Obowiązujący aktualnie w Polsce wiek emerytalny jest różny dla kobiet, jak i dla mężczyzn. Nasze społeczeństwo się starzeje, coraz więcej osób przechodzi na emeryturę (obecnie ponad 6 mln osób uprawnionych jest do pobierania świadczenia). Jaki jest wiek emerytalny w Polsce? Jakie kryteria należy spełnić, aby ubiegać się o emeryturę? Z tego artykułu dowiesz się, jak wygląda i jak funkcjonuje powszechny system emerytalny w Polsce.
Wiek emerytalny w Polsce – spis treści:
- Co to jest wiek emerytalny?
- Jak wygląda system emerytalny w Polsce?
- Jak uzyskać prawo do emerytury?
- Osiągnięty wiek emerytalny a brak lat pracy
- Nowy wiek emerytalny 2024 – co nowego w sprawie emerytur stażowych?
- Likwidacja zakładu pracy a wiek emerytalny
- W jakim wieku emerytury? Wiek emerytalny dla poszczególnych grup zawodowych
- Jaki wiek emerytalny obowiązuje na świecie?
- Emerytura w Polsce wiek – najczęściej zadawane pytania:
Co to jest wiek emerytalny?
Wiek emerytalny oznacza, że po ukończeniu tzw. powszechnego wieku emerytalnego osoba staje się uprawniona do emerytury. Wiek emerytalny w Polsce jest zróżnicowany w zależności od płci, warunków zatrudnienia lub zatrudnienia w szczególnym charakterze (między innymi: górnicy, rolnicy, nauczyciele, służby mundurowe).
Wiek osoby ubezpieczonej w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach.
Warunki niezbędne do uzyskania świadczenia emerytalnego:
- osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego;
- opłacanie składek z tytułu ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczeń emerytalnych np. jako pracownik, lub osoba prowadząca działalność gospodarczą.
Umowa B2B – co to jest umowa B2B?
Emerytura wiek – ile wynosi wiek emerytalny w Polsce 2024?
Zgodnie z aktualnymi przepisami w 2024 roku od 1 października 2017, wiek emerytalny dla kobiet wynosi 60 lat, z kolei wiek emerytalny dla mężczyzn to 65 lat. Warto również wspomnieć, że wiek ten może się różnić w zależności od kraju, w którym zatrudniony był pracownik przechodzący na emeryturę. Europejska średnia wieku emerytalnego to 60 – 67 lat.
Jakie są rodzaje wieku emerytalnego?
- Powszechny wiek emerytalny – obowiązuje on wszystkich, których obejmują dane przepisy. Dotyczy grup społecznych, dla których wiek emerytalny nie został obniżony lub też nie wykorzystały one prawa do wcześniejszego przejścia na zasiłek.
- Obniżony wiek emerytalny – obowiązuje osoby, które pracują w szczególnie ciężkich lub niebezpiecznych warunkach. Z reguły jest on o 5-15 lat niższy od powszechnego wieku emerytalnego.
Praca w warunkach szkodliwych – jakie zawody są uważane za szkodliwe?
Jak wygląda system emerytalny w Polsce?
Emerytura to okresowe świadczenie przyznawane osobom, które przez odpowiednio długi czas pracowały zawodowo i podlegały z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym. Jest ona finansowana ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Przeprowadzona w 1999 roku reforma emerytalna, gwarantuje wszystkim ubezpieczonym w ZUSie osobne konta emerytalne, na których ewidencjonowane są składki. Jest to tak zwany I filar systemu emerytalnego, ale dostępne są także inne możliwości:
- II filar emerytalny – otwarte fundusze emerytalne (OFE);
- III filar emerytalny – jest on dobrowolny, obejmuje indywidualne konta emerytalne (IKE), indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego (IKZE) oraz pracownicze plany kapitałowe (PPK).
Jak uzyskać prawo do emerytury?
Emerytura to prawo, a nie obowiązek, dlatego udzielana jest na wniosek osoby ubezpieczonej. Nie musisz składać go w ZUSie od razu po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. Możesz kontynuować swoją aktywność zawodową i gromadzić w tym czasie wyższe kwoty na swoim koncie emerytalnym, co przełoży się na wyższą emeryturę w przyszłości.
