcenia – prokurentem może być każdy pracownik spółki, jeśli tylko ukończył 18. rok życia.
Prokurent w spółce może być członkiem zarządu, ale nie musi. Istnieje nawet funkcja prokurenta samoistnego, działającego samodzielnie (tzw. prokura samoistna). Taka osoba posiada szersze kompetencje niż członek zarządu, który część czynności prawnych może wykonywać wyłącznie z pozostałymi członkami zarządu.
Kto może być prokurentem?
Prokurentem może być każdy pełnoletni pracownik, posiadający zdolność do pełnienia czynności prawnych. Od 1 października 2018 roku prokurentem nie zostanie osoba karana za przestępstwa przeciwko ochronie informacji, wiarygodności dokumentów czy obrotowi gospodarczemu. Kwestie te reguluje Kodeks spółek handlowych w art. 18.
Najważniejsze obowiązki prokurenta
Zarządzanie spółką stawia przed przedsiębiorcą wiele wyzwań. A jak wiadomo, im większa firma, tym większy zakres obowiązków, nad którymi trzeba zapanować. Często jedna osoba nie jest w stanie wszystkiego dopilnować i właśnie dlatego wykształciła się prokura.
Zakres obowiązków jest różny. Wszystko zależy od wymagań władz spółki. Prokurenci otrzymują pełnomocnictwo przede wszystkim w sprawach związanych z:
- reprezentowaniem spółki przed kontrahentami (m.in. prowadzenie negocjacji);
- reprezentowaniem spółki w instytucjach (sądy i urzędy);
- podpisywaniem umów, zamówień i pism procesowych (oraz negocjowaniem ich warunków);
- wytaczaniem i cofaniem powództw;
- zaciąganiem kredytów;
- prowadzeniem przedsiębiorstwa;
- zawieraniem ugód sądowych;
- podpisywaniem weksli i czeków.
Uprawnienia prokurenta są szersze niż pełnomocnika. Może on podejmować ważne decyzje w imieniu mocodawcy oraz czynności związane z prowadzeniem działalności (sądowe i pozasądowe).
Doświadczenie w CV – zobacz, jak opisać przebieg doświadczenia zawodowego
Za co nie odpowiada prokurent spółki?
Mimo że prokurent firmy ma naprawdę wiele uprawnień, nie jest upoważniony do wszystkiego. Nie może podejmować decyzji dotyczących:
- zbycia nieruchomości;
- obciążenia nieruchomości;
- ustanowienia hipoteki nieruchomości;
- sprzedaży przedsiębiorstwa;
- oddania przedsiębiorstwa do czasowego korzystania.
Odpowiedzialność prokurenta zależy w dużej mierze od rodzaju prokury, której mu udzielono. Poniżej znajdziesz rodzaje prokury:
- prokurent samoistny (prokura oddzielna) – władze spółki powołują jednego prokurenta, którego zadaniem jest samodzielne reprezentowanie jej interesów.
- prokurent właściwy (prokura łączna) – spółka powołuje dwóch prokurentów, którzy wspólnie podejmują decyzje;
- prokurent niewłaściwy (prokura mieszana) – mimo powołania prokurenta, nie może one podjąć żadnych działań samodzielnie, a jedynie wraz z członkiem zarządu lub przedstawicielem handlowym spółki;
- prokurent oddziałowy – dotyczy firm, w których funkcjonuje kilka oddziałów (prokurenta powołuje się w celu reprezentowania interesów tylko jednego oddziału).
Czym są kwalifikacje zawodowe? – przeczytaj i stwórz profesjonalne CV
Kto powołuje prokurenta?
Kwestia tego, kto może udzielić prokury i w jaki sposób – została uregulowana w art. 1092 Kodeksu cywilnego:
§1. Prokura powinna być pod rygorem nieważności udzielona na piśmie.
§2. Prokurentem może być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych.
W spółkach, w których funkcjonuje zarząd, decyzję o powołaniu prokury muszą podjąć jego członkowie – jednogłośnie lub większością głosów (w zależności od umowy spółki). Co ważne, prokura nie jest nadawana na zawsze. Istnieje możliwość odebrania pracownikowi tej funkcji. Wygaśnięcie prokury i jej zasady zostały opisane w art. 109 Kc.:
§1. Prokura może być w każdym czasie odwołana.
§2. Prokura wygasa wskutek wykreślenia przedsiębiorcy z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, a także ogłoszenia upadłości, otwarcia likwidacji oraz przekształcenia przedsiębiorcy.
§3. Prokura wygasa ze śmiercią prokurenta.
§4. Utrata przez przedsiębiorcę zdolności do czynności prawnych nie powoduje wygaśnięcia prokury.
Czy warto być prokurentem?
Czy przyjęcie na siebie uprawnień, a zarazem odpowiedzialności prokurenta w ogóle się opłaca? Z jednej strony jest to niewątpliwie pracochłonne stanowisko, wymagające dużej wiedzy i doświadczenia w kwestiach handlowych, prawnych oraz zarządczych. Chociaż warto pamiętać, że mimo wszystko to zarząd ponosi największą odpowiedzialność, a prokurent – choć uczestniczy w kluczowych działaniach – nie odpowiada przed sądem za nieświadomie popełnione błędy. Z drugiej strony, przyjęcie nowych obowiązków, przekłada się na wzrost zarobków i prestiżu społecznego, w związku pełnieniem funkcji niezwykle istotnej dla firmy.
Prokurent – wynagrodzenie
Ile zarabia prokurent? Według informacji zebranych przez portal Wynagrodzenia.pl, wynagrodzenie prokurenta jest dość pokaźne. Mediana zarobków wynosi 12 050 zł brutto, co daje prawie 8 544 zł na rękę.
Dowiedz się więcej:
Okres ochronny przed emeryturą – ile lat przed emeryturą jest okres ochronny?
List motywacyjny i CV pracownik produkcji
Jak negocjować podwyżkę i wynagrodzenie?
Dodatek za godziny nocne – ile wynosi dodatek za pracę w nocy? Jak liczyć godziny nocne?
Praca w korporacji – na czym polega praca w korporacji?
Szkolenia BHP – kogo w zakładzie obowiązuje szkolenie w zakresie BHP?
Jak założyć Profil Zaufany?
Pierwszy dzień w nowej pracy – jak go przeżyć i jak pokonać stres przed nową pracą