ZUS emerytura wiek – jak złożyć wniosek?
Jeśli osiągniesz wiek przejścia na emeryturę i nie chcesz już kontynuować swojej aktywności zawodowej, masz trzy możliwości wnioskowania o świadczenie:
- osobiste złożenie wniosku w terenowej jednostce organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
- wnioskowanie o emeryturę przez internet;
- przesłanie dokumentów pocztą polską.
Decyzja w sprawie emerytury powinna zostać wydana w terminie 30 dni od momentu wyjaśnienia niezbędnej okoliczności do wydania omawianej decyzji.
Jakie dokumenty należy przygotować?
- Wniosek EMP, czyli wniosek o emeryturę;
- Informację ERP-6, czyli informację dotyczącą okresów składkowych i nieskładkowych.
Wskazane dokumenty należy wypełnić, a następnie dołączyć do nich potwierdzenia przebytego zatrudnienia oraz wysokości wynagrodzeń.
Zobacz przykładowe wnioski:
- Wniosek o urlop wychowawczy
- Wniosek o urlop macierzyński
- Wniosek o urlop ojcowski
- Podanie o urlop okolicznościowy
- Podanie o praktyki
- Podanie o podwyżkę
- Podanie o przedłużenie umowy
Osiągnięty wiek emerytalny a brak lat pracy
Osobom urodzonym po 31 grudnia 1948 roku przysługuje prawo do emerytury, jeżeli osiągną odpowiedni wiek emerytalny. Wypłata świadczenia powiązana jest także ze składkami emerytalnymi odprowadzanymi przez daną osobę, co oznacza, że aby otrzymać emeryturę, konieczne jest także posiadanie udokumentowanego stażu pracy:
- dla kobiet – co najmniej 20 lat;
- dla mężczyzn – co najmniej 25 lat.
Powyższy staż pracy gwarantuje wypłatę najniższej minimalnej emerytury, która od 2024 roku będzie wynosić 1780,96 zł brutto (1621 zł netto).
Emerytura może być dużo wyższa w zależności od rzeczywistego stażu pracy oraz osiąganych zarobków (im wyższe zarobki, tym wyższe składki). To powód, dla którego wielu ludzi decyduje się na kontynuowanie aktywności zawodowej również po osiągnięciu wymaganego wieku emerytalnego.
Co jeśli wiek emerytalny został osiągnięty, ale wymagany staż pracy nie? Wówczas ZUS nie wypłaci Ci najniższej gwarantowanej wysokości emerytury.
Taka sytuacja dotyczy najczęściej osób, które sporadycznie podejmowały zatrudnienie na umowę o pracę lub pracowały w oparciu o umowę zlecenie, lub umowę o dzieło.
Dobra wiadomość jest taka, że jeśli kiedykolwiek odprowadzałeś składki, wciąż możesz otrzymać świadczenie, jednak w wysokości proporcjonalnej do wartości składek zgromadzonych na Twoim koncie emerytalnym. To znaczy, że ZUS obliczy wysokość Twojej emerytury na podstawie zebranego kapitału. Niestety takie świadczenia są bardzo niskie – w skrajnych przypadkach wynoszą jedynie kilkadziesiąt złotych.
Nowy wiek emerytalny 2024 – co nowego w sprawie emerytur stażowych?
Czy nastąpi podwyższenie wieku emerytalnego? Od kiedy nowy wiek emerytalny? To najczęściej pojawiające się pytania. Wszystko wskazuje jednak na to, że wiek emerytalny 2024 raczej się nie zmieni.
Do sejmu trafił projekt tzw. “emerytury stażowe”, który zakłada nowe zasady przejścia na emeryturę. Aby otrzymać tego typu świadczenie, ubezpieczony musiałby legitymować się okresem ubezpieczeniowym (składkowym i nieskładkowym) wynoszącym:
- dla kobiet – 39 lat;
- dla mężczyzn – 44 lata.
Emerytury miałyby być przyznawane niezależnie od osiągniętego wieku emerytalnego. Oczywiście pracownicy z odpowiednio długim stażem pracy samodzielnie podejmowaliby decyzję o tym czy chcą kontynuować zatrudnienie, czy przejść na emeryturę stażową.
Mówiło się, że emerytury stażowe zostaną wprowadzone w 2024 roku, jednak obrady nad projektem ustawy wciąż trwają – wszystko więc wskazuje na to, że będzie trzeba jeszcze poczekać na ostateczną decyzję w tej sprawie.
Likwidacja zakładu pracy a wiek emerytalny
Osoby w wieku przedemerytalnym obejmuje tzw. okres ochronny przed emeryturą. Oznacza to, że pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę zatrudnionemu, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. Problem pojawia się jednak w przypadku likwidacji zakładu pracy.
Gdy zakład pracy podlega likwidacji, wówczas nie stosuje się przepisów zakazujących wypowiedzenia umowy o pracę osobom w wieku przedemerytalnym, ponieważ nie będzie miał kto ich zatrudniać.
W jakim wieku emerytury? Wiek emerytalny dla poszczególnych grup zawodowych
Jak wspomnieliśmy wcześniej, część grup zawodowych ze względu na charakter swojej pracy może liczyć na obniżony wiek emerytalny. Poznaj konkretne przykłady!
Emerytura rolnicza wiek
Emerytura rolnicza przysługuje ubezpieczonemu rolnikowi, jeśli spełnia łącznie następujące warunki:
- osiągnął wiek emerytalny (60 lat w przypadku kobiet, 65 lat w przypadku mężczyzn);
- podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres co najmniej 25 lat.
Wiek emerytalny nauczycieli
Do 2008 roku nauczyciele mogli przejść na wcześniejszą emeryturę, jeżeli posiadali odpowiedni staż pracy (nie miał wtedy znaczenia wiek). Po 2008 roku mogą wybrać wyłącznie emerytury pomostowe lub kompensacyjne. Inaczej zmuszeni są pracować do ustawowego wieku emerytalnego.
- Emerytury kompensacyjne – aby je otrzymać nauczyciele muszą udowodnić, że pracowali na tym stanowisku w placówce oświatowej lub wychowawczej. W przeciwnym razie, świadczenie nie przysługuje, podobnie, gdy w ostatnim czasie pracowali w innym zawodzie. Dodatkowo muszą spełnić trzy warunki:
- minimum 30 lat okresów składkowych (w tym 20 lat nauczania w placówkach oświatowych lub wychowawczych);
- nie mogą nadal pracować w zawodzie nauczyciela;
- muszą ukończyć odpowiedni wiek – 55 lat w przypadku kobiet i 59 lat w przypadku mężczyzn.
- Emerytury pomostowe – przysługują nauczycielom zatrudnionym w szkołach specjalnych, zakładach poprawczych lub schroniskach dla nieletnich. O takie świadczenie można ubiegać się na 5 lat przed ustawowym wiekiem emerytalnym, jeśli spełnione zostaną następujące warunki:
- 20-letni staż pracy w przypadku kobiet lub 25-letni w przypadku mężczyzn;
- ukończone 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna);
- praca przynajmniej przez jeden dzień przed 1999 rokiem;
- rozwiązanie stosunku pracy.
Zobacz przykładowe CV nauczyciela!
Wiek emerytalny w wojsku
Zawodowi żołnierze podlegają pod odrębne przepisy emerytalne. Prawo do emerytury żołnierz zyskuje z tytułu wysługi lat lub w trakcie całkowitej niezdolności do służby. Emerytura wojskowa przysługuje żołnierzowi, który w dniu zwolnienia ze służby posiada 15 lat służby wojskowej w Wojsku Polskim.
Jak się dostać do wojska i jak wygląda praca w wojsku?
Policja wiek emerytalny
W przypadku służb mundurowych zasady przejścia na emeryturę także rządzą się innymi prawami. Zgodnie ze zmianami z lipca 2019 roku funkcjonariuszy policji nie obowiązuje wiek emerytalny. Ci, którzy rozpoczęli służbę po 2013 roku, mogą przejść na emeryturę po przepracowaniu 25 lat, bez względu na to, ile będą mieć lat.
Napisz podanie do policji!
Emerytura górnicza na wiek
Aby otrzymać emeryturę górniczą należy osiągnąć następujący wiek emerytalny:
- 55 lat + okres pracy górniczej z okresami pracy równorzędnej wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn (w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej)
lub
- 50 lat + okres pracy górniczej z okresami pracy równorzędnej wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn (w tym co najmniej 15 lat pracy górniczej).
Wiek emerytalny dla niepełnosprawnych
Emerytury dla niepełnosprawnych wypłacane są stosunkowo rzadko – częściej są to świadczenia socjalne wynikające z niezdolności do podjęcia pracy. Część osób niepełnosprawnych jest jednak w stanie udokumentować swoje lata pracy i ubiegać się o świadczenie emerytalne. Są one należne osobom, które udowodnią, że przepracowały ponad 35 lat. Warto pamiętać, że otrzymanie emerytury uniemożliwia ubieganie się o rentę.
Praca dla niepełnosprawnych – Jak wygląda praca dla osób z orzeczeniem o niepełnosprawności?
Jaki wiek emerytalny obowiązuje na świecie?
Obowiązujący w Polsce powszechny wiek emerytalny jest najniższy w Europie. Najczęściej spotykany wiek emerytalny wynosi 67 lat. Ponadto warto zauważyć, że kraje europejskie rezygnują również z różnicowania wieku emerytalnego ze względu na płeć. Został on zrównany niemal we wszystkich krajach UE.
W jakim wieku emerytura w innych państwach?
| Kraj | Wiek emerytalny kobiet | Wiek emerytalny mężczyzn |
| Austria | 65 lat | 65 lat |
| Belgia | 67 lat | 67 lat |
| Chorwacja | 67 lat | 67 lat |
| Estonia | 65 lat | 65 lat |
| Francja | 67 lat | 67 lat |
| Grecja | 67 lat | 67 lat |
| Holandia | 67 lat | 67 lat |
| Litwa | 65 lat | 65 lat |
| Niemcy | 67 lat | 67 lat |
| Szwecja | 65 lat | 65 lat |
W ostatnich dziesięcioleciach najbardziej powszechnym środkiem służącym rozwiązaniu problemu ze stabilnością emerytur w UE było podniesienie wieku emerytalnego. Rzeczywiście można zauważyć, że kraje o wysokim poziomie rozwoju gospodarczego decydują się na zwiększenie wieku emerytalnego dla swoich obywateli.
Zobacz również:
Praca Dania – jak wygląda życie i praca w Danii?
Praca Holandia – ile zarabia się w Holandii? Jakie formalności trzeba wypełnić?
Praca w Kanadzie – czy emigracja do Kanady to dobry pomysł?
Praca Norwegia – Ile zarabia się w Norwegii?
W istocie prawie wszystkie kraje podniosły swój wcześniejszy ustawowy wiek emerytalny (z małymi wyjątkami, w tym Polski). W Polsce tendencje są odmienne, a dodatkowo pojawia się coraz więcej pomysłów na obniżenie wieku emerytalnego, w tym wspomniane wcześniej emerytury stażowe.
Emerytura w Polsce wiek – najczęściej zadawane pytania:
Ile wynosi wiek emerytalny kobiet w Polsce?
Wiek emerytalny kobiet w Polsce w 2024 roku wynosi 60 lat.
Ile wynosi wiek emerytalny mężczyzn w Polsce?
Wiek emerytalny mężczyzn w Polsce w 2024 roku wynosi 65 lat.
Ile wynosi nowy wiek emerytalny 2024?
Pomimo planu wprowadzenia w 2024 roku tzw. “emerytur stażowych” na ten moment nic nie zapowiada zmian, a więc wysokość wieku emerytalnego również pozostaje taka sama.
Sprawdź też:
Straż Graniczna zarobki – jak dostać się do Straży Granicznej? Straż graniczna praca – na czym polega?
Oferta pracy – jak napisać ogłoszenie o pracę? Jak wygląda wzór ogłoszenia o pracę?
Zwolnienie od psychiatry – ile można być na zwolnieniu lekarskim od psychiatry?
Portfolio – co to jest portfolio? Jak stworzyć portfolio?
Umowa na okres próbny – czy okres próbny jest płatny?
Jak wygląda proces rekrutacyjny pracownika?
Call center praca – jak wygląda praca w call center?
CV bez doświadczenia – stwórz CV dla początkujących
Porzucenie pracy – jakie są konsekwencje porzucenia pracy?
Bon turystyczny – do kiedy jest ważny? Jak aktywować bon turystyczny?
